Sn Murat Gamsız @gamsizm öncelikle bir editör olarak bu tartışmanın içine girmenizi doğru bulmuyorum. Ayrıca farklı ürünleri ve markaları işin içine sokmamak lazım. Özellikle Apple ürünlerinin fiyatına neden eleştiri gelmiyor da, Asus'a geliyor dediğiniz anda Asus'tan yana taraf oluyorsunuz. Bu da bence doğru bir şey değil. Siz incelemenizi yayınladınız, soruları yanıtladınız bence bir editör olarak görevinizi layıkı ile yapmışsınız demektir. Bunun bir adım sonrası taraf olmaktır.

Öncelikle hemen her platformda ürünün fiyatına ciddi bir tepki varsa burada Asus açısından bir sorun var demektir. Her ne kadar bir çok yayının editörü Asus'u haklı çıkartmaya yönelik yazılar yapıp videolar çekiyor olsa da, bu tepki dinmeyecek gibi.

Bir tüketici açısından X bir firmanın ne koşullarda çalıştığı kime ne kar verdiği, nasıl ithalat yaptığı mühim değildir. Ürünün nihai duruma, fiyatına bakar, kararını verir. Alır veya almaz. Sizin verdiğiniz örnekteki Nexus 7 ülkemizde çok satılan bir ürün değil bu fiyat politikasının sonucunda. Amerika'da teşvik varmış yokmuş bunlar birer ayrıntıdır, bir ürünün Türkiye'deki fiyatı kötü ise satılmayacağı bellidir, netekim Nexus 7 satılmadı.

Asus Türkiye'ye bayi karı, ürün adedi gibi durumlardan vah vah yazık adamlara ben gideyim ZF2 alayım kimse demez. Pazarın beklentileri, alım gücü belli iken Asus Türkiye'nin bu ürünleri ve fiyatlandırması pazarlama açısından faciadır. Açık açık konuşayım Asus Türkiye, basın desteği ile bu ürünleri satarım diye düşündü tahmin ediyorum. Bazı siteler gerçekten rezil denilebilecek incelemeler yayınladılar, baktılar olmuyor işin içerisine bayi karları vesaire konulara girip sanki sadece Asus bu konudan mağdur gibi yazılara başladılar. Bir kısım sitede tehlikeyi görüp fiyatın yüksekliğini vurgulamak zorunda kaldı. Zaten bu sitelerde de Asus Türkiye'nin vergilerden dolayı mağduruz açıklaması görülmeye başladı. Sanki sadece kendileri mağdurmuş gibi....

Asus Türkiye'nin başındaki insanlar çok basit bir iş yapmalıydı. Avrupa'da ZE500C olarak geçen donanımsal olarak daha güçsüz modeli de getirip uygun fiyat isteyen tüketicinin önüne koymalıydı. Elektronik fiyatları açısından pahalı diyebileceğim Fransa'da 179 ila 199 Euro'luk modeli iddialı bir fiyattan getirseler bu tepkiler gelmeyeceği gibi, hem kendilerini rezil etmezler hemde bir çok siteyi Asus'u müdaafa etmek zorunda bırakmazlardı...

iPhone’lar konusuna gelince o ayrı bir dünya. Kurumsal tarafta bugün gelinen noktada Apple bir nevi standart olmayı başarmış durumda. Nihai tüketiciyi bırakın sadece kurumsal tarafta satışlar bile Apple'ı Türkiye'de başarılı hale getirmeye yeter artar bile. Kurumsal dünyada normal tüketici gibi para cebinizden de çıkmıyor. Sonuçta yıl sonunda giderlerinizin içerisinde bir kalem haline geliyor. Tüketici ayağını ise ayrıca konuşmak lazım ama Asus ile kıyaslama içerisinde değil ayrı bir konu olarak...

Sevgili @gamsizm,

Asus'un Türkiye'de aylardır oluşan fiyat beklentisini ve marka imajını anlaması için büyük forumlardaki beklentilere bakması yeterliydi. İnsanlar 150-200TL daha fazla vererek tabii ki daha modellere yönelmek gibi bir eğilim gösterecekler. Bu gayet doğal. Zenfone'ların ilk serisi güncelleme ve servis özürlü ancak dönemin rakip modellerine göre daha iyi bir fiyat/performans oranı sunduğu için bu kadar tutuldu. ZF5 ortaya çıktığında GMD tarzı telefonların tahtına aday oldu. Asus'un ülkemizdeki algısı da bu oldu. Bu arada hemen bir not: ilk nesil Zenfone ülkemize geldiğinde yurt dışı fiyatlarla böylesine uçurumda bir makas olmadığını da ekleyeyim.

Piyasadaki algı ki, Asus'un aylar önce Avrupa ve Amerika'da yaptığı reklam çalışmalarında da görülebileceği üzere yine fiyat performans odaklıydı. Bu algı yerel pazarda da muhtemelen Asus güdümünde çeşitli siteler ve platformlar vasıtası ile bol bol pompalandı.

Lansmanda ortaya çıkan fiyat ise bu algıyı yıktı geçti. Belki böylesine bir algı oluşturulmasa da, bu denli bir tepki gelmezdi. Ayrıca ülkemizde gerek döviz kurları gerekse alım gücünün azaldığı bir ortamda pazarda yepyeni rakipler var. Sizin de incelemede bahsettiğiniz LG'nin eski üst modelleri, Sony gibi markaların benzer fiyat aralığındaki modellerinin yanında iyidir kötüdür Android One projesi ile ortaya çıkan GM, yerel firmaların ürünleri ve operatör telefonlarının özelliklerinin yükselmesi ile ZF2 o fiyat performansı noktasından uzak kaldı ve tepkiler bu yüzden sert oldu. ilk nesil ZF lerin aksine ülkemiz pazarında bu defa hem büyük markaların hemde yerel oyuncuların kuvvetli modelleri var.

Bu arada pazarlama açısından Avrupa için konuşuyorum Zenfone'ların eski nesilleri tamamen pazardan çekildi ve yeni nesil ZF'ler pazara sunuldu. Burada ise eski modellerin fiyatları arttırıldı ve yeni ZF'lerin pazarlaması için bir araç haline getirildi. Avrupa'da büyük teknoloji marketleri yeni ZF'ler gelmeden önce resmen likidasyon yaptı. Yaklaşım farklılığını bir kenara yazmak lazım.

Eh bu durumda tasarımı son derece kalın ve ağır bir telefonu, ekran ve kamerasında soru işaretleri olan ve güncelleme desteği konusunda geçmişin ışığında iyi işaretler olmayan bir markayı nasıl pazarlayacağınız noktası önemli hale geldi. Birazcık daha fazla vererek satın alabileceğiniz daha zarif, kamerası ve ekranı iyi modeller varken bu da kolay değil....

Bir de en önemli soru şu Avrupa fiyatları ile mantıklı makasa sahip bir sürü telefon ülkemize gelirken Asus bunu niye başaramadı. Ya birileri bir işler çeviriyor ya da başka bir sorun var.

İthalat konusu ülkemizde iş yapan her firma için sorun kabul!

Ancak Avrupa için ithalat süreçleri sanıldığı kadar kolay değil. Evet ülkemizde vergiler çok fazla kabul ancak prosedürler ve bürokrasi açısından kimse kusura bakmasın Türkiye bir cennettir. Size çok açık bir örnek vereyim, çok iyi bildiğim için Fransa'yı örnek göstereceğim, bir elektronik ithalatında eğer ülke içinde kanunlarla belirlenmiş servis ağınız yoksa o ürünü bırakın satmanız, gümrükten içeriye bile sokmak mümkün değilken, ülkemizde tabela firmalarıyla oluşturulmuş sanal servis ağları ile ürünler güle oynaya ülkemize giriyor. Buradan hareketle neden bazı firmaların kendilerinin ticaret yapmak yerine aracı bir kurum gibi çalıştıklarını meraklılar araştırsınlar, çok kolaylıkla bulacaklardır. Listeyi daha da uzatabilirim. Ancak konu şu ki, ülkemizdeki vergiler kabul çok yüksek ancak yurtdışında ürünlere yansıtılan ciddi bazı maliyet kalemleri de ülkemizde yok!

DH sitesinde gelen tepkiler üzerine apar topar Asus Türkiye'nin yayınladığı bir bülten var. Aynen alıyorum...

"ZE551ML kodlu ZenFone 2 modelinin Tayvan fiyatı: 8.990 Tayvan doları ve güncel kur itibariyle 787,21TL'ye denk geliyor. Yükleme ve nakliyet gibi lojistik masraflarının yaklaşık 10 Amerikan Doları tuttuğu ve bunların üzerine %25 ÖTV, %18 KDV ile birlikte %6 Radyo vergisi eklendiğinde ZE551ML kodlu modelin Türkiye maliyeti 1.275TL'ye denk geliyor. Ayrıca ülkemizde satılan cihazların 2 sene garantili olması da, diğer ülkelerde verilen 1 yıllık garantiye kıyasla ekstra bir maliyet kalemi oluşturuyor. Bunun üzerine kanal kar marjı da eklenince ki Türkiye'de, diğer ülkelere göre bu marj daha yüksek olmasına karşın fiyatı, oluşan maliyetin altında tutmayı başardık. Amerika satış fiyatı olan 300 doları da aynı formülle çevrildiğinde, 1 yıllık garanti ile 1275TL'lik bir satış fiyatı ortaya çıkıyor. "

Hesabın yanlışlığını bu açıklama bile ortaya koyuyor. En basit anlatımla vergilendirme gümrüğe gelen ürünün fatura üzerindeki çıplak fiyatından hesaplanır. Amerika satış fiyatı olan 300 Dolar üzerinden değil çıplak fiyat üzerinden vergilerin hesabı yapılır. Kulakları çınlasın sevgili Levent Bey'in dediği gibi Amerika'da ürünü satan Asus veya satışı yapan firmalar taş mı yiyecekler. Hiç mi kar etmiyor. Çıplak fiyattan vergileri hesaplayıp arkasından kar eklenmesi lazım.

Bu arada kimse kusura bakmasın yurt dışındaki marjlar öyle düşük filan değil. Çok ayrıntıya girmeyeceğim ama herhangi bir Avrupa ülkesinde borsaya dahil bir tüketici elektroniği zincirinin bilançosuna ilgili kalemdeki marjlar ülkemizdeki firmaların yine halka açık olanlarının detaylı bilançoları ile karşılaştırılınca ortaya ilginç rakamlar çıkacaktır. İşim gereği senelerce bunları incelemiş bir insan olarak biraz araştırma ile her meraklı bu tarz değerlere ulaşabilir.

Bu arada yukarıdaki açıklama için konuşuyorum lojistik masrafları konusuna hiç girmiyorum. Eğer havayolu taşımacılığı kullanılmıyorsa -ki kullanılmıyor- bahsi geçen rakamları ödüyorlarsa acilen çalıştıkları taşıma ve gümrükleme firmalarını gözden geçirsinler diyerek ufak bir not düşeyim...

Kağıt üzerinde rakamları şişirerek yüksek fiyat açıklanamaz!

@gamsizm sanırım dediğiniz gibi tasarım biraz daha iyi olsa veya benim görüşüme göre fiyat biraz daha mantıklı olsaymış.. Neyse 🙂

Yaklaşık 25 senedir aktif olarak ticaretin içerisindeyim. Ekonomik duruma kıyasla daha yüksek segment tercihler konusunda okuduğum hiçbir makale, kitap ülkemizdeki bu durumu ne yazık ki açıklamıyor. Yerel alışveriş endeksleri ve araştırmaları da yanıltıcı. Yaşayıp görmekten başka yapacak bir şey yok. Ülkemize ithal edilen bazı ürünlerin hiç fiyatlarından dolayı satmayacağını düşünürken tam aksinin olmasını anlamakta zorlandığım oluyor ki, buna çok çok pahalı elektronik ekipman veya 10K fiyat etiketine sahip figürlerde dahil. Ancak bunlar başka zamanın konusu....

1.000TL altı telefon görüşünüzde size kesinlikle katılıyorum. Alışveriş trendlerine bakarsak gerekli olup olmadığı da şüpheli bu arada... 🙂