Şef Bıçakları (Mutfak Araç Gereçleri Serisi)

Böyle bir seriye başlamayı düşünüyorum. Bakalım ilginizi çekecek mi?

İlk olarak kaç tip şef bıçağı var bunlardan bahsedeceğiz. Daha sonraki bölümlerde kesme tekniklerinden tutun da kesme tahtası seçimine kadar birçok konuda yazacağım. Tabii yeterli sayıda beğeni alırsa. Yani ilgi duyulmuyorsa kalemimi en azından burada yormama gerek yok, zira tam olarak yeri burası mı ondan emin değilim 🙂

Öncelikle Şef bıçağı dediğimizde aklımıza 'Mutfaktaki işlerimizin %80'ini yapacağımız bıçak' gelmeli. Kaiteli bir şef bıçağı ile 1 saatlik işinizi yarım saate indirebilir ve çok daha güvenli çalışabilirsiniz. Eğer bıçakla ne yaptığınızı biliyorsanız keskin bir şef bıçağı ile kendinizi kesmenizin imkanı yok. Kör bir bıçakla çok usta bile olsanız kesmemenizin imkanı yok.

Mesela bu sabah hafif körelmiş bir bıçakla domates keseyim derken, kabuğunu kesemedi ve elime 'kaydı'. Allah'tan keskin değildi ki çok derine inemedi. Daha önce dalgınlıktan kaliteli ve keskin bir çef bıçağı ile elimi kesme deneyimi yaşadığımda, parmağımı kesmemesini tırnağımın sert olmasına borçluydum.

Elinizi keseceksiniz arkadaşlar 🙂 Kesmemek için yapacağınız şey basit, kesme tekniklerini araştırıp antrenman yapacaksınız.

Piyasada alabileceğiniz onlarca bıçak var. Şef Bıçağı dediğimizde aklınıza 17 ile 30 cm arasındaki bir uzunlukta, bıçak yüzeyi geniş yani kalın bir bıçak gelmeli. Birçok Türk firması var şef bıçağı üreten. Korkmaz, Pirge vb. çokça marka var. Lakin Türkiye'dekilerin hiçbiri Alman ve Japon üreticilerle boy ölçüşebilecek kıvamda üretim yapmıyor-yapamıyor. Pirge aslında son dönemde atılım yapan firmalardan ama kat etmeleri gereken daha çok yol var.

Piyasada alabileceğiniz Avrupa ekolünden 2 Alman firmasının bıçakları var; Zwilling J.A. Henckels ve Wusthof. her ikisi de yüksek kalitede bıçaklar üretiyorlar. Ayrıca birçok mutfak gereci de üretiyorlar ama onlara sonra değiniriz.

Zwilling: http://www.esse.com.tr/Bul?s=Zwilling&d=93
Wusthof: http://www.sile.com.tr/default.asp

İkinci ekol de Japon Santoku bıçakları. Bu yukarıda saydığım firmalar da üretiyorlar ama Japon Global ve Shun markasını sayabilirim bunlara rakip. Birçok marka var tabii ki ama bunlar en çok rasladıklarım. Özellikle Global bıçaklarını Türkiye'de de rahatça bulabileceğiniz yerler var.

Global: http://www.bicakcim.com/v1/marka/global-yoshikin-bicaklari.html

Sonuncuya geçmeden önce farklarını şöyle sayabiliriz:

1- Avrupa tipi bıçaklar daha ağır olur ve keskin uçları 20 derecelik bir açı ile keserler.
Japon Santoku bıçakları ise daha hafif ve daha keskindirler.

2- Avrupa bıçakları ile zorlanmadan çok sert meyveleri dahi kesebilirsiniz.
Santoku bıçakları da keser tabii ki ama daha hafif oldukları için daha fazla güç kullanmanız gerekir.

3- Avrupa bıçakları daha çok salınım hareketi (rocking motion) ile kesmek için uygundur. Harmonik bir melodi eşliğinde bir geminin dalga geldiğinde yaptığı hareket gibidir 🙂 Bu nedenle bu harekete uygun olacak şekilde üretilmişlerdir yani uca doğru gittikçe yukarı yarım ay gibi olurlar.
Santoku bıçağı 'küt küt küt' yukarı aşağı hareketle kesmeye uygundur. Kesme ucu neredeyse dümdüzdür. Zaten bu sebeple çok daha keskin olmaları gerekir.

4- Avrupa bıçakları amatörler için daha uygundur.
Santoku bıçaklarında yaptığınız hareket elinizi kesmenize çok daha kolay bir ortam hazırlar.

5- Avrupa bıçakları 20 derecelik 2 taraflı bir açı ile keserler.
Santoku ise 15 derecelik tek açı ile keser.

Bunların ışığında yıllar içinde üçüncü bir kategori doğmuştur:

Üçüncü ve pek de bilmediğim bu ekol bu üsttekilerin karışımıdır. Yani görüntüleri daha çok Avrupa bıçaklarına benzer ama onlardan çok daha hafiftirler. Keskinlik açıları 15 derecedir ama iki açılı bir bıçağı vardır. Bunlara Gyuto diyoruz.

Bu ekole uygun Türkiye'de de satılan Victorinox marka İsviçre yapımı bıçakları gösterebiliriz. Birçok marka var aslında bu alanda ama pek bilmediğim ve kullanmayı tercih etmediğim bir tür. Aşağıdaki video size çok daha iyi yardımcı olacaktır. (İngilizce)

Ben şahsen Avrupa tipi bıçakları tercih ediyorum. Bıçağın ağırlığı hoşuma gidiyor ve genelde salınım hareketi kesme işlemini yapıyor, ağırlığı sayesinde efor da harcamıyorsunuz.

Sorularınıza göre sonraki yazımın içeriği belli olacak. Şimdilik giriş seviye bilgisi bu kadar 🙂

İlk olarak Youtube'dan knife Skills diye aratarak birçok kesme tekniğini görebilir ve evde deneyebilirsiniz. Kendinizi kesmemeniz için bıçaklarınızı her zaman bilemeyi unutmayın. Nasıl bileyeceğinizi de belki başka bir yazıda inceleriz. Belki videolu ve kendi sitemden linklerle olur. Burada aralara resim koyamadığım için birhayli kastım bazı yerleri anlatırken.

Bu arada bu serinin 2. ve 3. bölümleri video olarak devam etti:

Kesme tahtası türleri, bakımı ve seçimi (Mutfak Araç Gereçleri Serisi): http://youtu.be/tKCk-Tw-yo4

Bileyiciler ve Kullanımları (Mutfak Araç Gereçleri Serisi): http://youtu.be/etDIwhUQvFE