Merakımız geçsin diye benchmarka oturdum. Konu #9070XT (bendeki Sapphire Pure) ve bellek sıcaklıkları.
Önce sistemi hatırlatayım: Ryzen 5800X, her zamanki gibi ECOMODE 95 WATT olarak ayarlanmış UEFI'den, kasa küçük 105 W ile kullanmak 4K kurulumumda herhangi bir anlamlı performans artışına yol açmadığı ve termal yönetimi zorlaştırdığı için uzun zamandır böyle kullanıyorum. Noctua U9S (chromax.black) CPU soğutucu (2 adet 9 cm Noctua fan ile push-pull konfigüre), kasam eski: Corsair SPEC-01, o nedenle önden 2x140mm Noctua A14, üstten 2x120mm Noctua S12B redux ve arkadan egzoz olarak ayarlı 1x120mm Noctua S12B redux fan ile idare eder bir hava akımı yaratabilmiştim geçtiğimiz yıllar içinde. 64GB 4x16 Corsair 3600 Mhz RAM, 2 adet nVME SSD, 1 adet SATA SSD, 1 adet HDD, FSP Hydro G PRO 1000W 80+ Gold ATX 3.0 PSU.
İlk olarak kart parametreleri stok haldeyken ve fan eğrisi de stok haldeyken OCCT CPU işkence testini extreme ayarlarda + eş zamanlı olarak Furmark GPU stress test 4K ve 8x AA ile başlattım ve 15. dakikaya kadar bekleyerek kaydettim. 15. dk seçme amacım hem fanların izin verilen maksimum rpm'e ulaşması hem de "GPU Memory temp" parametresinin dengelenmesi için bu sürenin yeterli olduğunu fark etmiş olmamdı. Sonuç 88 derecede sabitlenen bir bellek sıcaklığı oldu.
Ardından kartı undervolt etmek istedim. -80 mV -%17 güç faktörü ile aynı testleri çalıştırdım. 15. dakikada bellek sıcaklığı 90 derecede sabitlenmişti. Undervolt nedeniyle serinleyen GPU die nedeniyle (buradaki sensör esas alındığı için) fan devirleri düşmüştü nedeni buydu sıcaklık artışının. Bu işkence koşullarında bile testin çok büyük kısmında sıcaklıklar 88 dereceyi geçmedi.
Bir sonraki adımda fan eğrisine müdahale ettim. Fanları zamanım olduğunda görsellerini paylaşacağım şekilde sesi rahatsız etme limitine çok yakın ama aşmayacak bir eğriye göre ayarladım. Testi tekrarladığımda 15. dk bellek sıcaklığı 68 derecede sabitlenmişti.
Son olarak fan eğrisini biraz daha sakin çalışacak biçimde revize ettim, devirleri düşürdüm. 15. dk bellek sıcaklığı 70 derecede sabitlenmişti.
İlk sonuçları zamanım olmayabilir diye hızlı hızlı girmek istedim siteye. Görselleri de peyderpey eklerim. Bu arada oda sıcaklığı yaklaşık 24 dereceydi. Yazın da klimayı bu değerde tutuyorum, karşılaştırma yapmak isteyen arkadaşların bilgisine.
gddr6 vram'in 108 derece max. sıcaklığı olduğunu reddit'te okumuştum. fabrika çıkışı kartta 90 derece olması kabul edilebilir bir değer değil. o da sıcaklığı 28-30 ları bulduğu zaman sıcaklık 100 dereceleri bulacaktır. sıcaklık limitinin kıyısında gezen elektronik ekipman saatli bombadır.
ha şimdi ya işte kartın bilmem ne değeriyle oynarsak 70 derece oluyor. ee iyi de bunu kaç kullanıcı biliyor ve/veya uyguluyor? kartı alıp taktığı gibi kullanan insan orasını burasını kurcalayan insan sayısından çok çok daha fazladır.
Herhangi bir yorum yapmadım verileri paylaştım. Benim kurulumumda asla 30 derecelik bir ortamda çalışmayacak bu bilgisayar.
Şunu da belirteyim insanlar fan eğrisiyle oynayarak serinletebilmişler bellekleri. Satın alım kararını buna göre yapmak çok da akılcı değil eğer beklemek istenmiyorsa.
Siz almamayı seçmiş olabilirsiniz ama neyin kabul edilebilir olup olmadığı konusunda otoriteymiş gibi davranmamak lazım. Ben bu kartı bunu bilerek aldım ve binlerce kişi de bilerek aldı. İnsanları caydırmaya çalışmak yerine bilgilendirip kendi kararlarını vermelerine yardımcı olmak en doğrusu.
Tekrar yazayım asla soğutulamıyor iddianız vardı, bu test ile çürüyor bu iddia. Gerekli önlemler alındığında soğuyor. Bilmem ne değeriyle oynamayacaklar almasın demek illa haklı çıkacağım diye mızıkçılık yapmak oluyor. Size test beğendirmek için yapmadım zaten okuyup akıl yürütsün insanlar diye paylaştım burada. Nerdlük dozunda iyidir.
https://www.techpowerup.com/review/sapphire-radeon-rx-9070-xt-pulse/4.html Kolum kadar kart, hayvan gibi soğutması fanı vs var. Gitmişler belleklere metalimsi uyduruk boktan aparat koymuşlar o kadar.
Artık https://www.aliexpress.com/i/3256805974375043.html?gatewayAdapt=tur2glo4itemAdapt bunlardan alıp heatpipe çevresindeki o boş metal alana üstten boşluk yeterliyse bu ufak şeyler yapıştırılabilir. Termal yapıştırıcılar var onlar iş görür.
@orcunfix Bendeki Pulse değil Pure. Ama haklısın o konuda. Diğer markalarda da benzer gözlemler yapılmış yalnız markaya özel değil.
@orcunfix Torture test ile bile 68 derecede olduğuna göre ellemeden de kullanırım ben, orayı atlama. Normalde o sıcaklığa çıkmayacak bile.
@cinnabon https://www.techpowerup.com/review/asus-radeon-rx-9070-xt-tuf-oc/4.html Evet bende onu dikkat ettim asusta böyle yapmış. Ama bir xfx'e helal olsun. https://www.techpowerup.com/review/xfx-radeon-rx-9070-xt-mercury-oc-magnetic-air/4.html adamlar o ara katmana heatpipe dolandırmışlar.
@orcunfix XFX iyidir de fiyat çoktu alacaktım yoksa.
@cinnabon https://www.techpowerup.com/review/xfx-radeon-rx-9070-xt-mercury-oc-magnetic-air/39.html Gerçi çokta fark olmamış ama içlerinden vram'i en serin çalışan da bu.
@cinnabon binlere kişi bilerek aldı, yüzbinlerce kişi de bilmeyerek aldı, onlar ne olacak? yok mu sayılacak? aşırı ısınan bir elektronik komponentin sadece kendisine değil çevresindeki komponentlere de sıkıntı çıkarabileceği gerçeği de var. yani bugün 108 derece olan limit yarın başka bir modelde 250 derece olursa ve o vram 230 derecede çalışırsa ne güzel mi diyeceğiz?
kimse soğutamıyor iddam reddit'te yazılan çizilenlerdendi. kimsede sende ki gibi 6 tane noctua kasa fanı (öyle dediğini hatırlıyorum ) var mı acaba? bence bin kişinin birisinde vardır o da belki. o fanların da soğutmaya etkisi olmuş olabilir bir ihtimal.
ben hala iddiamın arkasındayım. kışın normal şartlarda 90 derece olan vram yaz ortasında 100+ olacaktır. reddit'te okuruz ne olduğu. 108 derece max. olan vram'in 100 ve ona yakın derecelerde çalışması normal değildir. buna normal diyen alsın kartı kullansın, ben sadece bu yüzden pas geçtim bu seriyi. vram soğusun diye fan hızına manual müdahale et, olmadı evdeki klimayı aç falan, bunlar olacak işler değil yani.
ha bu arada benim kasamda da önde 200 lük coolermaster fan, yan kapakta 2 x 120 coolermaster masterfan, eksoz yine 120 masterfan, tepe de yine 2 x 120 masterfan var. ona rağmen pas geçiyorum. ikinci sebep ışın izleme performansı önceki seriye göre x2 olmuş ama hala iyi değil, zira önceki seri zaten berbattı, rt açınca kart sürünüyordu.
@orcunfix VRAMleri serin çalışsın isterdim ama hem ucuz hem 16 GB hem 5070 Ti ayarında deyince mükemmele ulaşılamıyor yapacak bir şey yok. Mükemmeli beklerken 2028'te 2000 doları saplayacaklardı bana korkum o. Trene bir yerden binmem gerekiyordu 4K trenine.
@ronniejamesdio Olacak iş değil kısmı olmasa diyecek bir şey yok. Olacak iş, olmuş işte. Sen bekle 2000 dolara serin çalışanı saplasınlar Trump delisi varken dünyanın başında. TSMC Çin işgalinde self destruct yönergesi ayarlamış Trump'ın emriyle, almanın nasıl bir mantığı olabileceğini anlatıyorum (https://www.tomshardware.com/tech-industry/tsmcs-euv-machines-are-equipped-with-a-remote-self-destruct-in-case-of-an-invasion). "Alınmaz" diye kestirip atmak yanlış. Bu arada yemişim Reddit'i kart elimde benim. Gördüğüm verileri yazıyorum buraya.
Tekrar söylüyorum ne aldığını bilerek alınır. Olacak iştir. Ne Nvidia mükemmel ne AMD. Sen almadın diye alınmaz demek değil yani.
İddia "öyle soğumaz o" şeklindeydi, Sadece fan eğrisiyle oynayınca bile soğuyor, klima falan gerekmiyor. İsterse 40 derece olsun içerisi, sorun yaratan şey sensör ayarı eksikliği aslında. Ama haklı çıkma isteği çürümüş iddianın da arkasında tutar. Yazın redditte ısınan kart paylaşımını buraya koyar haklı çıktım sanırsın. Isınmaz diyen yok burada, çözümsüz değil diyen var. Çözülüyor.
@cinnabon 2000 dolar olursa almam olur biter. kimse almazsa 2000 dolar o fiyatı çekenlere saplanır.
@cinnabon içersi 40 derece olursa o vram'ler tutuşur herlade artık. hahaha.
@ronniejamesdio Konu fan ayarına temel alınan sensör seçimi ve fan eğrisi ile ilgili. Fanları biraz daha üfletince çözülüyor işte. Olmaması daha iyiydi elbette ama dünyanın sonuymuş gibi lanse etmenin bir anlamı yok.
@cinnabon dünyanın sonu değil elbet ama ses takıntısı olan insanların alacağı kartlar değil bunlar.
@ronniejamesdio Herhangi bir katlanılmaz ses problemi oluşmadı. İnternette de görebilirsiniz, özellikle fan eğrisi ayarı dememin rpm ayarı demeyişimin nedeni bu. Sanki 4080 Ti Superler jet motoru gibi çalışmıyor. Sizin beklediğiniz kartlar çok büyük olasılıkla hiç gelmeyecek. Termal problemler nanometreler bitip pikometrelere gelirken hep arttı bugüne kadar çünkü.
@ronniejamesdio 2028'de de pahalı ve sıcak diye pas geçerseniz 2035'te 2500 dolara alırsınız belki. Dünya ekonomisi ve ülke ekonomisi olumlu sinyaller vermiyor maalesef. Ucuzu çıkarsa da ben bunu satar onu alırım zaten. Risk yönetimi budur.
@cinnabon 2035 e kim öle kim kala? 2035 de memlekete yerinde duruyor olacak mı ondan bile emin olamayız.
Oda sıcaklığı artinca vram o kadar artmıyor bu arada. Bende de 7800xt var normal vrami sicak. Yazin sadece 5 derece oynuyor ve deniz kenarı yerde oturuyorum. Oda içi 37 oldugu oluyor.
@zalades 37 de gece nasıl uyuyorsunuz?
@ronniejamesdio Yattığım oda ile bilgisayar odam ayni yer degil. Yattigim odada klima var.
Güzel çalışma.
Micron gdrr6 bellek modülleri için maksimum sıcaklık limiti 95 derecedir. Anlık termal sınır ise 105 olarak derecelendirilmiştir. Bu bellekler maksimum sıcaklıkta ise 125-130 derecelere kadar test edilirler. Termal kısma ise 95 derece aşıldığında başlar. Hynix belleklerde de benzer termal sınırlar söz konusudur.
Zaten ben bir işkence testi yaptım, 95 W TDP'ye ayarlanmış işlemciyi 118 W'a kadar zorlayan, GPU'nun 4K'da içinden geçen özel olarak tasarlanmış oyun oynarken asla ulaşılamayacak bir zorlama aşamasında yapılmış bir testtte bile 88 derecede sabitlendi.
Şimdi oyunlarda da deniyorum 70 dereceyi geçmedi hiçbirinde. 9070XT için bellek ısınması diye bir sorunun pratikte olmadığı rahatça söylenebilir. Gerisi entelektüel özdoyuma giriyor bu saatten sonra, elimde veri var çünkü. Reddit'in nerdleri zaten bu abuk sabuk konuları büyütme peşinde koşuyor çoğunlukla. Tek fanli dandik kasana 340 Wattlik ekran kartını tıkıştırma dersen kavga çıkar mesela. Levent Bey boşuna sosyali kapatma aşamasına gelmedi geçmişte, bunların payı çoktur, insanlar ego tatmini istiyor çünkü karşılıklı konuşup doğruya ulaşma peşinde değiller.
Gönderiyi sakin kafayla okumak istediğimden yorumum geç oldu. 🙂
Fanları undervolt sonrası ayarladınız değil mi? Ayrıca fan profilini hangi uygulama ile ayarladınız? 88 dereceden 70 dereceye düşüş muazzam.
Fanları undervolt sonrası ayarladım evet. AMD Adrenalin kullanıyorum standart uygulaması. Undervolt bellek sıcaklıklarını arttırıyor aslında çünkü fanlar gpu core sıcaklığı düştüğü için yavaşlıyor. O noktada fanları normale çekmek gerekiyor.
@cinnabon Fanlar direkt GPU core sıcaklığına göre hareket ettiği için bellek sıcaklığı yüksek çıkıyor.
Ekran kartında quite-performance diye bir switch var mı? Esasen onlarda bu mantıkta çalışıyor, fan devrini değiştiriyor.
@alpi350 Nitro serisinde var ama bunlarda yok diye biliyorum.
@cinnabon Adrenalin güncelleme alınca yapılan fan ayarları bozuluyordu bir ara. Umarım bu sorunu çözmüşlerdir, ara ara kontrol edin isterseniz.
@alpi350 oyunda standart fan ayarlarıyla ve undervolt olmadan standart gpu ayarlarıyla bile 77 derece civarında geziyor, kasa havalandırmasının kötü olmaması yeterli. Heyecana gerçekten gerek yok 🙂