harvard hukuk profesörü arthur raphael miller'ın* ta 1971'de yazdığı,
Sizi uyarıyorum. ben tescilli bir kişisel gizlilik manyağıyım.
[...]
bu dünyada dosyanız sizden önce gideceğiniz yere ulaşmadan pek uzağa gidemezsiniz.
uçuş rezervasyon sistemleri sizin var* olup olmadığınıza karar verir. eğer size ait bilgi veritabanlarında yoksa, o zaman hiçbir yere gitmiyorsunuz demektir.
[...]
insanlar, kendilerine ait verilerin üç boyutlu temsillerine indirgenmiştir.
araba kullanmanıza avis oto kiralama'nın wizard sistemi karar verir. şayet bilgisayarları onay vermezse, sheraton oteli'nde başınız yastığa değmez.
[...]
bu bilgi bir kalıcı "dosya" oluşturur. bu artık onlara* ait bilgidir.
adını, adresini, telefon numaranı, kredi kartı numaralarını, "sigorta işlemleri açısından" arabayı senden başka* kimlerin kullandığını ve sürücü belgesi numaranı biliyorlar. massachusetts eyaletinde, sürücü belgesinin numarası, şayet o amaçla da kullanılmasına itiraz etmezsen, aynı zamanda sosyal güvenlik numarasıyla aynıdır. o durumda, sana farklı bir numara tahsis edilir ve artık sonsuza kadar "massachusetts eyaletinde sosyal güvenlik numarasını ifşa etmek istemeyen tuhaf insanlar" listesinde ikamet edersin.
[...]
bu kayıtların bir kopyasını alamazsın. özel kurumlarının çoğu durumda bildiklerini sana söylemelerine zorlayan bir yasa yoktur.
[...]
veriler de insanlara oldukça benzer. doğarlar. gelişirler. başka verilerle evlenirler, boşanırlar. yaşlanırlar. yapmadıkları yegane şey, ölmektir. sadece [birisi tarafından öldürülürlerse] ölürler.
[...]
aynı zamanda veri, insanlıktan çıkarıcı bir nitelik taşır. örneğin bir bireyi ele alın, etiyle kemiğiyle yaşıyor, bir hukuk fakültesine girmek istiyor. altı sayfalık bir form dolduruluyor ve bir bilgisayar tarafından öğrenci belgesi ve üniversite giriş sınavı sonuçlarıyla birlikte "işleniyor."
[...]
nihayetinde diğer uçtan bir "endeks numarası" çıkıyor. bu numara, benzer birçoklarıyla birlikte "duvardaki büyük tablo"ya yerleştiriliyor.
hayattaki tek suçu bir hukuk fakültesine gitmek olan bu kişi, değerlendirmeyi beklemek üzere duvarda bir "nokta"ya indirgenmiştir.
[...]
bütün bunlara ilişkin ne yapmalıyız? mevzuatı biraz düzeltmeliyiz.
[...]
sadece, o andaki iş için gerekli olan bilgi toplanmalıdır.
insanlar kendilerine dair verilere erişebilmelidir. hatalara, tutarsızlıklara itiraz edebilecekleri bir mekanizma oluşturulmalıdır.
o anda görülen iş için bildirilen ancak "talep üzerine" başka yerlere gönderilen verilerin nihai kullanımı konusunda daha fazla denetim olmalıdır.
eskiyen veriler, yararlı oldukları ömür sona erince öldürülmelidir.
veriler, istismar edebilecek kişilerden korunmalıdır.
KAYNAK:https://eksisozluk.com/entry/17564727
