@executioner

    MSI MPG X570 Gaming Edge Wifi + Ryzen 3600 + Coolermaster ML240L sıvı soğutma sistemi inceleme, kurulum ve deneyimler

    -Teknoseyir.com kurulduğundan beri üyesiyim ama ilk defa bir inceleme yazıyorum. Başka üyelerin güzel incelemelerini zevkle okuyorum ve faydalanıyorum,benim de birilerine faydam dokunsun diye sizlere Ryzen'le geçirdiğim kaliteli saatlerimi anlatacağım. : )

    -Ryzen 3k serisinin çıkışıyla beraber tarihi eser kıvamına gelmiş olan masaüstümü yenileme arayışına girdim.  Anakart olarak Ryzen'lerin çıkışıyla beraber MSI I Love You Ryzen kampanyası başlattı. O kampanyaya dahil olan en düşük anakart olan MSI X570 Gaming Edge Wifi modelini almaya karar verdim. Karar verirken bir üst modeli olan Carbon ve Gaming Edge arasında gidip geldim, almışken 500 tl daha çıkıp carbon ısmarlasam mı diye tereddütte kalmadım değil. Evet Carbon 500 TL'lik farkı hakedecek özelliklere sahip ama benim o özelliklere çok ihtiyacım yok. Bahsettiğim kampanyanın 18 Ağustos'a kadar süresi var ve kampanyaya dahil anakartlardan alım yaparsanız aldığınız modele göre MSI; Coolermaster ML240L veya bir üst modeli olan 240R sıvı soğutucu hediyesi veriyor. 240L ve 240R arasında sadece RGB aydınlatma farkı var gördüğüm kadarıyla. Artı olarak alışveriş sitelerine inceleme yazarsanız 25$'lık steam cüzdan kodu gönderiyor, MSI az daha kassaymış anakart bedavaya gelecekmiş. : ) Alacağım anakart için kriterlerimden biri wifi'lı olmasaydı. MSI'ın kampanyası olmasa bile x570 chipsetli rakipleri arasında alışveriş sitelerinin stoklarında Gaming Edge fiyatı seviyesinde WiFi'li  bir anakart yoktu açıkçası. Çeşitli yerlerde MSI'ın VRM kalitesinin Gigabyte, Asus gibi muadillerine göre daha zayıf olduğu söyleniyor ama Ryzen 3k serisinin giriş seviyesi olan 3600 işlemciyi alacağım ve şimdilik çokta overclock düşünmediğim için üst seviye VRM'li anakartlara para vermenin çokta mantıklı olmadığını düşündüğümden ve 1400-1500 TL'lerde X570 chipsetli wifi'li model göremediğimden Gaming Edge'i ısmarladım. Eski sistemimden kullandığım diskler ve kasadan söktüğüm PSU'yla beraber Sistem Konfigürasyonu:

    -Thermaltake Tough Power 750 VA PSU - Coolermaster MB520 kasa, AMD Ryen 3600 CPU + Coolermaster ML240L sıvı soğutucu, MSI MPG X570 Gaming Edge, MSI RX570 Armor 4 gb Grafik Kartı, Crucial 16GB (2x8GB) Ballistix Sport LT 3200MHz DDR4 CL16 Dual Kit Ram , Adata SX6000 Pro 1tb NV2me Ssd, 256 Gb Samsung 850 EVO SSD, 1 tb Samsung HD103SJ HDD , Benq 1080P monitör.

    -Anakartla beraber ısmarladığım diğer parçalar elime ulaştığında ilk iş olarak eski ve hala iş gören emektar bilgisayarımdan MSI'ın sitesine kaydolarak kayıt olarak ML240L sıvı soğutucu kampanyasına katıldım. Kampanyaya dahil olmak için anakartın seri numarasını girmek, anakart kutusunun seri no'lu kısmının fotosunu ve fatura fotosunu upload etmek, ve tabi siteye üye olmak gerekiyor. Donanımhaber forum'da MSI kampanya ile ilgili konu açmış ve orada MSI yetkilisinin yazdığına göre sıvı soğutmayı alıp anakartı iade eden kendini uyanık sanan bazı dangalaklar yüzünden onay sürecini 15 gün tutuyorlarmış ki benim öyle oldu. Yaklaşık 15 gün sonra başvurum onaylandı . Onaylanınca MSI profil sayfası bu şekilde görülüyor.

    -Bu screenshot'u az önce aldım, soğutucu elime geçtiği halde hala böyle görünüyor belki 2. bir tane daha gönderirler. : ) Onaylandıktan sonra 3 gün içerisinde soğutucu MNG kargoyla adresime geldi ve büyük sürpriz oldu açıkçası, ben en az 1 ay sürer diye düşünüyordum gelmesi.

     

    -Tabi ben kurulum için sıvı soğutucuyu beklemedim, hepinizin bildiği gibi Ryzen 3600 kutusundan ufak bir soğutucuyla beraber çıkıyor. Bu 150 gr'lık pervaneli alüminyum blok r3600'ü yaz sıcağında soğutmada görünüşünün verdiği beklentinin ötesinde bir mucize göstermiyor maalesef. AMD bu soğutucuyu abi işte soğutucu veriyoruz al kullanırsın bunu demek için koymuş resmen. Soğutma performansına birazdan değineceğim. Anakarta monte etmek için 1. fotoda sağda görünen aparatları çıkartmak lazım, vidalı montaj pratik gibi geliyor ama değil, soğutucu düzgünce sıkıştırıp oturtana kadar biraz uğraştırıyor. Bu aşamada iken henüz kasayı ısmarlamamıştım,

     

    -Parçaları anakarta montajlayıp sistemi açıkta çalıştırdım. Sorunsuz şekilde açıldı, bios'tan ram'i xmp profilini seçip 3200'e ayarladım, hızlı bir şekilde w10 kurulumunu yaptım. Modem kasaya uzak olduğundan ve halihazırda  elimde modemden kasaya çekilmiş bir CAT6 ağ kablosu olmadığından anakartın wireless'ı ile internete bağlandım, anakartın wireless performansı olması gerektiği gibi. TPLink modemimime 802.11 AC - 5Ghz bandından bağlandım. Windows'u kurarken wireless antenlerini takmamıştım ama buna rağmen modemi sorunsuz gördü ve internet'ten bütün driver indirmelerimi, windows güncellemelerimi antensiz olarak yaptım. Bunun bir üst modeli olan Carbon 802.11 AX standardını da destekliyor, eğer böyle bir ihtiyacınız varsa ona yönelin. Anakartla beraber gelen bios Nisan 2019 tarihliydi, sitesinden bios'un son sürümünü indirip usb-flash'a attım ve bios menüsünden sorunsuzca güncelledim. Aslında güncelleme notlarında pek önemli birşey yoktu ama güncellemekle birşey kaybetmem dedim ve güncelledim.

    -X570 anakartlar aktif fan soğutma gerektirmesi nedeniyle biraz eleştirilmişti. Gaming Edge'in chipset fanı 60 derece altında iken çalışmıyor. Çalıştığı zaman ise 600-700 RPM gibi yavaş hızlarda çalışıyor ve sesini hiç duymuyorsunuz. MSI'ı burada eleştireceğim tek nokta board'da chipset'in arkasına denk gelen kısım gerçekten ısınıyor, oraya ufak soğutucu bir metal blok koysaydı iyi olurdu açıkçası ama rakip modellerde bu tarz bir soğutma görmedim baktığım kadarıyla. Ama sistem çalışıkren herhangi bir  problem yaşamadım. Anakart ve diğer parçalar gayet stabil çalışıyorlar. 4-5 gün bu şekilde sistemi kullandım, fırsat buldukça windows'u kendime göre kişiselleştirdim, programlarımı kurdum. Başta Doom olmak üzere birkaç oyun denedim ama sistemde herhangi bir çökme, donmayla karşılaşmadım, sistem gayet stabil ve düzgün bir şekilde olması gerektiği gibi çalıştı. Doom hariç, nedense onda bazen oyunda donmalar oluyor ve alt+tab yapıp task manager'dan kapamak zorunda kalıyorum, sebebini bulamadım maalesef. Denediğim diğer oyunlarda problem yaşamadım. Titanfall 2, Battlefield 4, ekran kartının promosyonu olan Division 2'yi denedim, hepsini 1080P'de en yüksek detaylarda akıcı olarak çalıştırdım.

    -RGB ile ilgilenenler için anakart'ın gayet yeterli bir desteği var. Board'da 2 adet adreslenebilir 3 pinli RGB portu ve 2 adet 4 pinli RGB portu var. MSI'ın dragon center yazılımı altında çalışan RGB yazılımı Mystiqe Light gerçekten başarılı, ister portları teker teker renklendiriyorsunuz, ister hepsini senkronize ediyorsunuz ve istemediğiniz kadar RGB efekti var uygulayabileceğiniz. Çok RGB uzmanı sayılmam, hatta RGB denilen renkli ışık teknolojisiyle ilk defa bu anakart aracılığıyla tanıştım ama RGB konusunda şu olsaymış daha iyi olurmuş diyebileceğim bir yanını göremedim, gerçekten güzel kotarmış işi bu konuda MSI.

    -MSI Dragon Center ile sistem ile ilgili ihtiyaç duyabileceğiniz ayarlara ulaşabiliyorsunuz. Performans altında fan kontrolü ve overclock ayarları, hardware monitor kısmında da anakarta bağlı olan fanların dönüş hızları, sensörlerin sıcaklıkları elinizin altında. Fan kontrolünün ayrı bir menü altında daha detaylı ve daha rahat olmasını beklerdim, sonuçta fanların hızlarını arttırmak ya da azaltmak illa overclock'la alakalı olmak zorunda değil. Fan demişken anakartın üstünde cpu ve pump fan haricinde 4 adet fan yuvası var.

    -Anakartın tümleşik ses çözümü Realtek ALC1220 HD audio codec ile sağlanıyor. Daha önceki kasamda creative audigy 2 ZS ses kartı kullanıyordum, bunun sesi ondan eksik değil hatta daha kaliteli çıkıyor gibi geldi. Hoparlör olarak Creative T6300 5+1 ses sistemim var, anakarta bağlantılarını yapınca 5+1 sesi gayet güzel bir şekilde dağıttı. Verdiği ses benim için fazlasıyla yeterli. Kartla verilen realtek'in ses uygulamalarını yeterli buldum.

    -Anakart hakkında yazabileceğim bütün detayları yazdım sanırım, merak edenler için overclock denemeye vaktim olmadı ve sistem varsayılan haliyle yeterince hızlı, daha fazlasını zorlamaya şu an için ihtiyacım yok ki netteki testlere göre Ryzen 3600 çokta overclock olmuyormuş zaten.

    -Ryzen 3600'ün stock soğutucu performansına gelirsek yukarıda da belirttiğim gibi çok parlak değil maalesef, sistem boşta iken 55-60 derecelerde takılıyor ki bu sıcaklarda kabul edilebilir ama Cinebench R20 testini çalıştırdığımda işlemci sıcaklığı 92 dereceye kadar çıkınca testi yarıda kestim. Oyun oynarken sıcaklığın 80+ derecelere çıktığını gördüm.

    -Ekran kartı MSI RX570 4gb armor edition 1080P için yeterli, üstündeki fanlar varsayılan ayarlarda 60 derecenin altında çalışmıyor ve masaüstünde iken gayet sessiz bir deneyim sağlıyor. Oyun oynarken de oynadığınız oyunların sesinden fan sesini hiç duymuyorsunuz, MSI'ın ünlü afterburner yazılımını sizlere anlatmaya çok gerek yok. İşlemci gibi ekran kartını overclock etmeyi şimdilik denemedim.

    -Sisteme taktığım ramler kutusundaki değerlerle çalışıyorlar problemsiz olarak, bunları biraz gıdıklayıp 3600 mhz'i bir zorlamak istiyorum ilk fırsatta. Satın aldığım ram'ler MSI'ın anakart uyumluluk listesinde mevcut değil ama problemsiz olarak çalışıyorlar. AMD ryzen 3x serisiyle en az 3600'lük ramler öneriyor ama 3200'lerle 3600 arasında biraz fiyat farkı var ve o farkı vermeye değecek bir performans kazanımı yoktu baktığım testlerde. 3200 şu an için bana yetiyor, 3000'lerle 3200 arasında çok fiyat farkı olmadığından 3200 tercih ettim.

    -Yukko'dan aldığım ve alım esnasında teknoseyir'de de konu açtığım Adata SX6000 Pro - 1 tb'lık diski anakartın soğutucusunu kullanarak monte ettim. Teknososyal'de nickini unuttuğum bir arkadaş aldıktan sonra iade ettiğini, arkadaşının da aynı şekilde iade ettiğini ve memnun kalmadığını belirtmiş ama performansıyla beni fazlasıyla tatmin etti.

    -Crystalmark testlerine göre disk adata'nın vaadettiği performans değerlerini sağlıyor, gözlemlediğim çalışma sıcaklığı 40-42 derece arasında, windows+steam+uplay divison 2 bu diskte yüklü ve gayet hızlı bir şekilde görevini yapıyor. Adata'nın bu modeli 512'liği ve 1 tb'lığı 3,5"'lik ssd fiyatlarında satılıyor ki bırakın performans farkını, kasada kalabalık yapmaması bile artı bir değer. Karşılaştırma için hala içinde eski sistemimin w10'u kurulu olan 250 gb'lık emektar Samsung 850 evo'nun değerlerini de atıyorum.:

    Samsung 1tb 7200 rpm HDD:

    Coolermaster MB520 ATX Kasa

    Birkaç gün böyle idare ettikten sonra kasa elime ulaştığında sistemi kasaya toparladım. Satın aldığım Coolermaster MB520 kasa için nette birçok incelemede olumlu yorumlar yapılmış ve bu olumlu yorumların çoğuna katılıyorum.

     

    -Bir kere kasayı topladıktan sonra tempered glass'ı ile (temperli cam çok kötü bir çeviri bence, ondan kullanmayacağım türkçesini) gerek gündüz, gerek gece gerçekten çok şık görünüyor. Kasayla gelen fan filtreleri yeterli ve kasanın içinin tozlanmasını engelliyorlar. Kabloları kasanın arka panelinde toparlamak için kasada yeterince alan var. Benim kasanın ön paneli akrilik model, fanların önü akrilikle kapalı ama ön panelin yan tarafları ve aşağıdan yeterince hava alımı var. Kasayla beraber önde 3 rgb( adreslenebilir değil), arkada 1 normal fan ile geliyor. Fanlar 3 pinli, PWM değiller, arka fanı anakarta bağladım, ön fanların kabloları kısa geldiğinden anakarta bağlayamadım maalesef, kasayla beraber gelen aparatla üçünü molex güç girişinden güç kaynağına bağlamak zorunda kaldım. Kasa genelde sessiz çalışıyor ama ön fanlar anakart kontrolünde olmadığında sessizlikte biraz dikkatimi çekecek bir gürültü yapıyorlar. Onlar için fan uzatma temin edip anakarta bağlamayı düşünüyorum ilk fırsatta. Kasayla ilgili olarak benim için 2 negatif noktayı belirtmem gerekirse kasanın saçı beklediğimden ince geldi, elinizle biraz güç uyguladığınızda hemen yamulur tipten değil ama eski kasam olan Coolermaster Centurion 534'la kıyasladığımda hatırı sayılır bir incelik var. Centruion'un saçıyla duvara çivi çaksanız ezilmeyecek kalınlıkta ve kasa bununla kıyaslayınca gerçekten ağır kalıyor. Eski kasamın malzeme kalitesi buna kıyasla çok daha iyiydi gerçekten. Ayrıca bunun açma kapama düğmesinin verdiği his biraz dandik geldi. Kasanın içini devamlı açıp kapatmayacağım için saçının kalınlığına çok takmıyorum, power düğmesiyle de yaşayabilirim, fiyatına göre yeterli bir kasa olmuş. Bu model amazon'da 90$ seviyesinde satılıyor ve tr'de 550-600 TL fiyatlar arasında satın alınabiliyor ki yurtdışı fiyatına bakınca makul bir fiyat ama bunun bir üst modeli olan Coolermaster H500 100$'lık amazon fiyatına rağmen 900-950 TL gibi fiyatlara satılıyor, herhalde TR ürün konumlandırmasını bu şekilde düşündüler. Fiyatı böyle kazık olmasaydı gözüm H500'de idi ama 10$'lık fark için 350 TL'ye yakın fark vermek istemedim ve pişman değilim şu an için.

    -Kasayı toparladıktan sonraki hali, üstteki fanın rgb kablosunu ters taktığım için ( ilk defa rgb ile uğraşıyorum nerden biliyim tersini düzünü : ) o biraz asi takılıyor burada. Böyle uzun zaman takılırım diye düşünürken MSI sözünde durarak sıvı soğutucuyu gönderdi ve pzt günü yani 29 Temmuz'da elime ulaştı.

    Coolermaster ML240L Sıvı Soğutucu

    -Bu sıcaklarda Ryzenciğime daha fazla işkence çektirmemek için hemen ertesi akşam soğutucuyu monte etmeye giriştim. Radyatörü kasanın tavanına taktım, stok soğutucuyu monte etmek için söktüğüm aparatları tekrar anakarta takıp rgb bağlantılarını anakarta taktım. Soğutucu bloğun bağlantısını anakartın pump soketine, radyatör fanlarını cpu_fan soketine taktım. Radyatörü tepeye vidaladıktan sonra radyatör fanlarının altında kalan cpu soketine erişemediğim için vidaları söküp takmak zorunda kaldım, aynı sıkıntıyı yaşamamak için fan bağlantılarını yaptıktan sonra radyatör montajını yapmanızı tavsiye ederim. Hazır kasayı açmışken ters taktığım RGB bağlantısını da düzelttim.

    Soğutucunun performansı stoka göre gerçekten farkedilir düzeyde iyi. Sıcaklık masaüstünde iken 49-58 derece arasında takılıyor. Stok soğutucu takılıyken sıcaklık 90'lara geldiği için yarıda bıraktığım Cinebench R20 testi esnasında işlemci sıcaklığı 73 dereceyi geçmedi. CPU-Z ile yarım saat kadar stres testi yaptım gene sıcaklık o civarlardaydı. Radyatör fanlarının sesi hakkında çok yorum yapamayacağım çünkü PSU'ya bağlı ön fanların vızıltısı tüm sesleri bastırıyor ama öyle farkedilir bir ses duymadım.

    -Kasanın son halinin fotosuyla ufak bir özet yazarak deneyimlerimi bitiriyorum,biraz uzun oldu kusura bakmayın. Özet olarak benim gibi internet+masaüstü+oyun için güncel bir sistem kurmayı düşünüyorsanız R3600+ MSI X570 Gaming Edge'i tavsiye ederim tabi bulabilirseniz :), Gaming Edge şu an için stoklarda yok maalesef ama kampanyanın bitiş tarihi 18 Ağustos'a kadar bir miktar daha stoklara geleceğini tahmin ediyorum. Fiyat farkını vererek bir üst model olan Carbon'da alınabilir, onda şu an için stok görünüyor çeşitli sitelerde ama Edge'den sonra MSI'ın x570 serisinin asıl yıldızı Ace modeli bence tabi bütçe probleminiz yoksa.

    Bu yazıyı yazarken aldığım dragon center HW monitör ekran görüntüsü.

    Buraya kadar sabredip okuduğunuz için teşekkür ederim.

     

    Edit: MSI yazdığım yorum için 25$'lık cüzdan kodunu gönderdi.

    BeğenFavori PaylaşYorum yap
    Bu ürünle ilgili tüm incelemeler

    Son bir saat içinde 96 ziyaretçi, 124 kayıtlı kullanıcı giriş yaptı.