İbretlik video, izlemeye üşenenler ve İngilizcesi olmayanlar için özetleyeyim.
John Rettinger adlı Youtuber iPhone XS ve XR duyurulduğu zamandan beri Apple PR tarafından yasaklıymış. Etkinliklere davet etmiyorlar, emaillere cevap vermiyorlarmış. Olaylar şöyle gelişmiş:
Lansman sonrası elinde dummy telefonlarla bir video çekmiş. Kendi ifadesine göre telefonlar elimde anlatıyorum gibi değil de, bunlar elindeyken etkinlik hakkında konuşmuş. Bunlar dummy ürün de dememiş anladığım kadarıyla, gri alan. Ertesi gün Apple PR temsilcisi arayıp, telefonlar sana verilmiş gibi görünüyor ama bu doğru değil, videoyu kaldırmanı şiddetle tavsiye ederiz, yoksa ilişkimizin bundan sonrasında sorun yaşarız falan demişler. O da videoyu kaldırmış (sonra pişman olmuş). İsteğiniz üzerine videoyu kaldırdım diye mail atmış ama cevap gelmemiş. O arada eski Techno Buffola kanalından kendi adına bir iş yapmaya geçiş stresi ile Apple'la ters düşmek istememiş.
Sonra kendisi gidip XR almış, o zamana kadar Apple etkinliklerine davet ediliyormuş ama ürün gönderilenler arasında değilmiş zaten arkadaş. Aldığı cihaz baya sorunluymuş, kapanıp açılmalar, çökmeler vs. Sonra bu cihaz belki bozuktur diye bir tane daha almış, o biraz daha iyi olsa da yine sorunluymuş. Apple'a yazmış, IMEI, seri numarası falan istemişler ama sonra bir kaç gün haber çıkmamış, hatırlatmalara cevap verilmemiş. O da videoyu daha fazla geciktirmemek için çekip yayınlamış, tabi olumsuz bir video olmuş. Çok kısa bir süre sonra aynı Apple PR temsilcisi aramış. Adamın kendi deyimiyle çocuk gibi zarlayarak, ne cüretle sorunu çözmemize fırsat vermeden böyle bir video yayınlarsın, kaldır hemen demiş temsilci.
Eleman videoyu kaldırmamış. Apple da o zamandan beri hiç bir etkinliğe davet etmemiş, maillerine falan cevap vermemiş. Yani adam kendi parasıyla aldığı telefonla ilgili olumsuz konuştu diye Apple küsmüş 🙂
Velhasıl, zaten bildiğimiz konu ama Apple'ın ürün incelemelerinin nasıl olması gerektiği konusunda kesin bir tutumu var ve uymayanlarla ilişkiyi kesiyor. Hatta TeknoSeyir'de de bunun konusu geçmişti, çağırıp ürünü teslim ederken beklentilerini net şekilde ifade ediyorlarmış. TeknoSeyir bu beklentilere uymadığı için olsa gerek Apple Türkiye ile iletişimi yok 🙂
Siz siz olun etkinliklere davet edilen, hele bir de kendisine Apple tarafından inceleme ürünü verilen kişilerin incelemeleri hakkında biraz şüpheci olun.
Başka bir acı yön ise şu, adam hala ben Apple ürünlerini ve firma olarak Apple'ı beğenirim diyor. Halbuki bu davranış Apple'ın ta kendisi, böyle bir davranıştan sonra bile insan bu firmayı niye beğenir anlamıyorum. Tamam Apple çok başarılı bir firma, ama bunları bilince firmayı "beğenmek" pek kolay değil.
Bu arada böyle bir videoyu yayınlama sebebi belki de daha üst seviye birileri görür de aramız düzelir umudu bile olabilir.
Not: Adam "Apple kraldır, gerisi çöptür" diyen tayfadan değil, rakip ürünleri daha iyi bulduğu videoları da var.
Nvidia gibi. İkisi de ürünlerini beğenerek kullandığım fakat sevmediğim firmalar. Basın konusunda benzer çizgideler
çokta şeyimde olurdu apple bana küsse.
Vakit yok diye yazıyı okudum. Şansın bu kadarı, tam apple öyle diyor sonra da gelen ürünler çok kötü çıkıyor vs.
10R ve 10S ne diye düşündüm bir süre. XR ve XS galiba bahsedilen modeller.
Doğru, duyduğumu yazarken olduğu gibi yazmışım. Düzeltiyorum
Ben bu adamın yerinde olsam rolls royce yanlış hatırlamıyhorsam süpürge aracı yapan bir afrikalı yönetici vardı onun gibi yaparım.
Apple dünyada kendini en iyi pazarlayan ve reklamını en iyi yapan firmalarından. Buradaki durum ise klasik Apple hareketleri. İnceleme dünyasında Apple dan ürün alan kim varsa söyledikleri benim içinde yok hükmünde. Yine Apple ile ticari bağı olanlarda aynı durumda. Bir de "Apple Sheep" camiası var ki onlar daha acınası durumda.
Klasik bir Apple kullanıcısı ile yaşadığım acınası durumu anlatayım size. Barda oturmuşuz iki erkek iki hatun muhabbet ediyoruz, konu saatlere geliyor. Aptal sarışın hatunumuz arkadaşıma "Sen niye böyle eski, demode bir saat takıyorsun, Ufkabakan'nın ki (Watch SE kastediyor) ne kadar hoş" gibi boş bir cümle kurdu, arkadaşımı aşağılar bir tavrı vardı. Oracıkta "sevecektim" sarışını sonra dedim, sabret biraz daha, gece bunu bağırta bağırta seveceksin, sabret...
Arkadaşımın kolunda ki saat nemiydi? Omega Seamaster , bir kaç yıl önce 3000~ € alınmış özel bir saat.
NOT: iPhone 13 Pro, Watch SE, iPad Gen7 gibi Apple ürünlerini aktif kullanan birisiyim.
Apple'daki durum pek de PR temsilcisinin iş bilmezliği değil hocam, aksine işinde uzmanlığı. Apple'ın politikası tam olarak bu ve çalışanlar bunu eksiksiz uyguluyor. Hem videonun yorumlarında, hem başka yerlerde benzer şeylerden bahsedenler var.
Her firma tabi ki içeriği kontrol altında tutmak istiyor ama çoğu bu derece sıkı değil.
#haftalıkgündememalzeme
Video için teşekkürler. TS'ye girdiğime değdi. Her yerde bulabildiğimiz günlük boş polemikler yerine izlenecek bir video. YT algoritması şort önermeye devam etsin...Belki onlar da kara listeye almışlardır 🙂
Video güzel. Arkaya da uyumlu bir müzik atmış 🙂 Tabii olaylar anlattığı gibi mi bilemeyiz, firmaya da sormalı. Benzer videolar damlar yakında, birer birer bize de olduydu videoları çıkar.
Tüketiciler (dini siyasi görüşlerinden bağımsız) bir araya gelmedikçe demokrasinin özelliklerini kullanmadıkça bunlar daha çok yaşanır. Örneğin bu konuda yasal düzenleme çıkması lazım:
1) Firma sana ücretsiz ve herkesten önce ürün çıkmadan ürün verdi ise yayında yazman gerek.
2) İnceleme dediğin videonun çekim sürecinde firmadan herhangi bir isim altında para aldı isen bunu yazman gerek. Geriye dönük vergi daireleri kanalı ile bu para transferleri kontrol edilip "Tüketiciyi Yanıltma" adı altında hem firma hem video çeken soruşturmaya çağırılmalı.
2 not daha:
- Firmanın Gizmodo ile yaşadığı rezilliklerden sonra, yığınla sızıntıdan sonra tedbir alması doğal. Ama iyi yönetilen bir firma kara liste oluşturma amatörlüğünü yapmaz.
- Elemanın önceki videosu "Lucid Air'i mi niye sattım"...
Artırıyorum, firma ile özel bir anlaşma varsa (negatif konuşamazsın ürün hakkında gibi) bunu da açık açık video başında NET şekilde söylenmesi şart koşulmalı. Sen bu işten para kazanıyorsan adını inceleme/tanıtım diyorsan, bunlara uyacaksın diye tekeleşen bir firma dayatması varsa, sen de tüketiciye karşı sorumlusun, ben bu şartlar altında bu tanıtımı yapıyorum kardeşim demek ZORUNDA.
@ufkabakan O biraz uygulanamaz gibi geldi ama Rekabet Kurumu istedi mi eposta, watsap mesajını alıp soruşturmalarında kullanabiliyor. Fakat firma veya anlaştığı 3. parti PR şirketi telefon ile sözlü bunu tebliğ etti ise devlet onu ancak bir şikayet bir "whistleblower" olursa işleme koyabilir?
İlk mesajımdaki 2. madde aslında TR pazarı için çok faydalı olabilir: reklam mı izliyoruz inceleme mi belli değil (TS hariç). Ama mesela ABD pazarında işe yaraması zor: firma para göndermiyor ürünü erken veriyor + sözlü şartlarını tebliğ ediyor. Dolayısı ile ortada para transferi yok + yazışma yok. Yayıncıya parayı ürün olarak vermiş oluyorlar: o da ilk videoyu YT'ye atıp bir nevi nakite çeviriyor. Bu durum nasıl kontrol edilebilir şu an aklıma bir şey gelmedi.
Bence bunu çoğu şirket yapıyor, parasıyla almayana güvenmiyorum.
Ben emin değilim. Öyle olsa Samsung TeknoSeyir'e çoktan küsmüş olurdu 🙂 Adamlar etkinliklere çağırıyorlar, anladığım kadarıyla telefon etkinliklerinden sonra inceleme ürünü de gönderiyorlar, ama neredeyse hiçbirinin incelemesi çıkmıyor. ama yine de çağırıyorlar. Tabi belki de içerikle ilgili anlaşmazlıktan ötürü inceleme çıkmıyordur.
Bir de mesela Marques Brownlee bayadır Google Pixel telefonları eleştiriyor, yine de ürünler ona gidiyor.
@emrah-ozturk Arada şöyle bir fark var ama. Apple’ın size ürün göndermemesi Apple için bir şey fark ettirmez, parayla alıp inceleyecekler mecburen. Google telefon yollamazsa, kaybeden Google olur. Bu arada TS’nin özellikle LP’nin Samsung’u yeterli sertlikte eleştirmediğini düşünüyorum. Yıllarca Exynos çöplü cihazlar övüldü, kimse çıkıp neden bize Qualcomm gelmiyor demedi. Apple Türkiye’ye iPhone 13 Pro’ları A14 ile yollasaydı böyle sessiz kalır mıydı sizce LP 😀
@pope Doğru, diğerleri genelde göndermek zorunda. Ben Pixel'i bariz örnek olduğu için verdim, Samsung ile ilgili de süper olumlu konuşmayanlara yine de inceleme ürünü gidiyor.
Hem zaten söylediğiniz, mecburen inceleme durumu Apple'ın bunu istismar ettiğini de biraz doğruluyor. Çoğu Youtuber erken erişim için muhtemelen Apple'ı pohpohluyor.
Exynos meselesinde haklısınız ama bu konunun tamamı değil aslında. Mesela LP anladığım kadarıyla telefonda pek oyun oynamıyor, böyle kişiler için, ki ben de öyleyim, Exynos pek de sorun olmuyor. Tabi ki sonunda SnapDragon işlemcili Samsung alabildiğim için mutluyum ama teknoloji yayın dünyası bu Exynos konusunda gereğinden fazla yaygara koparıyor, çünkü bu yaygara izlenme sayısı getiriyor.
Velhasıl Apple ürünleri hakkında ne söyleneceği konusunda aşırı hassas ve bu durum baya iyi biliniyor. Diğerleri bu imkanı bulsa yapar mı bilemeyiz, o yüzden onları savunamayız. Ama adamın kendi aldığı telefonla yaptığı inceleme için bir Apple çalışanı tarafından çocuk gibi azarlanmasının kabul edilebilir yanı da yok.
@pope Yıllardır Samsung kullanıyorum, Qualcomm cihazlar bana denk gelmedi, herkes bana Exynos'un çöp olduğunu söylüyor ama ben 3 yılı dolduran S10+'a bakıp Exynos neden çöp göremiyorum. Şu ana kadar mutlaka görmem gerekirdi bence 🙂 Oyun oynamadığımı belirteyim. Ama özellikle artan şekilde foto ve video edit yapıyorum. Hatta yine ilk defa bir telefonun zaman geçtikçe iyileştiğine tanık oldum. Yine foto ve video kalitesinde artış var. Bunu paylaşımlarda fark edip telefon değiştirdiğimi zannedenler oldu.
Bu duruma rağmen tercihi bana bırakırsanız Qualcomm alırım. Bu ikili durum da her fırsatta eleştirildi aslında. Özellikle gündem ve muhabbetlerde. Ancak elinizde Qualcomm da aynı anda yoksa ve karşılaştırma yapamıyorsanız incelemede de bariz bir sorun yaşanmazsa 'Exynos kötü' ezbere bir eleştiri olur. O yüzden bu ikili durum politikası eleştirtilebilir. Teknik eleştiri için yan yana test edilmesi gerekir.
Ben iPad'i paramla aldım ama bir daha alamam bu mantıkla TS'de bir daha Apple incelemesi göremeyiz. Ürünü firmadan temin etmek incelemeyi otomatik olarak taraflı yapmaz. Ancak o ürün şartlı verildiyse yapar. Burda da yayıncıya ne kadar güvendiğinize göre değişir. Ancak yine de kötüye iyi demek gibi bir riski alabilmek çok zor bir şey. Çünkü özellikle satılan bir şeyse ne kadar saklayabilirsiniz ki?
Yayıncı açısından da bakarsam firmanın bana para ödeyip advertorial içerik çektirmesi ve benim bunu size söylememde en ufak sorun yok. Yani insanlarda gizli reklam korkusu var ama gerçekten reklam ise gizlemenin bir faydası yok yayıncıya. Tam tersi açık açık yazıp rahatlar 🙂
Ama bazı firmaların inceleme yazalım 'ricası' var. Tehlikeli olan bu. Çünkü başlıkta inceleme yazarsanız, izleyici onun incelendiğini düşünür. Aldatıcı kısım bu. Ben bir şekilde adı ne olursa olsun para bile alsam, erken erişim de alsam, ürünü de alsam başlığa inceleme yazıyorsam incelemenin kurallarının işletildiği konusunda size bir söz vermiş oluyorum. Aslında orada ölçü para ya da bir çeşit avantaj sağlandı değil yapılan işin adı ile içeriğin uyuşması.
Öteki türlü herkes ürünü satın almak zorunda kalır. Ki zaten bu sistemin sonu bizim OtoSeyir gibi olur. İzleyiciden ya da kanalın yayında olduğu ağdan gelen katkı ile ancak bu biraz daha gerçekçi olabilir. Ama TS gibi bu konuda izleyici desteği alabilen bir yayın ay sonunda izleyici katkısı ile asgari ücretli bir eleman dahi alamaz. O zaman tek seçenek bu işin yapılmaması. Bir anda Türkçe kaynak dışında şansı olmayanlara bilgiye erişim şansı daha da kapanmış olur.
@gamsizm Çalışıyor olması, bu durumu değiştirmiyor. Dediğim gibi A14’lü iPhone 13 Pro yollasalar kim farkı anlayabilir A15’li modelle sürekli yan yana kullanmazlarsa? Bu aynı paraya daha kötü bir cihaz yollandığını değiştirmiyor.
Verilerle Exynos:
https://www.anandtech.com/show/16463/snapdragon-888-vs-exynos-2100-galaxy-s21-ultra
https://www.xda-developers.com/samsung-galaxy-s22-ultra-snapdragon-vs-exynos/
@pope Pek aynı paraya değil aslında. Ben Exynoslu Note 20 Ultra'yı 930 dolara aldığımda Amerika fiyatı 1300 dolardı. Exynoslu model lansman fiyatından neredeyse hiç satılmıyor. Fiyat tutarsızlığı kafa karıştırıcı ama bir Amerikalıya göre çok daha ucuza ama oldukça yakın bir deneyim elde ettim. Durumdan çok memnun olduğumdan değil tabi, sadece daha azını aynı paraya almadığım için çok rahatsız olmadım.
@emrah-ozturk Bakmayın ABD'de tam fiyatına satılmıyor doğru düzgün 😀 Resmi satış fiyatından alan bir avuç insan vardır. Sizin taraftaki resmi satış fiyatıyla kıyaslamak lazım.
@pope Size zaten bir seçim hakkı sunulmuyor o yüzden karşılaştırma sonucu pek önemli değil. Ya Exynos'lu alacaksın ya da Xiaomi diyor. Asıl karşılaştırma bu gerçek hayatta. Bu da Samsung'un anlamsız inadı. Rakip olmamasının kötülüğü.
@emrah-ozturk belki inceleme yapmasın diye anlaşmışlardır 😀 (LP kesin okuyorsundur, kızma takılıyorum. Firma avukatı kardeşim siz de lütfen ciddiye almayın).
@pope Ben o yılın Kasım ayında aldım, Amazon.com'da hala 1300 dolardı. Sonra orada da düştü ama arada hep bir fark oluyor.