Ekran Kartı Fanı Nasıl Bulunur ? Nasıl Değiştirilir ?

Merhaba,

Bu yazımda ekran kartınızın fanı arızalandığında muadil fanı nasıl bulabileceğinizi ve nasıl değiştireceğinizi anlatacağım.

Neden Ekran Kartımın Fanını Değiştirdim?

Elimde 5 yaşında bir GALAX GTX 970 EXOC var. Performansından hala çok memnunum. Bana 1080p'de high ultra ayarlarda hala yetiyor. 2 yıl önce fanlarından inanılmaz bir gürültü gelmeye başladı. Adeta bir traktör motoru sesi. Sadece gürültü de değil. Masayı da sallıyor. Fanlarını yağlamayı düşündüm. Ancak fanları yağlanabilir yapıda değilmiş. Normal fanlar gibi değil. Mile ulaşabilmek için fanı parçalamanız gerekiyor. Parçalamadan açabilenler var ancak , eliniz yatkın değilse kırılma olasılığı %80-90. Ben açmayı denedim ama beceremedim, yapacak birşey yok dedim ve ekran kartını tümüyle söküp hem temizledim , hemde termal macununu değiştirdim.

Ekran kartını taktığımda tam yükte bile fanın birisinin çalışmadığını farkettim. (Normalde yük altında değilken fanlar çalışmıyor. Orta yükte tek fan çalışıyor. Tam yükte iki fan birden çalışıyor.) Ancak ses düzelmişti. Bende o şekilde kullanmaya devam ettim. Bir sıkıntı olmadı. Taki geçen aya kadar.

Herşey normal giderken sanki az sonra infilak edecekmiş gibi bir takırtı sesleri gelmeye başladı. Geçen seferkinden de fazla geliyordu. Çok endişelendim. Ekran kartını değiştirmeyi düşündüm ancak bütçemin yettiği 1660 super vb ekran kartlarının performansı gtx970'ten ona geçmemi değecek kadar değildi. Eğer bir upgrade yapacaksam 2060 - 2070 civarı birşey'e geçmek isterim ki değsin. Ancak onlara da şuan bütçem yetmiyor. Bende fanları değiştirip değiştiremeyeceğimi merak ettim ve araştırmaya başladım.

Ekran Kartı Fanı Nasıl Bulunur?

Bu konuda iki durum mevcut. Asus MSI vb çok bilinen markaların, popüler kartlarının fanlarını n11, gitti gidiyor vb Türk alışveriş sitelerinden bulabiliyorsunuz. Örnek olarak "Asus Gtx 970 Fan" diye arattığınızda çıkıyor. Nispeten daha güncel modellerin fanlarını bulmak ve alternatiflerini bulmak daha kolay.

Alırken dikkat etmeniz gereken şey, fan boyutu, fan deliklerinin yapısı ve birbirlerine olan mesafesi. Tabi en son olarakta soket tipi. Aşağıdaki resimde bir örneğini görebilirsiniz.

Bu şekilde çözebildiyseniz şanslısınız, hem paradan hem zamandan tasarruf ettiniz. Eğer benim gibi Türkiye'de daha az bilinen markaların az kullanılan modellerinden birine sahip iseniz Türkiye'den fanı bulmanız çok zor. Tabi haliyle Çin'e yani Aliexpress'e yöneliyoruz.

Burda da ekran kartı modelimizi yazdığımızda bulma ihtimalimiz düşük. O yüzden ekran kartımızın fanını söküp arkasındaki etikette yazan modeli aratmamız gerekiyor.

"Apistek GA92O2H" şeklinde fanın marka ve modelini arattığınızda ilgili ürünlere ulaşabiliyorsunuz. Tabi almadan önce yine fanların çapına vida deliklerine ve sokete dikkat ediyoruz.

Aşağıdaki resimde benim sipariş verdiğim fanları görebilirsiniz.

https://tr.aliexpress.com/item/32916029578.html?spm=a2g0s.9042311.0.0.3b184c4dM3zJJI

Ürün bana yaklaşık 1 ayda geldi. Ürünün fiyatı 90 TL. Kapıda 17 lira vergi ödedim. Yani 107'liraya patladı bana.

Ekran Kartının Fanı Nasıl Değiştirilir?

Tabi ki önce ekran kartımızı kasamızdan söküp masaya alıyoruz. İnce uçlu "saatçi / telefoncu tornavidası" diye geçen tornavidalardan elimizde olması gerekiyor. Her yerde bulabileceğiniz şu set işinizi görecektir.

Öncelikle ekran kartımızın soğutmasının üzerindeki metal/plastik koruyucu kısmı söküyoruz. Bu kısımlar her kartta farklılık gösterecektir.

Koruyucu kısmı söktükten sonra soğutucu blok üzerindeki fanlara ve fan soketlerine rahatça erişebiliyoruz.

Rahat çalışabilmek için alt kısımda bulunan fan soket bağlantılarını söküyoruz ve fan kablolarını , onları sabitleyen kanallardan çıkartıyoruz.

Fan yapraklarının aralarına bakarsanız fanı sabitleyen vidaları görebilirsiniz. Bu vidaları söküyoruz. Bu kısımda kullandığınız tornavidanın ucunun mıknatıslı olmasında yarar var. Zira alan dar ve vidalar çok küçük. Düşürüp kaybetme olasılığınız var.

Fanları söktükten sonra uygun bir cihaz ile hava üfleyerek veya çekerek , dikkatli bir şekilde soğutucu blok üzerindeki tozları temizleyebilirsiniz.

Eğer ekran kartını aldıktan uzun bir süre sonra ilk kez söküyorsanız , soğutucu bloğu da söküp termal macunu yenilemenizde fayda var. Ancak işlemci çekirdeği haricindeki yan kompanentlerde termal macun yerine termal pad kullanılmış olabilir. Bu işe kalkışıyorsanız işlem öncesinde uygun bir termal pad temin etmeniz gerekebilir. Önceden ekran kartınızın soğutma tasarımını internetten araştırmanızda yarar var.

Benim ekran kartımda termal pad kullanılmadığı için öyle bir sıkıntım olmadı ve yakın zamanda termal macununu değiştirdiğim için soğutma bloğunu sökmeye girişmedim. O yüzden o kısmı geçiyorum.

Ekran kartımızın fanlarını söktükten sonra aynı şekilde yeni fanları yerine vidalıyoruz. Soket kısmına geldiğimizde ise yaşadğım bir durumu paylaşmak istiyorum. Yukarıda paylaştığım resimde gördüğünüz gibi benim orjinal fanlarımın soketleri ayrı. Ancak bu yeni aldığım fanlar tek bir uygun sokete sahipler. Aralarında ufak bir soket ile birbirlerine bağlanmışlar. Ben alırken buna dikkat etmedim. Tek ucu, o kablonun uzanabildiği yakın sokete bağladım. Bunun nasıl bir etikisi var. Yukarıda anlattığım gibi kartın orjinalinde fanlar yüke göre ya hiç çalışmıyor ya da sadece bir tanesi çalışıyor. Haliye siz iki fanı tek sokete bağladığınızda tek fanın çalışması özelliğinden feragat etmiş oluyorsunuz. Çok mu önemli? Hayır. Zaten 2 seneden beri tek fanla çalışıyordu kart. Şuanda yük altında değilken fanlar hiç dönmüyor, orta ve tam yükteyken 2 fan birden dönüyor.

Fanları vidalayıp , fan soket bağlantılarını da yaptıktan sonra ilk başta söktüğümüz metal/plastik koruyucuyu yerine vidalıyoruz.

Şuanki haliyle hazır ancak son bir rutuşa ihtiyaç var 🙂 Kartın orjinalliğini kaybetmemesi adına eski fanların üzerindeki marka etiketlerini saç kurutma makinası ile ısıtıp kolayca söküyoruz ve uygun bir yapıştırıcı ile yeni fanlarımızın ortasına geri yapıştırıyoruz.

Son olarak ekran kartımızı kasamıza geri monte ediyoruz.

Sonuç?

Ses ve sallantı yok oldu. Kart ilk aldığım zamanki gibi sessiz ve serin çalışıyor. 2 yıldan beri tek fanla çalıştığı için ortalama 70-75 derecede çalışıp max 80-82 derecelere geliyordu.

10-15 derecelik bir sıcaklık azalması oldu. Ortalama 60-70 derecede çalışıp max 72 dereceleri görüyor.

Okuduğunuz için teşekkürler. Umarım benzer durumda kalanların işine yarar.

#ekrankartı #EkranKartıSoğutma