SOSYAL FENOMEN VERGİSİ
SOSYAL FENOMEN VERGİSİ
Youtuber, Instagram, Snapchat vb. yayın yapan fenomenlerin vergi yükümlülükleri nelerdir? Yazı 18.05.2020 tarihinde hazırlanmış olup 2020 yılı mevzuatı dikkate alınmıştır.
Günümüzde sosyal fenomen olarak bilen internet üzerinden yayın yapan kişilerin kazançları aynı zamanda vergi yükümlülüğünü de beraberinde getirmektedir. Elde edilen kazancın şekline göre kazancın türü de değişmektedir. En çok sorulan soru 100 TL kazandım vergi ödeyecek miyim? Mükellef olacak mıyım? Vergi mevzuatı bu konuda kazancın devamlı mı yoksa birkaç defa mı elde edildiğine bakar. Kazancın devamlı olması için birden fazla olmalı. Örneğin 2020 yılında tek seferde elde ettiğiniz kazanç ikinci vergi dilimini geçmiyorsa (2020 yılı için 40 000 TL) vergiden istisnadır. Ancak sürekli birden fazla 100 TL, 90 TL, 300 TL gibi kazançlarınız varsa vergi mükellefi olmak zorundasınız. Bu vergi ödeyeceğiniz anlamına gelmiyor. Vergi mükellefi olmak kazancın beyanı için şart olan bir durumdur. Youtube üzerinden geliri aktif etmeniz vergi mükellefiyetini doğurmaz.
- Kazancın türü ise vergi mükellefiyetini belirler. Eğer youtube üzerinden yayın yapıyor Google reklam gelirini size ödüyorsa bu ticari kazançtır. Burada yapılan yayınlar arasında başka ürün ve firmalara ait reklamları yapılıyorsa ticari kazanç (hizmet kazancı) dır. Eğitim amaçlı olarak reklam geliri elde etmeden üyelere yönelik ( udemy gibi) yapılan yayınlar serbest meslek kazancı kapsamındadır. Udemye yayın veren kişiler serbest meslek kazancı elde ettiği için Udemy gider pusulası düzenlemelidir. Firma yurt dışında olduğu için burada mükellefiyet sorunu çıkmakta konumuz dışında olduğu için yer vermeyeceğim.
Verilen bir özelgede youtuber olarak sadece reklam geliri elde eden kişinin mükellefiyetin devam ettirmesine dair özelge aşağıdadır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; şahsınıza ait internet sitesi alanında yayınlanan reklamlardan dolayı Google firması tarafından adınıza yapılan ödemelerin Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesine göre ticari kazanç olarak değerlendirilmesi, mevcut gelir vergisi mükellefiyet kaydınız devam ettirilerek söz konusu gelirinizin Gelir Vergisi Kanununun 85 inci maddesine göre yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.
https://www.gib.gov.tr/internet-uzerinden-verilen-reklam-hizmetlerinin-vergilendirilmesi
- Arızı kazançlar ise gelir vergisi kanunun 82. Maddesinde yazılmıştır. Bu kazançları elde eden ikinci vergi dilimine kadar olan (40 000TL ) vergiden istisnadır. Bu sebepten mükellefiyet açtırılmasına gerek kalmamaktadır. Dikkat edilmesi gereken konu kazancın devamlı olup olmadığına bakılır.
Kanun: 193 - GELİR VERGİSİ KANUNU
| Arızi Kazançlar Madde 82 (4783 sayılı Kanunun 7 inci maddesiyle değişen madde Yürürlük; 01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere 09.01.2003)Vergiye tâbi arızi kazançlar şunlardır :1. Arızî olarak ticarî muamelelerin icrasından veya bu nitelikteki muamelelere tavassuttan elde edilen kazançlar.2. Ticarî veya ziraî bir işletmenin faaliyeti ile serbest meslek faaliyetinin durdurulması veya terk edilmesi, henüz başlamamış olan böyle bir faaliyete hiç girişilmemesi, ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen hâsılat.3. Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığında alınan tazminatlar ile peştemallıklar (kiracıya ait tesisat ve malların tahliye ve devri sırasında kiralayan veya yeni kiracıya devrinde doğan kazançlar dahil).4. Arızî olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen hâsılat.5. Gerçek usulde vergiye tâbi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak sonradan elde ettikleri kazançlar (zarar yazılan değersiz alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların tahsili dahil). 6. Dar mükellefiyete tâbi olanların 45 inci maddede yazılı işleri arızî olarak yapmalarından elde ettikleri kazançlar. Bir takvim yılında (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerde yazılı olan kazançlar (henüz başlamamış olan ticarî, ziraî veya meslekî bir faaliyete hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen kazançlar hariç) toplamının 10 milyar liralık(*) (310 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2020 yılı için 40.000 TL.) kısmı gelir vergisinden müstesnadır.
3. Vergi mükellefiyeti için ayrıca tacir sıfatını taşımaları da yeter. Ticari işletme şartları : Vergi Usul Kanunu Madde 154 Tüccarlarda İşe Başlamanın Belirtileri Tüccarlar için aşağıdaki hallerden her hangi biri "İşe başlama" yı gösterir: 1. Bir iş yeri açmak (İş yeri açmaktan maksat, belli bir yerde bilfiil ticari veya sınai faaliyete geçmek demektir. Bir yerin ne maksatla olursa olsun sadece tutulmuş olması veya içinde tertibat ve tesisat yapılmakta bulunması iş yerinin açıldığını göstermez), 2. İş yeri açılmamış olsa bile ticaret siciline veya mesleki bir teşekküle kaydolunmak, 3. Kazançları (4369 sayılı Kanunun 81/A-4 üncü maddesiyle değiştirilen ibare) basit usulde tesbit edilen tüccarlar için işle bilfiil uğraşmaya başlamak. https://www.gib.gov.tr/taxonomy/term/80477 4. Elde edilen kazanç nasıl vergilendirilir: Bazı yerlerde “Youtube kazancına %38 vergi” geldi şeklinde yorumlar var. Gelmedi. Normal bir mükellef için uygulanan ne ise o mevzuat uygulanıyor. Artan oranlı kazanca göre vergi maliyeti:
https://www.turmob.org.tr/hesaplamalar/GelirVergisi artan oranlı vergi hesabı.
5. Hiçbir gelir elde edilmese ödenecek olan beyanname damga vergileri ve stopaj
6. Elde edilecek kazançtan, bağkur primleri düşülür (ilk yıl 29 yaş istisnasını ihmal ediyorum) Zamanında ödendiği şekli ile 868,18*12=10.418,16 . Tablo bir de 10 000 tl gelir elde eden kişi hiç vergi ödemeyecek bu durumda. 418,16 tl zarar yazar. Damga vergisi ve mali müşavirin kestiği makbuzu da gider olarak ekleneceği için zarar daha da artacaktır.
Not : youtuberlık yaparken aynı zamanda başka bir yerde sigortalı da çalışabilirsiniz. O zaman bağkur ödemezsiniz.
7. Yeni bir iş kolu olarak bazı firmalar sosyal fenomenlerin hesapların güvenliği ve kontrolü aynı zamanda mali hizmetlerde sunmaktadır. Bunun karşılığında kazancın yarısına kadar sosyal fenomenden almakta. Bu tür ajanslar (kendilerini ajans diye tanımlıyor) Tüm faturalandırma ve vergilendirme işini ajansa emanet edilemez. Kanunen bu yetki Mali müşavirlerdedir. Yasal yükümlükler konusunda danışılacak kişi Mali Müşavir veya avukatlardır. Genelde avukatlar bu alandan uzak durur. Vergi konusunda bir dost tavsiyelerinden uzak durmalısınız. Ceza ile karşı karşıya kaldığınızda yanınızda olmayacaklar
8. Açılışta limited mi, anonim şirket mi yoksa şahıs mı kurulmalı? Bizim tavsiyemiz şahıs işletmesi olmasıdır. Şahıs işletmesi açılışı için son hali ile herkes açabilir:
http://www.gib.gov.tr üzerindne interaktif vergi dairesi.Beyanname gönderilmesi ve diğer yasal işlemler için mali müşavir ile anlaşılır. 9. Fatura için noterden veya anlaşmalı matbaadan fatura bastırarak temin edersiniz. Noterden yaptıracaksanız kırtasiyeden matbu olarak alıp üstüne kendi isim, tc vergi dairesi, adres ve mail adresini her sayfaya yazıp numaralandırmalısınız. Online olarak da düzenleyebilirsiniz. Bu durumda. E imza çıkartılmalı. Anlaşlaşmalı kurumlarla gibin yetki verdiği e arşiv kesebilirsiniz. Ayrıca gib.gov.tr den de kesebilirsiniz. E imzaya gerek kalmadan: https://earsivportal.efatura.gov.tr/intragiris.html linkinden vergi dairesinden ücretsiz olarak alınacak şifre ile vergi mükellefine 5 000 ve mükellef olmayana 30 000 tl veya tamamı faturalar için ücretsiz kesilebilir. Tek dezavantajı iptal edilemiyor.
10. Vergiden kaçınma nedir? Ödenecek verginin zamana yayılmasıdır. Vergi kaçırma ile arasındaki fark, kaçırmada vergi ödenmemesi amaçlanır. Vergiden kaçınmaya örnekler: a. Firma alacağı demirbaş, otomobil vs için yıl sonununu genelde 12. Ayı bekler bu ayda aldığı sabit kıymetler için 12 aylık amortisman yazılır. Bu şekilde vergi avantajı sağlanır. b. Bakanlıkça yetki verilen dernek ve vakıflara bağış yapılarak, kamu kurumlar için okul, hasta hane vb yaptırarak %100 gider olarak indirilmesi. 11. Market alış verişlerin sadece iş için kullanılan kısmı gider yazılır. Eve aldığınız gıda maddeleri vb gider yazılmaz. 12. Şahsınıza aldığınız işiniz ile ilgili vergi mükellefi olmadan önceki aylarda geçerli olmak üzere kamera, mikrofon, telefon, mobilya vb Gelir vergisinden düşülecek. amortisman örneği 40 000 tl kamera aldınız. Kameranın tamamını vergiden düştüm bedavaya getiririm yanlış bir ifadedir.. Vergi ödemeniz çıkarsa giderini indirirsiniz. Yoksa zarar olarak kalır.
13. Googledan yatan paraları vergi müfettişleri göremez. İnceleme olmazsa bankadan bu bilgileri isteyemez. İnceleme olursa elde ettiğiniz inceleme yılı ile sınırlı olmak üzere ceza kesilir. İnceleme kapsamında gelirinizi beyan etmediğiniz için size ceza kesilir. Örnekteki 10 000 tl için 10 000 tl *%15 vergi oranı 1 500 tl vergi aslı 1 500 tl vergi ziyaı cezası ve tespi edildiği tarihteki gecikme zammı toplamda 3 000 tl civarında ceza kesilir. Eğer inceleme vergi mükellefiyeti yönünden olursa : Her verilmeyen bir beyanname için 1200 tl tutar beyanname vermeme cezasıdır. 12 adet KDV, 4 adet Geçici, + 4 adet Muhtasar ve 1 adet yıllık gelir vergisi cezası toplam 25 adet beyananme *21 =25 200 tl usulsüzlük cezası kesilir.
14. Facebook ya da Instagram sayfasında paylaşım yaparak satmanız halinde; |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kendi adınıza satın aldığınız ürünleri, Facebook ya da Instagram sayfasında paylaşım yaparak satmanız halinde, satış yaptığınız internet ortamının işyeri tanımı kapsamına girmesi nedeniyle esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün bulunmamakta olup, internet üzerinden yaptığınız alım satım faaliyetinin büyükşehirler dahil tüm ülke genelini kapsayacağından 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre gerçek usulde vergilendirilmeniz gerekmektedir.
- Evde el işi ile yapılan yanında işçi çalıştırmadan instagram, facebook vb sitelerden satanlar vergi dairesinden istisna yazısı alarak vergi ödemeden mükellefiyet açmadan satış yapabilir. Burada en önemli unsur kişinin kendi el emeği olmasıdır.
Şahsi görüşüm:
Sosyal fenomen olarak bilinen yayıncıların ikinci vergi dilimine kadar devamlı olmasına bakılmadan vergiden istisna olmalıdır. Burada sadece bir mal veya hizmet satan kişiler dışında eğitim, öğretim hizmeti verenler, kişisel yayınlar yapanlar, DIY nasıl yapılır vb bulunmaktadır. Milyanlar kazanan youtuberlar ise parmakla gösterilecek kadardır. Bunlar da zaten vergi mükellefi olmakta. Kalanını da aynı kefeye koyulmamalı. Ayrıca kişisel emekleri ile mal, hizmet üretenlerin yurt dışına satış yapabilmeleri için tek tahsilat yolu paypal dır. PAYPAL da açılmalı. Yurt içinde server bulundur ısrarından vaz geçilmelidir.
Youtube kanalım bile yok ama meraktan sorayım:
- Bu Youtuber'lar şirket kurmadan gelirlerini beyan edemezler mi? Şirket şart mı?
- Mesut Çevik'in videosunun altında kamuda çalışanların YT kanalımdan gelir geliyordu ne yapayım soruları vardı. Gelire kapatmaları gerekir değil mi? Ya da emekli olana kadar parayı bekletip öyle mi çekmeliler 🙂
1. Sürekli gelir elde edildiği için vergi mükellefiyeti şart. Gelir beyanı yetmez. Arızi kazanç değil.
2. Bu iş ticarete girdiği için şahsi yorumum geliri kapatmalı. O para hesabına geçerse anında göze batar.
Dün birde Çağlar Cilara youtube kazançlarından vergi kesecek diye yazı yazdı. Bunu araştırıyorum. Normalde bir vergi mükellefiyeti var 1. temmuzda başlayacak olan. Onu kasdetti bilemedim.
@hamitozlu Anladım. Keşke gelir beyanı yetseymiş. Sigortadır şudur budur, çoğu kişi YT'de bu nedenle gelir elde etmeyi kapatacaktır. YT'nin reklam gelirinin bir kısmı ülkeye geri dönse iyi olurdu.
Alttaki mevzu için dijital hizmet vergisi mevzusunu mu kastediyorsunuz?
@qubit Bu konuda bir düzenleme şart. GV ikinci dilime kadar kazançlar beyan edilmemeli.
Evet dijital hizmet verisi.
Siz vergi hukuku ile yakından ilgilisiniz sanırım.
@hamitozlu yok, kısıtlı bilgim sade vatandaş olarak biraz vergi vs. gibi konularda pürüz yaşadığım için. Yoksa ne YT kanalım var ne de hukukçuyum 🙂
@hamitozlu İlgili site de açılmış:
https://www.digitalservice.gib.gov.tr/
O zaman anladığım kadarı ile reklamdan gelir elde eden bir YT yayıncısı önce YT'ye komisyon verecek, üstüne KDV ödeyecek, üstüne de bu %7.5'luk kesinti ile karşılacak. @gamsizm'ın işi zor :/
@qubit Evet dönüp dolaşıp giren bize girer.
@hamitozlu hocam öncelikle vakit ayırıp sektör içinden deneyimli birisi olarak konu hakkında açıklama getirdiğiniz için teşekkür ederim. Şu yapıya baktıkça vergi hukukumuzun düzenlenip, modernize edilerek sadeleştirilmesi gerektiğini tekrar anlıyorum. Şuan ki kanundan bağımsız olarak kişisel yorumum, en azından 15-20 Bin TL tutarında yıllık gelire kadar (tekrarlanan, düzenli gelir durumunda olsalar dahi) vergiden muaf tutup, sonrasında beyana dayalı, şirket kurdurmadan, daha basit bir vergilendirme modeline geçilmesini daha mantıklı buluyorum. Aylık 10Bin üstü kazancı olan adam da şirket açsın ya da bir ajans çatısına girsin, maaş/katkı payı alsın.
Rica ederim. Evet maalesef dünyanın en zor ve karmaşık muhasebe sistemi bizde. Üstelik bu tescilli.
Ya da daha kolayı hiç vergi şirket ile uğraşmadan Bankaya Google'dan gelen paranın %18'ini yada %38'ini neyse artık banka direk kesip kalan miktarı youtuber'a ödemeli. Kesilen parada anında devletin kasasına havale edilmeli... Kimse şirketle, aylık, 3 aylık, yıllık vergilerle uğraşmamış olur.
@muratgur571 Bu oldukça eski bir yazım. Yeni bir kolaylık getirildi. Ama youtuberlara değil.
Bencede mantıklı bi karar olmuş
Sayın Hamit Özlü Hocam.. 7 ay önce yazdıklarınızı şimdi okudum. Anladığım kadar ile Youtube'dan her ay düzenli 100-200 vs. ödeme almak şahıs şirketi açmayı ve vergi mükellefi olmayı gerektirir. Peki Youtube'dan bir yıl içinde sadece bir kez ödeme alsak ve bu miktar 40.000 TL'nin altında olsa, bu arızi kazanca girer mi? Vergilendirme ve şirket açmak gerekir mi, bu durumda?