Hep enerji krizi konuşuluyor Türkiye'nin durumuna somut verilerle değinen pek olmuyor, gerçi ben bile pek bakmıyordum bu tarafta yatırım yapmadığım için(bilgim olan şirket sayısı az). Öncelikle kontratlar nedir? 1 yıl sonrası için satılan elektrik aslında. Ben gelip size 1 yıl sonra senden elektriği şu fiyata alacağım diyorum ve el sıkışıyoruz. Buna "gösterge" deniliyor. Seneye elektrik fiyatları hakkında bir fikir veriyor ve yapılacak zamlar buna göre belirlenecek. Türkiye'de durum ne? 2021 yılında 2022 için elektrik ortalamamız 60-65 EUR(650 TRY) arasında gidip geliyormuş, 2023 için yapılan kontralarda ise bu miktar 135-140 EUR(2.600 TRY) civarına çıkmış. Kaynak olarak bu işin ticaretinin döndüğü EPİAS'ı aldım. Tüm kaynakları alta ekliyorum. TRY bazında 4 kat bir artış var. Enerji krizi Türkiye'de hissedilecek mi? Normal vatandaşlar olarak hissedeceğiz bunun neredeyse kaçışı yok ama seçim senesi olması nedeniyle bazı hamleler gelir diye tahmin ediyorum. Ben tamamen sallamasyon bir şekilde düşük kademe için %100, yüksek kademe için %150 zam bekliyorum. Elektriğe bağımlı her yerde ise ciddi zamlar gelecek.

Tabii ki AB'ye de bakmak lazım çünkü durum gerçekten çok kötüye gitti. 2010-2021 arası ortalama 45-50 EUR olan fiyatlar şu an inanılmaz yükseldi. Almanya'da 2023 Ağustos kontratları 950 EUR , Fransa'da 1150 EUR gibi çılgın seviyelere çıkmış durumda. 19 ve 23 kat artış var. En çok enerjinin tüketildiği peak time'da ise Almanya 1300 EUR'u görmüş durumda. Verileri EEX'ten aldım, bu ticaretin yapıldığı yer çünkü. Bu fiyatlar gerçekten kimse için sürdürülebilir değil, şu anlık faturalarına yansımayanlar var fakat bu demek değil ki parasını ödemiyorlar. Verdikleri vergilerle devlet enerji şirketlerini iflastan koruyor. Özellikle Almanya ağır sanayisiyle meşhur bir yer. Bir araba üretilirken toplamda ne kadar enerji harcanıyor? Avrupa otomobil üreticileri birliğine göre 30 MWh. Elektrik dağıtımcıları yaptıkları kontratları sıfır masraf/sıfır kar(imkansız) ile araba üreticilerine aktarsa ortalama bir araba için 30.000 eur gibi bir enerji masrafı ortaya çıkacak. Gerçekten anormal fiyatlar, karlılığın aşırı düşük olduğu bu sektörde direkt kullanıcıya yansıtılır. Polo'ya 40.000 EUR verirken buluruz kendimizi(vergiler hariç 😬) ABD'li üreticilerin şu an bayram ettiklerine eminim. Gelişmiş ülkeler diye bahsediyoruz Almanya, Fransa, Italya ve Ingiltere gibi yerlerden ama enerjide bağımsız olmamak çok büyük problem. ABD ve Kanada'da ise şu an 50 USD bandında takılıyor fiyatlar. Yatırım tavsiyesi değildir ama doğru şirketleri shortlarsanız başkaları fakirleştikçe siz zengileşirsiniz bunu unutmamak lazım. Türkiye özelinde ise şöyle bir düşüncem var. Ihracatçı şirketler için ise pozitif bir etkisinin olması bile mümkün. AB'de yoğun enerji kullanan metal işleme, cam yapımı gibi şirketlerde kapatmalar duyulmaya başlandı çünkü standart kullanıcıların aksine onların kontratları daha kısa dönemli ve 300 eur seviyelerinde alınan kontratlar yansıtılmaya başlandı. 1.000 eur'luklar yansıtılınca ne olur siz düşünün. Türkiye'de bu aralar özellikle yoğun enerji kullanılan sektörlerde, AB'ye ciddi bir ihracat patlaması görebiliriz diye düşünüyorum. Dediğim gibi yatırım tavsiyesi olmamakla beraber ben yoğun enerji kullanan sektörlerde, gelir kalemlerinde AB'ye ihracatın payının yüksek olduğu şirketlere yatırım yapardım.
https://seffaflik.epias.com.tr/transparency/piyasalar/vep/ggf.xhtml https://www.eex.com/en/market-data/power/futures
https://www.acea.auto/figure/energy-consumption-during-car-production-in-eu/

BeğenFavori PaylaşYorum yap