Egzoz Fanın Sıcaklıklara Etkisi (Güncellendi)
Aslında bu tam olarak bir ürün incelemesi değil. Egzoz fan kullanılmadığı zaman işlemci sıcaklığının ne kadar yükseldiğine dikkat çekmek istedim. Sistemim şu şekilde:
İşlemci: AMD FX 8350
Anakart: Gigabyte 970A-UD3P
Ekran kartı: Asus 7950 DCU II TOP Edition
Kasa: Aerocool Xperadator x3
Soğutucu: Sunbeam Core Contact Freezer
Sistemin resmini de ayrıca ekledim. Arkada ve üstte iki tane 14 cm boyunda Akasa Viper fanlar egzoz fan olarak görev yapıyor. Yan kapakta bir tane 14 cm Akasa Viper var ve toz filtresinin altında. Önde de kasanın kendi 20 cm boyundaki fanı var.
Test yöntemi:
İşlemci soğutucusunu her iki testte 1450 devir/dk civarına sabitledim. Çünkü biz burada egzoz fanın etkisini ölçmek istiyoruz. İşlemci fanının hızının değişmesi bu etkiyi tam olarak görmemizi engelleyebilirdi. Yandaki fan her iki testte de çalıştırılmadı. Öndeki 20 cm'lik fan ise her iki testte de maksimum hızı olan 660 devir/dk olarak çalıştırıldı. Her iki testte de Prime 95 ile işlemciye tam olarak yüklenildi.
Test 1
Arka ve üstteki egzoz fanları 1000 devir/dk civarına sabitledim. İşlemci 56 derecede kaldı. (2. resim)
Test 2
İkinci testte ise egzoz fanları tamamen durdurdum. Kasanın önündeki büyük fan ise çalışmaya devam etti. İşlemci soğutucu yine ilk testteki gibi 1450 devir/dk hızındaydı.
Sıcaklık 73 dereceye çıktı. (3. resim)
Gördüğünüz gibi 17 derece civarı bir sıcaklık farkı ortaya çıktı. İkinci testte arka fanlar çalışmazken kasanın metal yüzeyleri bile ciddi derecede ısındı. Kasa içinde işlemci soğutucu, ekran kartı, pasif soğutucular gibi birimleri soğutmak için kullanılan hava mutlaka kasa dışına atılmalıdır. Aksi takdirde ısınmış hava tekrar tekrar soğutucular tarafından kullanılır ve hem kasa içindeki havanın sıcaklığı hem de donanımların sıcaklığı arttıkça artar.
Arkada fan olursa arka fanın dışarı üflediği hava nedeniyle kasanın iç basıncı dışarıya göre azalacaktır. Havanın yüksek basınçlı yerden düşük basınçlı yere gitme kanunu vardır. Bu sayede kasada içeriye hava çeken fan olmasa bile dışarıya üfleyen fan olduğunda serin hava bulduğu deliklerden kasa içine girer.
Sadece önde içeri üfleyen fan olursa o fanın üflediği havanın az bir miktarı işlemci soğutucuya ulaşabilir. Çünkü ön fanın yaptığı basınç nedeniyle ön fanın üflediği hava kasanın bulduğu ilk deliğinden dışarı kaçar.
Bu 17 derecelik farkın tabiri caizse hayvan gibi büyük ve her tarafı elek gibi delik deşik bir kasa içinde gerçekleştiğini de göz önünde bulundurun. Sizin kasanız daha küçükse ve içerideki havanın çıkabileceğiz delik miktarı daha azsa sıcaklıklar daha da yükselecektir.
Daha önce de Silverstone Redline kasanın içindeki bir sistem elime geçmişti. Kasanın egzoz fanı yoktu. Önde ise 12 cm fan vardı. O kasada görüntü olsun diye öne led fan koymuşlar. Ancak ucuzlatmak için arka fanı ihmal etmişler. O kasada öndeki fanı çıkarıp arkaya egzoz olarak takınca yine bu testteki gibi ciddi farklar ortaya çıkmıştı.
Sonuç:
Gerekirse kasanın ön fanını çıkarıp arkaya takın ama mutlaka egzoz fan kullanın.
Ekleme 1: Hiçbir şekilde egzoz fan olmadığında kasa kapağını açmak da işe yarayabiliyor. Kasa kapağına açtığım testte, fanların döndüğü ve kasa kapağının kapalı olduğu teste göre 2 derece kadar bir yükselme oldu. Egzoz fan olmasa da kasa kapağı açılınca ısınan hava yükselerek dışarı çıktığı için sıcaklıklar fazla yükselmiyor.
Ekleme 2: Bu gün Pentium 4'lü eski bir kasayla test yaptım. Fark 5-6 dereceden fazla olmadı. Farkın az olmasının sebebi testi yaptığım kasada güç kaynağının yukarıda olması sonucu güç kaynağı fanının kasa içindeki sıcak havayı çekip tahliye etmesiydi.
Hemen yan tarafta tüplü tv mi var? 🙂
Yorumunuzu okuyunca birden kahkaha attım hocam. 😀 Evet tüplü TV var hocam. Hem de öyle böyle bir tüplü TV değil. Bu tüplü televizyon benden daha yaşlı. 😀
@coolnquiet tüplü tv 8 yıl daha yaşlandı. hala yaşıyor mu acaba 😀
@benvaryaben Yaklaşık 1 yıl önce LCD tv ile değişti hocam. Görüntüde üst kısımda hafif sorun (görüntü bozulması) vardı ama yine sorunsuz çalışıyordu. Birkaç sene evvel açma-kapama butonu bozuldu. Elektrik kablosuna anahtar atarak çözdüm. 1980'lerin yaşlı kurdu bir yıl önce hala yaşıyordu. Şu an evde bir yerde duruyor, elektriğe bağlasam çalışacağından eminim. 😄
@coolnquiet allah uzun ömürler versin. Yaşlandı tabi. Dinlenerek geçirsin günlerini artık 😅.
@benvaryaben Aynen. Emekliliğin tadını çıkarıyor. Bir ara çıkarıp yine çalıştırır denerim belki. Eski masaüstü bilgisayarımda öyle bir şey yapmıştım. 😀
Kasa Gigabyte üretimi değil hocam. O kasa Aerocool'ün Xpredator x3 kasası. Gigabyte yazısı ise bir yapıştırma. Bu kasada kullandığım Gigabyte 970A-UD3P anakartın içinden çıktı. 🙂
@benvaryaben Doğru hocam. Kasanın adından bile daha fazla belli ediyor kendini. 😀
Keşke iki test daha yapsaydınız. Birinci test sizdeki gibi kaliteli bol fanlı kasalarla tek egsos fanlı kasaların(sadece arkadaki fanın çalışmasını diyorum öndeki değil) farkını anlamamız için iyi olurdu. İkincisi daha iyi soğur mantığıyla kasanın yan kapaklarını açarak kullananlar için de bir test olsa iyi olurdu. Zaten genelde çok kaliteli kasası olmayan kullanıcılar bunu yaptığı için
1)Tek egsoz fanlı kapak kapalı iken 2) egzos fan çalışır halde kapak açıkken 3) egzos fan kapalı yan kapak açıkken.
Dediğinizi denedim hocam. Aynı etkiyi yaptı aşağı yukarı. Fanlar çalışırken bu günkü testte 58 derece çıktı. Fanları durdurup kasa kapağını açtım. 60-61 derece oldu. Yan kapağı açmak da işe yarıyor ısınan hava dışarı çıktığı için. 🙂
Çok teşekkürler denediğiniz için.. 58derece oldukça iyi bir değer.. kasadaki bütün fanları açtığınızda bile 56 deceyken tek egzos fanın çoğu kullanıcıya yeteceğini düşünüyorum.
Genelde tek egzoz fan yeterli olur hocam. Yalnız kasanın kapağını açtığım testte fena bir hata yaptığımı fark etti. Performansı çok fark ettirmiyor ama son temizleme ve soğutucu takma işlemi sırasında üstteki fanın yönünü nasıl yaptıysam yanlış takmışım. Dışarıya hava üfleyeceği yere içeriye çekiyormuş. 🙁
kardeş kullandığın fan kontrolcünün marka ve modeli nedir böyle birşey aradım ama bulamadım saçma sapan abartılmış dokunmatik ekranlı modelleri hiç sevmedim nedense bilgi verirsen sevinirim
Scythe Kaze Master II kullanıyorum hocam. Oldukça beğendim ürünü. Şu siteden aldım ben:
http://www.quietpc.com/kaze-master-ii-bk
Sizin de aynı siteden almanızı öneririm. 1 haftada kapınıza geliyor. Akşam sipariş ederseniz yarın sabah bile kargoya verebiliyorlar. Böylesini göörmedim Türkiye'de. Kargo seçeneği olarak Royal Air Mail tercih ettim.
Bir de dikkat ederseniz yorumlarda Türkiye'den bir yorum var. O yorum bana ait değil. Demek ki başka alıp memnun kalan da var Türkiye'den. Zaten 31 Euro olduğu için gümrüğe de takılmadan geliyor. 🙂
Kendimce böyle bir teori düşünüp, bu teoriye göre uygulamaya geçip, test etmeyi ise ihmal etmiştim hep. İncelemeyi 6 yıl gecikmeli olarak görüp teşekkür ediyorum 🙂
Benim kurduğum düzende ön-alt/arka-üst olmak üzere 4 adet kasa fanı, sandviç tarzında sıvı soğutması ve ayrıca 3.5'' HDD bölmesinde bulunan 5. fan var. HDD fanı her zaman açık, anakartın olduğu bölmeden nerdeyse tamamen bağımsız olan bu kısımda PSU da var. HDD yanındaki giriş, PSU üstündeki çıkış olmak üzere, bu bölme kendi içinde sorunsuz çalışıyor.
-37 derecenin altında iken 4 kasa fanının hiçbiri çalışmıyor. Sadece cpu soğutucusu (sıvı soğutma) aktif böylece ofis işleri diyebileceğim hafif işlerde kasadan nerdeyse çıt çıkmıyor.
-İşlemci 45 derece üstünde, anakart 45 derece altındayken sıvı soğutmanın sandviç fanları çalışmaya başlıyor.
-Eğer ekran kartı 45 derece üstüne çıkarsa, ekran kartının fanı da çalışmaya başlıyor. Bu kasa içi sıcaklığı arttıracağı için ekran kartı 45 derece üstüne çıktığında arka egzoz çalışmaya başlıyor.
-İşlemci 52 derece üstünde, anakart 50 derece altındayken ön-arka fanlar çalışıyor.
-Anakart 50 derece üstüne çıktığında ön-alt/arka-üst tüm fanlar çalışmaya başlıyor.
Sıcaklıkların yükselmesi ya render/efekt vs. esnasında yani müzik dinlerken ya da oyun oynarken olduğu yani sesler yüksekken gerçekleştiği için 2 senedir nerdeyse hiç fan sesi duymadım.