Fedora 33 incelemesi

Merhaba. 6 yıl sonra bir Fedora incelemesiyle daha karşınızdayım. Nedense hep eş rakamları inceliyorum, bir önceki inceleme de Fedora 22 imiş 🙂

(Fedora 22 incelemesi için bağlantı: https://teknoseyir.com/inceleme/fedora )

En başta Fedora'nın ne olduğunu tekrardan açıklayalım:

Fedora bir GNU/Linux dağıtımı. Fedora'nın ortaya çıkışı, GNU/Linux piyasasının birkaç devinden, ve GNU/Linux için büyük katkıları olan Red Hat'in 2004 yılında ücretsiz sürüm yayınlamayı iptaliyle ortaya çıkıyor. Red Hat'in özünden çıkarılan CentOS Red Hat'in eski (ücretsiz) sürümünün yerini alırken, Fedora en yeni yazılımların Red Hat Enterprise Linux için bir ön izleme olacağı "taban" oluyor. Örnek olarak, Red Hat Enterprise Linux'un 8. versiyonu Fedora 28 tabanlıdır.

Neden Fedora kullanmalısınız?

Tabii ki Fedora kullanın diye ısrar etmiyoruz. Fakat, Fedora'nın birkaç güzel yönü var.

Örnek verecek olursak;

• GNOME masaüstü ortamının en çöpsüz haliyle geldiği dağıtım Fedora, keza GNOME geliştirici ekibiyle Red Hat ekibi neredeyse birlikte çalışıyor.
• 

• Fedora uçbirimde "dnf" komutunu, GUI olarak da GNOME Yazılımlar'ı yalın halde kullanır, kullanımları kolaydır.

• Fedora'da kullanılan GNOME Yazılımlar sizin için NVIDIA sürücülerinin, Steam ve Google Chrome gibi özgür olmayan yazılımların depolarını tek bir tıkla aktif hale getirebilir. Daha sonra da bu yazılımları GNOME Yazılımlar uygulamasını kullanarak yükleyebilirsiniz.
• 

• Flatpak desteği: Flatpak ile birlikte dağıtım farketmeksizin uygulamaları Flathub üzerinden yükleyebileceksiniz. flathub.org üzerinden yüklenecek ilk uygulama sonrasında GNOME Yazılımlar Flathub deposunu kaydedecek, ve GNOME Yazılımlar üzerinden Flatpak uygulama dünyasına ulaşabileceksiniz.
• 

• Çok teknik bir yazılımla uğraşmamanız ve herhangi beklenmedik sorunla karşılaşmamanız durumunda uçbirimi (terminal) kullanmanıza neredeyse hiç gerek kalmayacak. Şahsen, Fedora 33 bunu başarabildiğim ilk GNU/Linux dağıtımı oldu.
• 

Fedora'nın diğer GNU/Linux dağıtımlardan farkı nedir?

Fedora'nın farkı stabilliğidir. En yeni yazılımları, çekirdek güncellemelerini almasına rağmen Arch ve Arch tabanlı dağıtımlardan farklı olarak daha çok test edilir. Fedora'nın iş bilgisayarlarında kullanılması düşünüldüğü için test aşaması daha uzun sürer ve sorun çıkmaması için özen gösterilir. Fakat bir yazılımın çalışıp çalışmayacağı konusunda garanti verilmez.

Fedora'yı ev bilgisayarımda kullanabilir miyim?

Tabii ki kullanabilirsiniz. Fakat dikkatli olun, Debian ve benzeri (LTS seçeneği sunan) tabanlı dağıtımlarda çalışan bazı yazılımlarınız (olasılığı düşük de olsa) çalışmayabilir. Onun dışında ise oyun, müzik, video düzenlemesi gibi günlük işleri yine kolaylıkla yapabileceksiniz.

Kişisel yorumlar:

Deli dolu bir Xfce kullanıcısı olan ben, şimdiye kadar belli işlerim için Xubuntu, geri kalan çoğu şey için de Windows 10 kullanıyordum. Güncelleme yapamıyordum çünkü önyükleme kısmı mahvolan hard diskimin kendini yok etmesinden korkuyordum (deli korku mahveder insanı). Sorun delisi hard diskimden kurtulup SSD'ye geçince bir süredir uzak kaldığım GNU/Linux dünyasına geri dönmeye karar verdim ve Fedora 32'yi yükledim. 1 aydan az süre kullandıktan sonra övgülerine doyum olmayan Fedora 33'ü temiz bir şekilde yükledim.

Fark ettiğim en büyük gelişme standart kullanıcı için birçok şeyin, aşırı derecede geliştirilmiş olduğuydu.

• GNOME Yazılımlar, kurulum, hatta GNOME'un kendisi bile çok gelişmiş geçen birkaç yıl içinde,
• Flatpak gibi bir nimet gelmiş (snap'i de biliyorum ama pek hayranı olduğum söylenemez),
• SteamPlay (Proton) gelmiş (ekran kartım Vulkan desteklemediği için yokum...),
• NVIDIA sürücüleri tek tıkla yüklenir olmuş (maalesef bu yöntem eski 390.xx veya 340.xx sürücüleri için geçerli değil, ama RPMFusion ile tek bir sorun bile çıkmadan kurdum, bu bile o kadar büyük bir şey ki gözümde 😀 ).

Özetle; GNU/Linux yokluğumda çok gelişmiş. Fedora eskisinden kat be kat iyi olmuş, en azından bir denemenizi kesinlikle öneririm.     

Not: ekran görüntüleri standart sürümden düşük oranda farklıdır, belli eklentilerle kişiselleştirmeler yapılmıştır, fakat genel hatlarıyla GNOME'un 3.38 numaralı sürümü idir, deneyiminiz benzer olacaktır.

Ayrıca Fedora ile ilgili sorularınızı yanıtlamaktan mutlu olurum, elimden geldiğince sorunlarınıza çözüm de olmaya çalışırım. İyi okumalar 🙂

#Linux #GNULinux #Fedora