Neden Kitap Okumalısın?
Resimdeki adam Elon Musk. Belki tanımışsınızdır. Tüm dünya için çok önemli bir insan. Asıl konumuza girmeden önce kendisini ve yaptığı işleri kısaca tanıtmak istiyorum.
Musk, Paypal’ın kurucularından. Paypal ki dünyada elektronik bankacılığın var olmadığı, her işinizi şubeye giderek hallettiğiniz bir dönemde ortaya çıktı ve internet bankacılığını başlattı. Bugün şubeye gitmeden bankacılık işlemlerinizi yapabiliyorsanız bu Paypal ve dolayısıyla Musk sayesindedir.
Musk, dünyanın en güçlü özel uzay şirketi SpaceX’in sahibi. SpaceX şu an uzaya gönderilen roketleri başarıyla yere indirerek uzaya gidiş maliyetlerini olağanüstü miktarda düşürdü. 2018’de Mars’a araç gönderen ilk özel kuruluş olacak. Musk’ın hayallerinde Mars’ı yaşanılabilir bir gezegene dönüştürmek ve insanlığı Dünya dışına yaymak var.
Musk, aynı zamanda elektrikli araba şirketi Tesla Motors’un sahibi. Tesla’dan önce elektrikli arabalar çok yavaş, derme çatma ve menzili kısa araçlardı. Şimdiyse Tesla sayesinde elektrikli araçlar bildiğimiz araçlarla rekabet edebiliyor. Ve bu pazar Musk sayesinde hızla büyüyor. Musk, yenilenebilir enerjiyi daha üretken, daha kullanışlı ve daha ucuz yapacak projelere imza atıyor. Böylece küresel ısınmanın olmadığı bir dünyanın temellerini yaratıyor.
Elon Musk’ın yaptığı işleri burada ayrıntılarıyla anlatmam mümkün değil. Kendiniz araştırmalısınız. Fakat şunu bilin, kendisi bütün bunlara sıfırdan başladı. Ailesinden gelen bir sermayesi yoktu. Ve şimdi çok para kazanmanın yanı sıra yaptığı işler sıradan bir işadamının yaptığı işler değil. O, hem dünyayı dönüştürüyor, hem teknolojimizi çok ileriye taşıyor, hem de insanlığı Mars’a taşıyacak adımlar atıyor. Çok övdükleri ve vizyoner dedikleri Steve Jobs, sadece daha güzel teknolojik oyuncaklar tasarlamıştı. Bu adamsa dünyayı gerçekten değiştiriyor.
Bizde de sık sık tartışılır. “Biz de yeni Elon Musk’lar, Steve Jobs’lar yetiştirebilir miyiz” diye sorulur. Kimi “bizden bir cacık olmaz” diyerek köşesine çekilir. Kimi zaman da politikacılar gaza gelip böyle insanlar ve böyle atılımlar yaratacağımızı söyler ama pratikte hiçbir şey olmaz.
Elon Musk’ı böyle bir vizyoner yapan şey neydi biliyor musunuz? Çok basit bir şey: Kitap okuma alışkanlığı. Ashlee Vance tarafından yazılan biyografisinde Musk’ın bir çocukluk resmini gördüm. Resmi webde bulamadığım buraya koyamadım. Resimde bütün aile bir kamp kurmuştu ama hepsinin elinde bir kitap vardı. Ailece kitap müptelası olmuşlardı. Bir aile düşünün, her bir bireyin elinde sürekli bir kitap var. Aile üyeleri bir araya toplandığında herkes kitabını çantasından çıkarıp okumaya ve tartışmaya dalıyor. Rüya gibi. İşte Musk’ı çok geniş bir perspektife sahip kılan ve ne yapacağını bilen birine dönüştüren şey buydu. Ki bu sadece onun için geçerli değil. Bütün aile büyük şeyler başardı, kardeşleri ve kuzenleri de çok önemli işler yapıyorlar.
Bizdeyse tam tersi. Türkiye’de ortalama bir ailede kimse kitap okumuyor, bir araya gelip kitapları tartışmıyorlar, birbirleriyle kitap değiştirmiyorlar. Hatta kitap okumayı bırakın doğru düzgün ciddi bir konuda sohbet bile edemiyorlar. Akşamları bütün aile bir araya geldiğinde eğer herkes kendi tablet/telefon/bilgisayarında sosyal medya veya komik videolara gömülmemişse TV’deki mide bulandırıcı yarışmaları veya yaratıcılığın zerresinin bulunmadığı dizileri saatlerce izliyor. Eve gelen misafir bile ya telefonuna gömülüyor ya da iki saat TV izleyip gidiyor. Kitap okumak mı? Asla.
Bazen çocuklardan biri kitaplara merak salacak olursa çocuk hemen engelleniyor. Ya “okuyup da anarşik mi olacaksın” ya “fazla okuma delirirsin” ya da “biraz da kutsal kitabı okusana” gibi bahanelerle durduruluyor. Çocuğun eline oyun oynayacağı teknolojik bir cihaz verip kendisini hiç geliştirmeden bir köşede durmasını istiyorlar. Çocuk okumadığı zaman da “biz okumasını söylüyoruz ama dinlemiyor” diye geveliyorlar.
Bu durum sadece eğitimsiz kalmış kişiler için geçerli değil. Burası okumuş cahiller ülkesi. Üniversite mezunu insanlar bile kitap okumamakla övünebiliyorlar. Bu gözler hayatında okuduğu en son kitabın, çocukken öğretmen zoruyla okuduğu Cin Ali olduğunu övünerek söyleyen yüksek lisans mezunu insanlar bile gördü.
Türkiye’nin sorunu sadece okumamak değil. Okumamakla övünmek ve hatta okuyan insanlardan nefret etmek. Kitap okumanın faydasız bir şey olduğu bahanesinin hiçbir mantıklı yanı yok. Kitap okumanın ne faydası mı var? İşte Elon Musk, kitap okumanın neden önemli olduğunun kanıtı. Peki, saatlerce TV izlemenin bir faydası var mı? O yarışma ve dizilerin size ne kazandırdığını söyleyebilir misiniz? Tamam, 7/24 kitap okuyun demiyorum. Hiç kimse bunu yapamaz. Ben de ve diğer kitap okuyan pek çok insan da yeri geliyor dizi izliyor, maç izliyor, oyun oynuyoruz ama kitap okumayı hayatından tamamen çıkarmanın bir anlamı yok. Eğer öyle yaparsan kaba bir cahile dönüşürsün ve daha da kötüsü neye dönüştüğünün farkında bile olmazsın. Kitap okumalısın, belki Musk gibi zengin olmayacaksın ama senin, çocuklarının ve bütün toplumun gelişimi için önemli adımlar atacak insanlar kitap okuyanların arasından çıkacak. Senin de hayata bakışın değişecek, dünyada olan bir şeyi daha net olarak anlayabileceksin. O kadar çok şey öğreneceksin ve hayal gücün o kadar genişleyecek ki daha önce hayal bile etmediğin harika bir dünyanın kapısından içeri girmiş olacaksın.
kaynak: iwinoa.com
Yarım bilgilerden her zaman tiksiniyorum. Örnek itü teknokette elektrikli araba yapıldı ama bizde para ya da teşfik olmadıgından adamlar çinden destek alıp kanadaya kaçtı. Bu adamın başarılı olmasındaki nedenlerin en basında devlet desteğidir hata yapma şansının olmasıdır lütfen bunları da söyleyin önce bize kendimize vurmadan.
yazı bana ait değil. iwinoa.com dan alıntı yaptım.
@anonimgezinen Ciddi bir ayrıntı bu söylediğim amerikada alsana 4 milyar dolar geliştir demek ile bizdeki gibi ıkına ıkına bir şeyler üretmek olmuyor yapanlar da destek göremiyor neden çünkü fakiriz ekonomimiz hala yeterli değil hala 3-5 bin lira maaşı çok bir şey sanan kafalar var neyse ya yine ban yiyeceğim ben fazla konuşmayayım.
Yani kitap okumanın gereksiz olduğunu düşünmüyorum. Kendim de oldukça kitap okuyan biriyim ama yazı çok saçma. Bir kere bütün okuyan insanlar, böyle tek sebebe dayalı nedensellik kurulamayacağını bilirler. Tek bir kişi hiçbir şeyi kanıtlamaz. Aksi takdirde hawking de hayatı boyunca hastaydı ondan başarılı oldu hadi hepimiz hasta olalım sonucu çıkarırız, çok kolaylıkla. Kitap okumak başarılı çoğu insanın ortak alışkanlığıdır diyerek nedensellik kurmak tamam kabul ama böyle en başarılı olanlardan birini seçip onun en çok yaptığı şey kitap okumaktı o yüzden başarılı oldu fikri bence bilimsel olarak hiçbir anlam ifade etmiyor.
Bunu yazmak için gelmiştim, sen yazınca desteklemek istedim. Her şeyi kitap okumamaya bağlamamak lazım. Bizde eleştiri kültürü yok, araştırıp sorgulamak yok, bilginin kaynağını araştırmak yok, gerçek anlamda hoşgörü yok vb. uzar gider. Asıl bu yönlerimizi geliştirmemiz gerekiyor, ardından okuma ve kültür/sanat alışkanlıkları kendiliğinden gelecektir.
Türkiye'de cehalet trendi var. Nerede önemli makam var git bak çoğunda hak etmeyen cahilin birisi yer tutuyordur. Okumuştan korkacaksın diyen adamların ülkesi oldu burası ne yazık ki.
ben kitap okuyamıyorum . 5-10 sayfa sonra sadece okudugum satırı gorebııyorum dıger kalan alanlar kararıyor resmen varsa gorsel olarak edınıyorum bılgıyı hayatım boyunca da ne bır oturusta sayfalarca kıtap okuyabıldım ne de okdugum metınlerı uzun surelı hafızamda tutabıldım ama gorselden ogrendıklerım tam tersı durumda degısık bırsey anlayamıyorum 😀
Günümüzde kitap okumak çok zor. Ben kitap okuyorum diyenlerin okudukları kitaplara bakın, çok satanlara bakın, kitap evlerini dolduran kitaplara bakın... Dini kitapları, şifa kitapları, saçma sapan dizüstü edebiyatı kitapları, vampir, kurt, zombi kitapları, yarim yamalak yalan yanlış anlatılan tarih kitapları, haybeye yazılmış roman kitapları, ünlülerin hayatlarını anlattıkları kitapları... bir sürü ıvır zıvır şeyler. Bunları okumakla televizyon seyretmek arasında hiçbir fark yok. Artık güzel kitaplar yazilmiyor çünkü ne yazacak yazar var ne de yazilacak değerli bilgi.
Okuyup zengin olan tek dahi bu arkadaş.
Yazının geneline katılmakla birlikte son paragraflara katılmıyorum. Türkiye gerçeğinden uzak söylemler. Türkiye'de her on yılda bir darbe olur. İlk iş kitapları yasaklamaktır. Bu yüzden kimse evinde kitap bulundurmaz korkar. Kitaplar pahalıdır. Farklı aykırı düşünceler hayat bulamaz. En önemlisi okur yazar bir toplumu bir gecede sıfırlamaktır. Dil devrimi. Kitap okumanın sevilmemesi normaldir. Zannımca devlet politikası.
"En önemlisi okur yazar bir toplumu bir gecede sıfırlamaktır."
Hocam bu cümleyle hangi yılı kastettin acaba? Harf devrimi mi, yoksa askeri darbelerden biri mi? Harf devrimi ise 'okur yazar bir toplum' ifadesi hatalı olmuyor mu?
@arandur Evet harf devrimi. Neden hatalı olsun? O tarihten önce toplumun Yarısından fazlası okur yazardı.
@hamitozlu okuma yazma oranı çok düşüktü hocam. Yüksek olduğuna dair bir kanıtınız var mı?
@arandur Kaynağı kabul eder misin bilmem.
1895 yılında İttihat ve Terakki Partisi’nin savaştan önce yaptırdığı araştırmaya göre, okuma yazma oranı yüzde 40’lardadır… Hatta aynı yıl yapılan başka bir araştırmaya göre oran yüzde 60’a kadar çıkıyor.
http://www.yeniakit.com.tr/yazarlar/yavuz-bahadiroglu/osmanli-halki-cahil-miydi-991.html
@hamitozlu o kaynaktaki İsmet İnönü'nün öyle bir sözü hatıralar kitabında yok. Zaten Akit gazetesini kaynak olarak almamak lazım, ciddi araştırmaları dikkate alırım.
@arandur Ciddi araştırma dikkate alacağın paylaşırsan sevinirim.
@hamitozlu bilemiyorum işte hocam. Ama böyle A veya B gazetesi dediğin zaman işine geldiği gibi haber veriyor.
Okumak çok geniş bir şey aman ne okursanız okuyun mantığıda yanlış diye düşünüyorum. Haftanızı verip kapağını kapattığınızda sizde tek bir değişiklik meydana getirmeyen kitaplarla dolu ortalık. O kadarki okuyandan çok yazan var bu çöplükte okumaya değer birşeyler bulmakta ayrı bir zorluk. Kitap camiası youtube dan çok önce savaşı kaybetti.
Çok okumak fikir kazanmak, kendi fikirleri ile sentezlemek tabi ki çok güzel ama tek başına yeterli bir koşul değil bence. Cesaretli olmak, yasaların zalim olmaması, ekonominin zalim olmaması gibi daha bir sürü nedenin pozitif yönlerinin de bir araya gelmesi gerekiyor. Sıfırdan başlamış Musk için bile bazı şeylerin yolunda gitmiş olması gerekmez mi?
Bizi ele alalım mesela; verginin vergisinin vergisini almak, büyük şirketlerin arasında ezilmek veya aşırı rekabetçi görülüp piyasadan silinmek, başarı kazanıldığında sömürülmek, hakkını vermemek vb.
Öğrenciler arasında aslında kitap okuyan büyük bir bölüm var. Metroda gelip giderken görüyorum. Fakat genellikle hatta büyük çoğunluğu roman türünde kıtaplar.Böyle olunca da kitap okumak ne kadar faydalı tartışmalı bana göre. Roman film gibi, eğlendirir ama geliştirir mi bilemiyorum.
Dikteyi düzeltir, fikir yürütmenizi ve hayal gücünüzü yükseltir. Ama bilgi kazandırmaz, onun için arada tarih, bilim vb konularla ile ilgili kitalar okumak da gerekli.