Dünden Bugüne E3 2008 yılından devam
E3 2008(15.07-17.07): 2007 yılındaki E3 gerçekten oyun camiasında hayal kırıklığı ile karşılanmıştı. E3 bu değildi ve böyle olmamalıydı. ESA da muhtemelen bu hayal kırıklığının farkında olacaktı ki E3 2008'i tekrar Los Angeles Convention Center'a taşıma kararı aldı. Fakat yine de eski şaşalı E3'ler gibi olmayacaktı. Fuar sadece Convention Center'ın 3 alanından birinde olacaktı ve tüm firmaların sergi alanları eşit büyüklükte olacaktı.
Yaz sıcağı Los Angeles üzerinde etkisini gösterirken, oyun dünyası buruk da olsa Convention Center'da olmaktan mutluydu. Çünkü E3 demek Los Angeles demekti oyun dünyası açısından.
Microsoft Xbox 360 için New Xbox Experience(NXE)'ı duyurdu. NXE, Xbox 360'ların arayüzünü değiştirecek ve de yeni özellikler ekleyecekti. Yeni arayüze "blade" adını veren Microsoft, Xbox 360'lara Netflix servisi, Avatar yaratma, Primetime şovları izleme gibi bir çok yeni özellik de kazandıracaktı. NXE, dünya çapında 19 Kasım 2008'de indirmeye açıldı. Microsoft NXE 'nin yanında Gears of War 2, Fable 2 ve Halo 3 Recon gibi bir kaç oyun da açıkladı. Ayrıca Final Fantasy XIII'nın XB 360 için de gelebileceğini müjdelediler. Microsoft 'un özellikle NXE şovu izleyenler tarafından çok beğenilmişti, çünkü Xbox 360'ın eskimeye başlayan arayüzünü çok başarılı bir şekilde yenilemişlerdi.
Nintendo ise sunumunun açılışını Wii Music ile yaptı ve çoğu kişinin beğenisini kazandı. Ayrıca kosnolları olan Nintendo Wii'nin kontrolcüsüne takılan ve kontrolcünün hareketlerinizi daha hassas bir şekilde algılamasını sağlayan, "Wii Motion Plus" adında bir aparat tanıttı. Wii Sports Resort ve Animal Corssing: City Folk(bu ne ya?!) da tanıtılan diğer oyunlardandı. Nintendo'nun duyruduğu en kayda değer şey ise el konsolları Nintendo DS için özel olarak çıkacak olan GTA: Chinatown Wars oldu.
Sony'nin konferansı PS3 ve PSP için bu güne kadar çıkan oyunların bir video kolajı ile başladı ve Sony 'nin o günkü CEO'su Jack Tretton'un sıkıcı mali konuşmaları ile devam etti. Resistence 2,Killzone 2(evet taaa 2005'de duyurulan, evet hala çıkmamış), Motorstorm: Pasific Rift ve inFamous gibi PS3'e özel oyunlar da tanıtıldı. En çok dikkaet çeken ise kısa bir video'su gösterilen God of War 3 oldu. Bu oyunlara ek olarak çoğu kişinin adını bile duymadığı MAG isminde 256 kişinin aynı anda savaşabildiği bir FPS tanıtıldı.
2008 yılının E3 fuarı 2006 yılı ve öncesindeki fuarlara göre daha küçüktü belki ama tanıtılan oyunlar anlamında o kadar da küçük sayılmazdı. Mirror's Edge, Dead Space, Resident Evil 5, Prince of Persia, Far Cry 2, Left 4 Dead ve Call of Duty: World at War gibi oyunlar, 2008 yılındaki E3 'de tanıtılmıştı. Fuarın en ilgi çeken ve en güzel gözüken oyunlarından biri de Fallout 3 oldu.
E3 2008 tabii ki geçen seneki gibi sıkıcı değildi fakat yine de eski halinden eser yoktu.Ayrıca E3 2008, gelen yaklaşık 5 bin ziyaretçi ile tüm E3 tarihinin en az ziyaretçi ağarlayan fuarı olmuştu. Gelelim E3 2008'in En'lerine:
En iyi şov: Fallout 3 , Bethesda Softworks
En iyi orijinal oyun: Mirror's Edge , DICE / Electronic Arts
En iyi PC oyunu: Spore , Maxis / Electronic Arts
En iyi konsol oyunu: LittleBigPlanet ,Media Molecule / Sony
En iyi ekipman: Rock Band 2 Ion Drum Rocker ,ION Audio / MTV Games
En iyi aksiyon oyunu: Gears of War 2 ,Epic Games / Microsoft
En iyi aksiyon ve macera oyunu: Dead Space , Electronic Arts
En iyi yarış oyunu: Pure , Black Rock / Disney Interactive Studios
En iyi dövüş oyunu: Street Fighter IV , Capcom
En iyi rol yapma oyunu: Fallout 3 ,Bethesda Softworks
En iyi simülasyon oyunu: Yok
En iyi spor oyunu: Madden NFL 09 ,Electronic Arts
En iyi strateji oyunu: Tom Clancy's EndWar ,Ubisoft
En iyi çok oyunculu oyun: Left 4 Dead ,Valve / Electronic Arts
Ziyaretçi Sayısı: 5.000
Fuar'a katılan firma sayısı: 39
E3 2009(02.06-04.06): E3 2009, E3'ün gerçek E3 olarak geri döndüğü seneydi. Hatta tam bir deyimle 2006'dan beri yapılan ilk E3 olarak söyleyebiliriz. 2007 ve 2008 yıllarındaki E3 gerçekten de tırışkadan teyyare idi. Neyse, E3 2009'a dönersek, bu kez Los Angeles'da kar yağıyordu... demek isterim ama klasik olarak yine Los Angeles yine güneşli ve sıcak bir gün ve de yine Convention Center önündeyiz. 2006'da ayrılan kalabalık tekrar geri dönmüştü. Herkes çok heyecanlıydı.
Microsoft belki de E3 2009'un en iyi konferansıydı. Yeni bir konsol tanıtmadı ama gösterdiği oyunlar gerçekten de harikuladeydi. Konferansta, Infinity Wars'ın Modern Warfare 2'si, Remedy'nin Alan Wake'i ve Microsoft'un Lionhead Studios ile ortaklaşa yürüttüğü bir hareket algılama çözümü olan "Project Natal" vardı. Project Natal gerçekten de çığır açıcı bir cihaz gibi duruyordu. Sizin yüzünüzü tanıyor, el ve vücut hareketlerinizi algılıyordu. Konferansta konuşan Steven Spielberg ise bu teknolojiyi tekerleği yeniden icat etmek değil yen bir tekerlek icat etmeye benzetmişti. Ayrıca, Konami'den Hideo Kojima Xbox 360'a da gelecek olan yeni MGS oyunu Metal Gear Solid: Rising'i duyurmuştu ve yepyeni bir Halo oyunu olan Halo:Reach 'de Xbox 360'a gelecek oyunlardandı. Son olarak da merakla beklenen ve Xbox 360'a özel olan yarış oyunu Forza 3 duyuruldu. Microsoft konferansa The Beatles grubundan Paul McCartney'i de Rock Band'in The Beatles sürümünü tanıtmak için çağırmıştı. Microsoft için çok başarılı bir konferans olduğunu söylemek mümkündü.
Sony 'nin yaptığı konferans da gayet doyurucuydu.PS3'e özel olan Uncharted 2:Among Thieves ve God of War 3 oyunları gösterildi. Bu oyunlardan birini konferansın açılışında, diğerini ise konferansın son kısmında gösterdi ve salondakiler bu gösterimleri coşku ile karşıladılar. Ayrıca Grand Turismo 5 'de açıklanan oyunlar listesindeydi.
Sony 'nin donanım konusundaki asıl bombası ise PSP'nin yenilenmiş hali olan PSPGo'nun tanıtılmasıydı. Orijinal PSP ile aynı işlemci birimini paylaşması eski PSP oyunlarını da oynatacağı anlamına geliyordu, ayrıca yayınlanacak oyunlar direk olarak internet üzerinden indirilebilir olacaktı. Bu özelliklere ek olarak sistem 16GB dahili depolama alanı ile birlikte piyasaya sunulacaktı. PSPGo'nun E3'den bir kaç hafta önce internete sızıdırlması ve fiyatının ise 249 dolar gibi yüksek olması, bu el konsolu için olan heyecanı azaltmıştı. Sony konferansın devamında Xbox'ın hereket algılayıcısı kamerasına rakip olarak, Motion Controller adında bir ekipman tanıttı. Nintendo Wii 'nin kontrolcüsü Wii Remote'a çok benzeyen cihaz ondan farklı olarak hareketleri PS3'ün kamerası olan PSEye ile algılıyordu. Yani Sony bir nevi Project Natan ile Wii'nin ortası bir cihaz sunmuş oldu. Sony'nin PS3 'ün fiyatında bir indirime gitmeyeceğini açıklaması ise büyük bir hayal kırıklığı yarattı.
Nintendo ise yavaş yavaş hardcore oyuncuların ilgisini çekmemeye başlıyordu. Her sene aynı tip oyunları biraz yenileyip biraz da makyajlayarak göstermeleri çoğu kişinin artık canını sıkıyordu. Her zaman olduğu gibi yeni ve bu sefer cidden kötü gözüken bir Zelda oyunu tanıtıldı. 2 adet de Mario oyunu tanıtıldı ama ikisinin de 2010'dan önce piyasada olmayacağı söylendi. Yeni bir Wii Sport oyunu tanıtıldı. Tek heyecan veren şey el konsolları DS'e yeni bir Metroid oyununun geleceğini açıklamaları oldu. Bunun dışında her şey yine Wii odaklıydı ve Wii artık kimsenin pek ilgisini çekmiyordu.
Oyun yapımcısı firmaların ise açıkladığı ve heyecan yaratan oyunlar da yine bolca mevcuttu E3 2009'da, 2K Games Bioshock 2, Mafia 2 ve Borderlands oyunlarını, Activision Guitar Hero 5 ve Prototype oyunlarını, Capcom Dead Rising 2 oyununu, EA Battlefield: Bad Company 2, Mass Effect 2, The Sims 3 oyunlarını, Ubisoft Splinter Cell: Conviction, Asssassin's Creed 2 oyunlarını, Valve Left 4 Dead 2 oyununu tanıtmıştı.
E3 2009 'un En'leri ise şu şekilde oldu:
En iyi şov: Uncharted 2: Among Thieves , Naughty Dog / Sony
En iyi orijinal oyun: Scribblenauts ,5th Cell Media / Warner Bros.
En iyi PC oyunu: Star Wars: The Old Republic ,BioWare / LucasArts
En iyi konsol oyunu: Uncharted 2: Among Thieves , Naughty Dog / Sony
En iyi ekipman: Project Natal ,Microsoft
En iyi aksiyon oyunu: Modern Warfare 2 , Infinity Ward / Activision
En iyi aksiyon ve macera oyunu: Uncharted 2: Among Thieves , Naughty Dog / Sony
En iyi yarış oyunu: Split/Second ,Black Rock / Disney
En iyi dövüş oyunu: Tatsunoko vs. Capcom: Ultimate All-Stars ,Capcom
En iyi rol yapma oyunu: Mass Effect 2 ,BioWare / Electronic Arts
En iyi simülasyon oyunu:
En iyi spor oyunu: Fight Night Round 4 ,Electronic Arts
En iyi strateji oyunu: Supreme Commander 2 ,Gas Powered Games / Square Enix
En iyi çok oyunculu oyun: Left 4 Dead 2 ,Valve / Electronic Arts
Ziyaretçi Sayısı: 41.000
Fuar'a katılan firma sayısı: 216
E3 2010(15.06-17.06): Bu defa fuarın yapıldığı yeri söylemeyeceğim bakalım tahmin edebilecek misiniz? Evet, evet doğru bildiniz, fuar yine Los Angeles Convention Center'da yapıldı.
Microsoft bu sene E3'de yaptığı konferansında, geçen sene tanıttığı ve sadece kamera ile hareketlerinizi algılayıp dijital ortama aktarabilen bir sistem olan Project Natal'ın tam olarak vücut bulmuş hali olan Kinect'i tanıttı. Ve bu sistem ile oynanabilecek Kinectimals, Kinect Sports, Kinect Advantures gibi bir kaç oyun da tanıtıldı, buna ek olarak Lucas Arts ile Kinect için özel yapılacak bir Star Wars oyunu için de anlaşma sağlandığı belirtildi.. Xbox'ın patronu olan Phil Spencer Kinect'in 4 Kasım'da piyasada olacağını duyurdu. Microsoft'un yaptığı büyük duyurulardan biri de Xbox 360'ın yenilenmiş versiyonu Xbox 360 Slim'i tanıtması oldu. XB 360 Slim , orijinal XB 360'a nazaran daha ince bir yapıya sahipti ve 250GB dahili depolama ile geliyordu. Yeni XB'da bir de wireless sistemi değiştirilmişti. Tabii ki bunlar direk olarak Microsoft'un açıkladığı ve duyurduğu şeylerdi. Aynı konferansta duyurulan diğer oyunlar ise şu şekilde oldu;
Call of Duty: Black Ops oyununun fragmanı ve live oynanışı, Treyarch Studios 'un patronu Mark Lamia tarafından sunuldu.
MGS'nin baş yapımcısı Hideo Kojima ve Shigenobu Matsuyama, MGS:Rising 'in fragmanını gösterdiler.
Epic Games 'den 4 yapımcı Gears of War 3'ün 4 kişilik co-op modunu tanıttılar.
Bungie'nin yaratıcı yönetmeni Marcus Lehto tarafından Halo:Reach oyununun tek kişilik hikaye modundan oyun içi görüntüler gösterildi.
Nintendo için ise E3 2010 adeta küllerinden doğma yılıydı. Nintendo şovuna yıllardır 3 boyutlu görebilmek için 3 boyutlu gözlüklere ihtiyaç duyulduğundan bahsederek başladı. Ve devamında 3 boyutlu gözlüklerin artık çağ dışı kaldığını belirtti. Ve Nintendo 3DS el konsolunu duyurdu. Yeni ve geçen senekinden çok daha iyi gözüken ayrıca yeni hareket algılayıcı sistem ile birlikte The Legend of Zelda: Skyward Sword duyuruldu. Golden Eye: 007 oyunu ünlü aktör Daniel Craig ile bilrikte duyuruldu. Metroid: Other M duyurulan bir diğer oyundu.
Sony'de ise Kaz Hirai konuşmasına 3 boyutlu oyunculuğun ne kadar önemli olduğunu anlatarak başladı. Ve PS3 için çıkacak olan 20 yeni oyun duyurdu. Guerilla Games'den Hermen Hulst ise Playstation'a özel olarak çıkacak Killzone 3 'ü duyurdu ve bir de oynanış demosu gösterdi. Sony ayrıca geçen sene duyruduğu, PS Move'un detaylı tanıtımını gerçekleştirdi. PS Move setinin ayrı olarak 50 dolara satılacağını, PS3 ile bilrikte bundle olarak ise 400 dolardan satılacağını belirtti.God of War: Ghost of Sparta, Ready at Down firması tarafından duyuruldu. Media Molecule'den Alex Evans , Little Big Planet 2 'nin oynanış demosunu gösterdi. Sony'nin en önemli duyurusu ise Playstation Plus adı verdikleri bir üyelik sistemi oldu. Bu üyelik sisteminde kullanıcılar yıllık 50 dolar verecekler ve özel içerikler, zaman sınırlı oyun denemeleri, otomatik indirme işlemi , özel indirimler, oyunların beta testine davetiyler gibi bir çok şeyden yararlanma fırsatına kavuşacaklardı. Valve ve Steam'in kurucusu Gabe Newell PS3 için çıkacak olan Portal 2'yi duyurdu. Mafia 2 için PS3 'e özel olarak çıkacak özel bir içerik de olacağı açıklandı. Assassin's Creed: Brotherhood 'un da PS3 için özel bir kaç bölümü olacağı duyuruldu, ayrıca oyunun çok oyunculu modunu gösteren bir de fragman yayınlandı. Son olarak PS3'e özel oyunlar olan Grand Turismo 5 ve inFamous 2 için de birer fragman yayınlandı.
Diğer firmaların duyurduğu önemli oyunlar ise şu şekilde; EA tarafında Bulletstorm, Crysis 2, Dead Space 2, NFS:Hot Pursuit, NBA Jam. 2K tarafında Mafia 2,Spec Ops:The Line, XCom ve Sid Meiers's: Civilization V. Atari tarafında The Witcher 2: Assassin's of the Kings. Atlus tarafında Trine 2, Bethesda tarafında Fallout: New Vegas ve Rage, LucasArts tarafında Monkey Island 2, Star Wars: The Force Unleashed 2, Star Wars: The Old Republic açıklanan önemli oyunlardı.
İşte en'ler listesi:
En iyi şov: Nintendo 3DS, Nintendo
En iyi orijinal oyun: Dance Central , Harmonix & MTV Games / Microsoft
En iyi PC oyunu: Portal 2 , Valve
En iyi konsol oyunu: Rage ,id Software / Bethesda Softworks
En iyi ekipman: Nintendo 3DS ,Nintendo
En iyi aksiyon oyunu: Rage ,id Software / Bethesda Softworks
En iyi aksiyon ve macera oyunu: Portal 2 ,Valve
En iyi yarış oyunu: Need for Speed: Hot Pursuit ,Criterion Games / Electronic Arts
En iyi dövüş oyunu: Marvel vs. Capcom 3: Fate of Two Worlds ,Capcom
En iyi rol yapma oyunu: Star Wars: The Old Republic , BioWare Austin / LucasArts & EA
En iyi spor oyunu: NBA Jam ,Electronic Arts
En iyi strateji oyunu: Civilization V , Firaxis / 2K Games
En iyi çok oyunculu oyun: Assassin's Creed: Brotherhood ,Ubisoft
Ziyaretçi Sayısı: 45.600
Fuar'a katılan firma sayısı: 300
E3 2011(07.06-09.06): E3 2011 yine Los Angeles Convention Center'da gerçekleşti. Yine binlerce kişi akın etti bu güzide fuara. Bu seneki yine dolu doluydu ve yine heyecan vericiydi. İsterseniz başlayalım.
Nintendo'dan başlarsak, şunu söyleyebiliriz ki Nintendo yine dolu doluydu. Fakat üstlerde bir yerlerde söylediğim gibi Nintendo'nun hitap ettiği kitle bir süredir her ne kadar öyle bir şey demeseler de "hardcore" dediğimiz oyuncu tabakası değil, bu bir gerçek. Yani demek istedeiğim şey, evet Nintendo her yıl E3 fuarında iyi işlere imza atıyor ve çoğu zaman kendilerini geliştiriyorlar ama söyleyin bana Zelda serisi dışında(belki bir de Metroid) kaç tane Nintendo oyununu çok ciddi bir şekilde oynadınız. Hani buradan da itiraf edeyim, ben Nintendo 'nun ne konsollarına sahip oldum ne de Nintendo için çıkan oyunları deneyimledim. Ama diğer firmalara baktığımda sonra dönüp yeniden Nintendo'ya baktığımda, farkı görüyor insan. Neyse çok dağıtmayalım konuyu. Yine Nintendo'nun meşhur Amerika direktörü Reggie-Fills Aime çıktı sahneye ve yine heyecanlı bir şekilde Wii 'nin yerine gelecek yeni nesil konsolları olan Nintendo Wii U'yu açıkladı. Hele şükür ki yıllardan sonra Nintendo da HDMI bağlantısı ile bir konsol çıkartmayı başarmıştı. Ama Wii U 'nun asıl bomba olayı, kontrolcüsü olan Wii U GamePad oldu. Konsolu bildiğiniz ekranı olan bir kontrolcü , Nintendo 3DS'in tek ekranı olan versiyonu gibi bir şeydi. Bu kontrolcü sayesinde eğer oyun destek veriyorsa, o oyunu TV ekranından değil de bu ekrandan oynayabilecektiniz ve de eğer TV'den oynarsanız da oyun ile bu ekrandan da etkileşime geçebilecektiniz. Bence gereksiz bir özellik, zaten TV'den oynamak istemesem gider el konsolu alırım, e TV'den oynayacaksam da gözüm TV'de olacak zaten aksiyonun ortasında GamePad'e mi bakıcam. Neyse Nintendo ayrıca Zelda efsanesinin 25 yıllık hikayesini canlı bir orkestra ile sundu. Tanıtılan diğer şeyler ise klasik Nintendo oyunları oldu.(Mario, Zelda vs.)
Sony ise yeni bir el konsolu duyurdu. Tamamen yeni değildi tabii PSP'nin bir üst seviyesi gibi görünüyordu. Sony'nin başkanı Kaz Hirai , 3G ve Wi-Fi desteği ile gelecek olan el konsolu Playstation Vita ile ilgili açıklamalarda bulundu. Uncharted: Golden Abyys ve Little Big Planet gibi oyunların PSVita versiyonları duyuruldu. Ve PSVita için gelecek olan oyunlar ile ilgili bir video gösterisi yapıldı. Son olarak PS Vita'nın 2 faklı model ile gelceğini, 250 dolarlık versiyonun sadece Wi-Fi bağlantısı sunacağını, 300 dolarlık versiyonda ise hem Wi-Fi hem de 3G bağlantıları bulunacağı belirtildi. Konferansta, efsane oyunlar arasında girecek, Bioshock Infinite Irrational Games çalışanları tarafından tanıtıldı. 2K Games çalışanları basketbol serilerinin son çıkacak oyunu olan 2K12 için sahneye çıktılar, ve oyunun PS Move desteğinin olacağını belirttiler, ayrıca bu desteği göstermek için Los Angeles Lakers'ın ve dünyanın en iyi basketbolcularından olan Kobe Bryant 'ı sahneye çağırdılar. Tahmin edebileceğiniz üzere insanlar bu tanıtımdan oldukça hoşlandılar. Naughty Dog ise yine PS3'e özel olarak çıkartacakları Uncharted 3: Drake's Deception 'ı tanıttılar ve göründüğü üzere oyunun yine muazzam güzel olacağı belliydi.
Gelelim Microsoft'a Microsoft yeni bir konsol duyurmamasına rağmen bayağı bir oyun tanıttı. Özellikle Halo 4'ü duyurması büyük bir coşkuya neden oldu. Oyun odaklı olan konferansta, Infinity Ward firması yetkilileri büyük bir şov ile yeni Call of Duty: Modern Warfare 3'ü tanıttılar.Crstal Dynamics ise Tomb Raider'ı yeni bir çehreye kavuşturacak olan aynı isimli oyunlarını tanıttılar. Bioware firması ise Mass Effect 3'ü tanıttı ve oyuncuların oyun ile Xbox Kinect vasıtası ile sesli olarak etkileşimde bulunabileceklerini belirttiler. Microsoft Xbox'a özel olan oyunları Gears of War 3 'ü tanıttı. Turn 10 Studios, yine Xbox'a özel olan yarış oyunu Forza Motorsprots 4'ü tanıttı ve yine Kinect ile sözlü olarak oyunla etkileşime geçebileceğimizden ve head-tracing yapabileceğimizden bahsettiler. Lionhead Studios ise tamamen Kinect düşünülerek tasarlanan Fable : The Journey'i tanıttılar. Ayrıca Kinect Star Wars da tanıtılan Kinect oyunları arasındaydı.
Diğer firmaların tanıttığı kayda değer oyunlar da var tabii. Bethesda Softworks The Elder Scrolls V: Skyrim 'i tanıttı. Rocksteady Games, Batman: Arkham City'i tanıttı. IO Interactive Hitman: Absolution'ı tanıttı. EA, Battlefield 3 oyununu tanıttı.
Fuarın en büyük sükse yapan oyunu en'lerden de anlayacğaınız üzere Bioshock Infinite idi.
Peki E3 2011'in en'leri nelerdi?
En iyi şov: BioShock Infinite , Irrational Games / 2K Games
En iyi orijinal oyun: BioShock Infinite ,Irrational Games / 2K Games
En iyi PC oyunu: BioShock Infinite ,Irrational Games / 2K Games
En iyi konsol oyunu: The Elder Scrolls V: Skyrim , Bethesda Game Studios
En iyi ekipman: PlayStation Vita , Sony Computer Entertainment
En iyi aksiyon oyunu: Battlefield 3 , DICE / Electronic Arts
En iyi aksiyon ve macera oyunu: BioShock Infinite , Irrational Games / 2K Games
En iyi yarış oyunu: Forza Motorsport 4 , Turn 10 Studios / Microsoft Studios
En iyi dövüş oyunu: Street FIghter X Tekken , Capcom / Capcom
En iyi rol yapma oyunu: The Elder Scrolls V: Skyrim , Bethesda Game Studios
En iyi spor oyunu: FIFA 12 ,Electronic Arts
En iyi strateji oyunu: From Dust ,Ubisoft
En iyi çok oyunculu oyun: Battlefield 3 , DICE / Electronic Arts
Ziyaretçi Sayısı: 46.800
Fuar'a katılan firma sayısı: 200
E3 2012(05.06-07.06): E3 2012 5-7 Haziran 2012'de Los Angeles Convention Center'da düzenlendi. Katılım her zaman olduğu gibi yüksek oldu. Firmalar yine insanları büyülemek için ellerinden geleni yapmışlardı. Fakat E3 2012, genel olarak yeniliklerden yoksun geçti ve firmalar donanımdan çok oyunlara odaklanmıştılar. Baştan söylemek isterim ki bu seneki E3'ün kazananı hiç beklenmedik bir şekilde açıkladığı yeni oyunu Watchdogs ile Ubisoft olmuştu. Çoğu oyun severin bildiği gibi oyunun çıkışı ile birlikte E3'de gösterilen görüntüler ile oyunun görüntüleri arasında dağlar kadar fark olduğu ortaya çıkmıştı. Ama o seneki E3'de yer gök Watchdogs 'tu tabii ki.
Ayrıca yeni bir oyun motoru olarak Unreal Engine 4, Epic firması tarafından gösterilmişti. Ve Unreal Engine 4 ile yapılacak olan oyunların grafiklerinin muhteşem olacağı şimdiden belli oluyordu.
Nintendo cephesi yine bildiğimiz gibiydi. Raggie Fils Aime, geçen sene tanıttıkları Wii U'yü tekrar sahneye çıkartmıştı, Wii U için bir çok oyun gösteren firma ayrıca, Nintendo'nun bir sonraki çıkaracağı konsolun çok güçlü olacağını, grafiksel olarak çok sağlam olacağını belirtmesine rağmen, klasik Nintendo hayranları hala yeni çıkacak olan Mario ve Zelda gibi oyunları duymak istiyorlardı.Ama Nintendo bu sene enteresan bir şekilde ne yeni bir Zelda,ne yeni bir Mario Kart ne de yeni bir Smash Brothers oyunu duyurdu. Nintendo geçen senelere göre bu sene biraz sönük gözüküyordu. Ve Rayman Legends gibi bir oyunun adam gibi tanıtımını yapmaması ise oyun çıkınca anlaşıldığı üzere Nintendo adına büyük bir kayıp olmuş.
Microsoft'a gelirsek, Microsoft şova geçen sene duyurduğu Halo 4 'ün oyun içi görüntülerini gösterek başladı. Ubisoft çalışanları yeni oyunları Splinter Cell: Blacklist için bir fragman yayınladılar ve oyunu tanıttılar. EA Sports Fifa 13'ü tanıttı. Microsoft'dan Yusuf Mehdi, Xbox'a eklenen bir çok kanaldan bahsetti. Microsoft adına ilgi çekici tanıtımlardan biri ise Xbox Live'ın başındaki isim olan Marc Whitten 'ın telefon ve tabletlere yüklenebilecek ve Xbox 360'daki medya olaylarını ve oyunlarınızın durumlarını kontrol edebileceğiniz bir uygulama tanıttı. Capcom firması yeni korku oyunları Resident Evil 6'yı tanıttı. Trey Parker ve Matt Stone(South Park'ın yapımcıları) , South Park: The Stick of Truth adlı South Park evreninde TV'de gördüğümüz karakterler ile oynanabilen RPG oyununu tanıttı.
Sony şovuna bugüne kadar çıkardığı tüm oyun ve konsollardan toplanan görüntüler ile başladı. Quantic Dreams'den David Cage , Beyond: Two Souls adlı oyunlarını açıkladı ve oyunun başrolünde ünlü aktör Ellen Page'in olacağı görüldü. Sony PS Vita konsolları için klasik olmuş PSOne oyunlarının yanında Youtube,Hulu ve Cracle'ın da geleceğini duyurdu. Vita için yeni bir Call of Duty oyunu ve yeni bir Assassin's Creed oyunu duyuruldu. Ubisoft yetkilileri yeni Assassin's Creed 'de olacak deniz savaşlarını tanıttılar, ayrıca Far Cry 3'ün 4 kişilik co-op oynanış videosunu yayınladılar. Naughty Dog ise bu sefer The Last of Us adında yeni bir oyun duyurdu.
Ubisoft kendi konferansında şova ünlü ABD'li şarkıcı Flo Rida'nın performansı ile başladı. Kedi oyunları olan Assassin's Creed 3'ü ve Far Cry 3'ü tanıttılar. Ama asıl bomba şovlarının sonunda patladı ve WatchDogs tanıtıldı ve hatta oyunun yaratıcı direktörü Jonathan Morin oyunu bizzat oynadı.
Fuarda öne çıkan diğer oyunlar ise şu şekilde oldu. Bethesda Softworks Dishonored'ı duyurdu.2K Games Borderlands 2'yi ve Xcom:Enemy Unknown'u açıkladı. EA Crysis 3,SimCity ve NFS:Most Wanted'ı açıkladı. Activision, Call of Duty: Black Ops 2'yi tanıttı. NetherRealm Studios Injustice:God Among Us'ı duyurdu.
Böylelikle sakin geçen bir E3 'ün daha sonuna gelmiş olduk. Haydi bakalım en'ler nelermiş;
En iyi şov: The Last of Us , Naughty Dog / Sony
En iyi PC oyunu: XCOM: Enemy Unknown ,2K Games
En iyi konsol oyunu: The Last of Us , Naughty Dog / Sony
En iyi ekipman: Wii U , Nintendo
En iyi aksiyon oyunu: Halo 4 , 343 Industries / Microsoft Studios
En iyi aksiyon ve macera oyunu: The Last of Us , Naughty Dog / Sony
En iyi yarış oyunu: Need for Speed: Most Wanted - Criterion / Electronic Arts
En iyi dövüş oyunu: Injustice: Gods Among Us , NetherRealm Studios / WB Interactive
En iyi rol yapma oyunu: South Park: The Stick of Truth , Obsidian Entertainment / THQ
En iyi spor oyunu: FIFA 13 ,Electronic Arts
En iyi strateji oyunu: XCOM: Enemy Unknown , Firaxis / 2K Games
En iyi çok oyunculu oyun: Halo 4 , 343 Industries / Microsoft Studios
Ziyaretçi Sayısı: 45.700
Fuar'a katılan firma sayısı: 200
E3 2013(11.06-13.06): Yine Los Angeles Convention Center 'dayız. Yine her sene olduğu gibi büyük bir coşku, büyük bir eğlence bizleri bekliyor. Ayrıca fuardan hemen önce ESA, yaptığı açıklama ile E3'ün bundan sonraki 3 sene boyunca da Los Angeles Convention Center'da olacağını duyurdu. Bu sene yeni nesilin senesiydi, bu sene Xbox One ve PS4'ün senesiydi.Haydi başlayalım...
Microsoft sunumuna üstad Hideo Kojima ile başladı. Kojima, yeni Metal Gear Solid V: The Phantom Pain oyununu duyurdu ve tabii ki de oyundan bir takım görseller sunuldu. Oyun gerçekten de muhteşem gözüküyordu. Ve Xbox'ın patronu Phil Spencer abimiz Xbox One 'ı duyurdu. Hemen ardından ise yapımcılar Xbox One için özel olarak çıkartacakları oyunları duyurmaya başladılar. Crytek'den Cevat Yerli, Ryse:Son of Rome 'u tanıttı. Ardından Insomniac Games 'den Ted Price, Sunset Drive'ı duyurdu. Remedy Entertainments'dan Sam Lake, Quantum Break için bir video gösterdi. Microsoft'tan Marc Whitten , Xbox Point sistemine son verildiğini artık Xbox Market'de olacak her şeyin gerçek para birimleri ile gösterileceğini söyledi. Xbox Live'ın Xbox One için ne kadar önemli olduğunu anlattı, ve mobil cihazlarda kullanılan Xbox'ın uygulaması Smart Glass'ın Ryse: Son of Rome ve Killer Instinct oyunlarında nasıl işleyeceğini gösterdi. Capcom yetkilileri yine Xbox'a özel bir oyun olan Dead Rising 3 için gerçek zamanlı bir demo yayınladı. CD Project Red 'den John Mamais The Witcher 3: Wild Hunt 'ın Xbox One için de geleceğini duyurdu. Son olarak tekrar sahneye çıkan Phil Spencer, Xbox One 'ın çıkış fiyatının yaklaşık 500 dolar civarında olacağını duyurdu. Şovun kapanışını ise Respawn Entertainment ve EA'in ortaklaşa yapımı olan ve büyük sükse yaratan Titanfall yaptı. Çoğu oyun sever Microsoft'un yaptığı konferanstan memnun kalmış bir şekilde salondan ayrıldı. Sunumda dikkat çeken bir şey daha vardı, o da Microsoft yetkililerinin Xbox One gelmesine rağmen Xbox 360'ı temelli bırakmadıklarını ve onlarca oyunun daha Xbox 360'a geleceğini söylemeleriydi.
Sony ise şovuna çok güzel bir gösteri ile başlamıştı. Videolarda hem eski nesil oyunlardan hem de Destiny gibi yeni nesil oyunlardan parçalar oynarken, bir yandan da bu videolara çok hoş ışık şovları ve süper müzikler eşlik ediyordu. Sony Amerika CEO'su Jack Tretton sunuma başladı ve PS Vita'nın önemini vurguladı, ardından da PS Vita için gelecek bir çok oyun sıraladı. Ayrıca kısaca PS3'e desteklerinin bitmediğini ve hala PS3 için gelecek bir çok oyun olduğunu söyledi. PS3 için GTA V bundle'ı, PS Vita için ise The Walking Dead bundle'ı çıkcağını duyurdu. Daha sonra Sony'nin genel CEO'su Andrew House sazı eline aldı ve bombayı bıraktı. Bomba ise tabii ki de Playstation 4 oldu. House, PS4 'ün bazı donanım özelliklerinden ilk defa bahsetti. Yine Sony'nin bir başka CEO'su Michael Lynton, Sony firmasının film,müzik ve televizyon departmanlarının da PS4 için önemli olduğunu belirtti. Houston, bunların ardından Video Unlimited servisinin PS4 'ün çıkışıyla birlikte çalışmaya başlayacağını ve 150 bin 'in üzerinde film olacağını söyledi ve Music Unlimited'da ise 20 milyon şarkı bulunacağını belirtti. Sony başkanı Shuhei Yoshida sahneye gelerek, PS4 için hali hazırda geliştirilen 30 adet oyun olduğunu bunların 12'sinin yeni olduğunu anlattı ve sonrasında PS4 'e özel olan ve Ready at Dawn firması tarafından geliştirilen, The Order : 1886 oyununu tanıttı. Yine PS4'e özel olacak, Killzone: Shadowfall, DriveClub, inFamous: Second Son gibi oyunları gösterdi. Diğer bir Sony yöneticisi ise PS4 için oyun yapan veya yapacak olan bağımsız firmalara ayrı bir destek sunacaklarını ve bağımsız firmalara önem verdiklerini anlattı, buna ek olarak bağımsız oyun firmalarının PSN'de oyunlarını kendilerinin yayınlayacağından bahsetti. Diablo 3'ün PS3 ve PS4'e geleceği belirtildi.Assassin’s Creed IV: Black Flag için bir demo oynandı. Ubisoft'dan Jonathan Morin, Ubisfot Montreal ekibinin Watchdogs'u nasıl 4 yıllık çalışma sonunda bitirdiklerini anlattı ve bir demo oynadı. Sahneye NBA'in ve dünyanın belki de şuanki en iyi basketbol oyuncusu LeBron James sahneye çıktı ve 2K'in oyunu NBA2K14 'de kendi tipini yorumladı. The Elder Scrolls Online 'ın PS4'e geleceği açıklandı. Jack Tretton tekrar sahne olarak PS4 'de oyun oynarken her hangi bir bölge kısıtlaması yaşanmayacağını belirtt. Yani PS4 oyunlarınızı dünyanın neresinden alırsanız alın çalışacaktı. PS4 'de PS Plus sahibi olanların ileride Direclub'ın bedava sürümüne sahip olacakları söylendi. Sony için şovun en önemli parçalarından biri olan ve PS4'e özel olarak gelecek olan Destiny açıklandı ve bir demo oynandı. Eski Halo yapımcısı Bungie firmasının sic-fic,FPS oyunu gerçekten çok umut vadediyordu. Şovun sonunda şovun başında yapılan görsel şovun bir benzeri yapılmadan önce ise PS4'ün satış fiyatının yaklaşık 400 dolar olacağı açıklandı. Sony için her şey güzel gidiyordu.
Nintendo konferansı ise tabii ki Microsoft ve Sony 'nin yeni nesil konsollarını ve oyunlarını açıklamasından sonra oldukça basit kaçtı. Bir çok oyun tanıtıldı ama hiç biri bir Destiny ya da bir Titanfall etkisi yaratmadı. Tabii Nintendo'nun açıkladığ bu oyunlar Japon oyuncular için müthiş oyunlar ama Amerika ve Avrupa'nın Nintendo 'dan beklentileri giderek düşüyor. Yine Mario, yine Pokemon vardı sahnede, ayrıca Beyonetta 2 de duyuruldu ve belki de Amerika ve Avrupa'da Nintendo tarafında en çok oynanan ve beğenilen oyunlar arasına girdi enteresan bir şekilde. Ama tabii ki istisnalar kaideyi bozmaz.
Electronic Arts ise oyun açısından yine dolu doluydu. Açıkladıkları en sağlam şeylerin başında ise ilk olarak PS4 ve Xbox One'daki spor oyunlardında kullanacakları EA Sports Ignite Engine adlı oyun motoru ve diğer oyunlarında kullanacakları FrostBite 3 adlı oyun motorounu tanıttılar, ve bu oyun motorlarının oyunların gerçekçiliğini çok daha fazla arttıracaklarından bahsettiler. Buna ek olarak NFS:Rivals, Dragon Age:Inquisition, Star Wars: Battlefront ve Battlefield 4 gibi oyunları da tanıttılar.
Ubisoft ise en büyük sükseyi açık dünya oynanışına sahip ve online olarak oynanabilecek bir aksiyon-macera oyunu olan Tom Clancy's : The Division ile yaptı. Oyun için gösterdileri video gerçekten de muhteşemdi. Yeniden gösterdileri ya da yeni olarak tanıttıkları oyunlar ise Assassin's Creed IV: Black Flag, Watchdogs, South Park: The Stick of the Truth ve The Crew oldu.
Gerçekten çok çok güzel bir fuar olmuştu E3 2013, oyun olarak Ubisoft'dan The Divison, EA'den ise Titanfall bombası geldi. Microsoft ve Sony , XB One ve PS4 ile oyun donanımı anlamında zaten fuarın yıldızıydılar, fakat Oculus firmasının VR(sanal gerçeklik) atılımı olan Oculus Rift adlı sanal gerçeklik gözlüğü de yabana atılacak cinsten değildi.
En iyi şov: Titanfall, Respawn Entertainments/EA
En iyi PC oyunu: Titanfall, Respawn Entertainments/EA
En iyi konsol oyunu: Titanfall, Respawn Entertainments/EA
En iyi ekipman: Oculus Rift, Oculus
En iyi aksiyon oyunu: Titanfall, Respawn Entertainments/EA
En iyi aksiyon ve macera oyunu: Watch Dogs, Ubisoft
En iyi yarış oyunu: Need for Speed: Rivals, Ghost Games /EA
En iyi dövüş oyunu: Yok
En iyi rol yapma oyunu: The Elder Scrolls Online , Zenimax Online/Bethesda Softworks
En iyi spor oyunu: NHL 14, EA
En iyi strateji oyunu: Total War :Rome 2, Creative Assembly/Sega
En iyi çok oyunculu oyun: Titanfall, Respawn Entertainments/EA
Ziyaretçi Sayısı: 48.200
Fuar'a katılan firma sayısı: 230
E3 2014(11.06-13.06): Güneş doğarken Los Angeles'ın üzerine, insanlar akın ediyordu yine Convention Center'ın üzerine. Los Angeles bu sene de kıpır kıpırdı, oyun dünyası adeta Los Angeles'ın gözündeydi. Her sene olduğu gibi Los Angeles'da nereye giderseniz karşınıza oyunlar ile ilgili bir şeyer çıkıyordu. Billboard'lar süslenmiş, binalar duyurulacak oyunlar ile kaplanmıştı. Hazırsanız E3 2014'e hoş geldiniz...
Geçen sene hatırladığınız üzere fuarda Sony ve Microsoft yeni nesil konsolları PS4 ve Xbox One 'ı duyurmuştu ve geçen seneki fuarın ana konusu bu konsollar olmuştu. Bu sene yeni tanıtılacak konsol yoktu ama geçen sene ağzımızı sulandıran bir çok oyun bu sene kanlı canlı karşımızdaydı. Bu sene konsol savaşından çok oyun savaşı vardı fuarda.
Microsoft, konferansına Xbox'ın başındaki isim Phil Spencer ile başladı. Spencer, geleceğin yeni nesilde olduğu ve yeni nesil konsolların çok güçlü geldiğini anlattı. Ardından ise oyun kuşağı başladı. Call of Duty: Advanced Warfare başlangıcı yapan oyundu. Daha sonra sadece Xbox 'a özel çıkacak Forza Horizon 2 tanıtıldı. Evolve beklenmedik bir şekilde süper bir video sunarak beklentilerini yükseltti. Bekelntilerin yüksek olduğu ve video ile doruklara ulaştığı oyun ise Assassin's Creed : Unity oldu. Bu oyunlara ek olarak, Xbox hayranlarının vazgeçilmez oyunu Halo 5 ve Halo Master Chief Collection tanıtıldı. Rise of the Tomb Raider ve The Witcher 3: Wild Hunt ise ilk defa gösterildi ve büyük bir coşku ile karşılandı.
Sony ise konferansa PS4'e özel ve çok beklenen bir oyun olan Destiny ile başladı. Buna ek olarak Destiny oyunu ile birlikte gelecek olan kar beyazı bir PS4 bunle'ı olacağı da açıklandı. Hemen ardından ise The Order 1886 tanıtıldı ki o da PS4 için özel olan bir diğer oyundu. Her yerde Project Beast adı ile anılan oyunun Bloodborne olduğu ve yine PS4'e özel olarak geleceği duyuruldu. Far Cry 4, Magicka 2, Dead Island 2 ise göterilen ve kayda değer oyunlar arasındaydı. Oyuncuların oyunları bulut üzerinden kiralayıp, hiç konsollarına indirmeden oynamasına olanak sunan PS Now sistemi 'nin Temmuz'da beta sürecine başlayacağı belirtildi. Ayrıca Playstation TV de tanıtılanlar arasında yerini aldı. Kapanışta ise Batman: Arkham Knight ve Uncharted 4: Thief's End müthiş sinematikler ile tanıtıldı. Bence Microsoft'un sunumundan çok daha doyurucu bir sunum olmuştu.
Nintendo ise tamamen bildiğimiz gibiydi. Super Smash Brothers'ın yeni oyunu tanıtıldı, yeni bir Pokemon oyunu tanıtıldı. Ayrıca geçen sene duyurulan Bayonetta 2 'de gösterilenler arasında yerini aldı. Nintendo bir de Amiibo adını verdikleri ve Nintendo dünyasının sevilen kahramanlarının figürlerini duyurdu. Bu figürler ayrıca wireless üzerinden veri depolaması da yapabiliyordu. Ve de Splatoon adında bir shooter oyunu tanıtıldı. Genel olarak tamamen kısıtlı bir hayran kitlesine hitap ediyorlardı yine.
Tanıtılan ve en çok coşkuyu uyandıran oyunlar ise şu şekilde: Batman: Arkham Knight, Assassin's Creed: Unity, Middle Earth: Shadow of Mordor , Metal Gear Solid V: The Phantom Pain veee
The Witcher 3 : Wild Hunt. Bu oyunlar gösterildiklerinden itibaren çok büyük beklenti oluşturdu.
Haydi en'lere bakalım:
En iyi şov: Evolve , Turtle Rock Studios/2K Games
En iyi PC oyunu: Tom Clancy's Rainbow Six: Siege, Ubisoft
En iyi konsol oyunu: Evolve , Turtle Rock Studios/2K Games
En iyi ekipman: Oculus Rift, Oculus
En iyi aksiyon oyunu: Evolve , Turtle Rock Studios/2K Games
En iyi aksiyon ve macera oyunu: Batman: Arkham Knight, Rocksteady Studios/WB Games
En iyi yarış oyunu: The Crew, Ubisoft
En iyi dövüş oyunu: Super Smash Bros. for Wii U, Bandai Namco/Nintendo
En iyi rol yapma oyunu: Dragon Age : Inquisition, BioWare/EA
En iyi spor oyunu: NHL 15, EA
En iyi strateji oyunu: Sid Meier's Civilization: Beyond Earth, Firaxsis Games/2K Games
En iyi çok oyunculu oyun: Evolve , Turtle Rock Studios/2K Games
Ziyaretçi Sayısı: 48.900
Fuar'a katılan firma sayısı: 200
-------------------------------------------------------------------------------------
Evet arkadaşlar yazının sonuna geldik, buraya kadar sabırla okuduysanız çok teşekkür ediyorum. E3 2015 öncesi "E3 nedir, ne değildir?" ve "Geçmiş E3 fuarlarında neler yaşandı?" gibi sorularınıza cevap verebilmişimdir umarım. Elimden geldiğince araştırma yaptım, ama bilemediğim, eksik kaldığım şeyler elbette ki vardır. Ayrıca yazım hataları da olabilir. Bunlar için şimdiden özür diliyorum.
Tüm hakkı saklıdır.
