Sony Xperia 1 IV Telefon İncelemesi

Merhaba arkadaşlar, yaklaşık 14 aydır kullanmakta olduğum #Xperia1 mark 4 telefon deneyimlerimi size aktarmaya çalışacağım.

#Sony #Xperia #1IV akıllı telefonu 21:9 oranındaki #4K ekranı, kendine has tasarım anlayışı - deliksiz ve çentiksiz düz ekran- ve #profesyonel #video kayıt özellikleri ile rakiplerinden ayrışıyor. Sony yıllardır devam eden ikonik tasarımı içerisindeki üst seviye donanınımını yıllardır alışa geldiği üzere #5000mAh batarya ile desteklemiş. Telefonun deliksiz ekrana sahip olması tercih sebeplerimin başındayer aldı.

Sony Xperia 1 IV Teknik Özellikleri;

• Chipset: Qualcomm® Snapdragon™ 8 Gen 1 (4 nm)
  • 1x3.00 GHz Cortex-X2 & 3x2.50 GHz Cortex-A710 & 4x1.80 GHz Cortex-A510
  • GPU: Adreno 730
• Ram: 12GB RAM
• Depolama: 256GB UFS + microSDXC
• Modem:GSM / HSPA / LTE / 5G
• SIM: Nano SIM + eSIM
• Bağlantılar: Wi-Fi 802.11 a/b/g/n/ac/6e, dual-band Wi-Fi, Wi-Fi Direct, DLNA, 5.2, A2DP, GPS (L1+L5), GLONASS, BDS, GALILEO, QZSS, NFC, USB Type-C 3.2, Display Port(4K/60FPS)
• Ekran:6.5" 21:9 4K OLED 120Hz 10 Bit ekran(1644 x 3840px, HDR, BT.2020, DCI-P3 %100, Sony X1 mobile, Always-On Display, Corning Gorilla Glass Victus)
• Ses: 24-bit/192kHz audio, Dolby Atmos, LE Audio, aptX HD, aptX Adaptive, LDAC, DSEE Ultimate, 360 Reality Audio
  • Kulaklık; 3.5mm Hi-Res Ses çıkışı ve Yüksek kalite kablosuz bağlantı
  • Hoparlör; Ön yüzde çift Stereo hoparlör
• Mikrofon: 2 adet ( üst ve alt yüzeyde), Gürültü engelleme, Yapay zeka ile rüzgar gürültüsünü engelleme
• Arka Kamera:  Auto focus, HDR, LED Flaş, 4K/1080p/720p@120/60/30FPS, Göz takibi, Dual Pixel PDAF, Zeiss T* lens, Beyaz ışık sensörü, 5-axis gyro-EIS, OIS, RAW  Yukarıdan aşağıya;
  • Ultra Geniş Açı Sensör; IMX 563 12 MP, f/2.2, 124˚, 16mm (ultrawide), 1/2.5", 1.4µm
  • Geniş Açı Ana Kamera Sensörü; IMX 557 12 MP, f/1.7, 24mm (wide), 1/1.7", 1.8µm, OIS
  • Tele Photo; IMX 650 12 MP, f/2.3, 85mm -  f/2.8,125mm, 1/3.5", 3.5x-5.2x optik zoom, OIS, 1.0µm
  • 3D Tof; IMX 316 (240x180, 10µm)
• Ön Kamera: Auto Focus, HDR, Ekran Flaşı, 5-axis gyro-EIS, 4K@30FPS, 1080p@30/60FPS
  • 83° 12 MP, f/2.0, 24mm, 1/2.9", 1.25µm
• Güvenlik: Güç tuşuna entegre yanda parmak izi okuyucu
• Pil: 5000mAh, PD 3.0 30W, Pil koruma modu, Qi Kablosuz şarj ve ters şarj
• Boyutlar: 165 x 71 x 8.2 mm, Alüminyum çerçeve ve Corning Gorilla Glass Victus ön arka cam, IP65/IP68
• Ağırlık: 185 gram
• Renk: Beyaz, Siyah, Mor
• Yazılım: Android 12 (13 güncelmmesi aldı)

Tasarım - Malzeme Kalitesi

Bu telefonda da #Sony'nin ikonik tasarım anlayışı devam etmekte. Dışarıdan yekpare görünen düz gövdeye sahip. Deliksiz ve çentiksiz düz ekran, size bakan çift hoparlör, mat arka yüzey ile şık duran telefonu rakipleri arasında tercih etmeme sebep oldu. -Oval ekranlı telefonların tutuşu daha kolay olsada bence kullanımda yanlış dokunmalara gebe bir yapıda oluyorlar.- Etrafımdaki herkes telefonu ilk gördüğünde yada eline aldığında söyledikleri şey 'çok uzun' ve sonrasında  'hafif' olması oldu.

21:9 ekranına eşlik eden ince yan çerçeveler -İphone 13 ailesinden çok daha ince- sayesinde telefon oldukça uzun yapıda olmuş, tabi üst ve alt çerçevenin kalın olmasıda bunda payı var. Ön kamera üst çerçevede yer aldığında ekran alanı temiz kalmış, geniş ekranda video izlemek çok keyifli. Düz, arka ve ön yüzeye sahip telefonun alüminyum  çerçevesi köşelerde hafif bir kıvrıma sahip. Ben bayide farklı bir şecenek sunulmadığından siyah rengini almak zorunda kaldım. Alüminyum çerçevede arka yüzeye oldukça yakın bir renk tonuna sahip olduğundan -antenlerde çerçeveye çok güzel gizlenmiş-  sanki telefon tek parçadan imal edilmiş gibi duruyor. Dik halde masaya koyduğunuzda telefonun ön yüzeyi rahmetli Stanley Kubrick'in 2001: Bir Uzay Macerası filmindeki monoliti anımsatıyor.

Telefonun sol tarafı boş iken parmak izi okuyucusuna sahip güç ile ses tuşlarına ek çift kademeli -hafif basınca kamera odaklanıyor- denklanşör tuşu sağ yüzeye yerleştirilmiş. Tuşların tek tarafta olması tek elle kullanışı daha kolay kılmış. Ama küçük ellerle ses tuşlarına erişmek zor olabilir. Konuşma sırasında sesimizi alacak olan mikrofun ile ortalanmış şekilde Type-C bağlantı portu alt kenarda yer alırken yanında SIM tepsisi var. Bu arada  telefona sadece tek fiziksel SIM takılabilmekte ve hafızakartıda bu tepsiye yerleştiriliyor. Tepsi çoğu telefondakinden farklı şekilde iğne yardımıyla değil, üste yer alan çentik sayesinde tırnağınızla kolayca çıkartabileceğiniz yapıda. Tepsinin bu yapısını beğendim, kullanışlı olmuş. Ayrıca tepsi malzemesi ve yapısı eski modellerdeki gibi -Xperia Z2 yada Z3 compact- uyduruk değil, kolayca kırılacak gibi durmuyor.

Üst tarafta ise 3.5mm ses çıkışı ile 2. mikrofon köşelere yakın şekilde konumlandılmış. Kulaklık yuvasının alt tarafta olmasını tercih ederdim. Arka yüzeyinde ne yazıkki çoğu telefonla benzer şekilde kamera donanımları sol üst köşeye doğru kümelenmiş. LED flaş ile beyaz ışık sensörü haricindeki kemera enstürmanları tek parça cam altında yer almakta ve bu küme kasada hafif bir çıkıntı yapıyor. Sony logosu parlak birşekide arka yüzeyde ortada dikkat çekerken diğer yazılar -zorunluktan yer alan teknik detayla ile sony klasiği NFC logosu- mat yapıdaki renk tercihi ile saklanmaya çalışılmış, göze batmıyor.

Sony telefonun tasarımı oldukça sade tutmaya çalışmış. Ön ve arka yüzeyi #Corning firmaasının Gorilla Glass Victus camı korumakta. Arkadaki mat cam ile düz yapı oldukça şık duruyor. Bence kamera adası Xperia Pro I'daki gibi -daha önce farklı xperia modellerinde de denemişledi-  gövdenin ortasına gelecek şekilde tasarlansaydı daha iyi olabilirdi. Ama genel olarak sade, düz ve temiz bir tasarıma sahip. Bu sebepten pek dikkat çekmiyor. -Yada elma logosu olmadığından kimse bakmıyor.-

Ekran

Telefonu kutudan çıkartığımda ilk oalrak 4K OLED ekranın kalitesi beni etkiledi. 21:9 görüntü formatına sahip HDR ekranda film yada dizi izlemek çok eğlenceli. Geniş yapısı sayesinde oyun oynamak daha rahat. Aslında ekran tam 4K çözünürlük sunmuyor. Yatayda 3,840 piksel sayısı ile 4K standartını kurtarsada 21:9 ekran formatı sebebiyle düşeyde -1,644 piksel-  oldukça fazla bir kırpılma var. Yinede 643ppi ile sanırım piyasadaki en net ekrana sahip telefon Xperia 1 ailesi olabilir.

Telefonun kısayol tepsisinden yada ayarlar menüsünde ekran ayarlarını ulaşmak mümkün. Burada Creator mod yada standart mod seçenklerine ek Sony'nin kendi geliştidiği yardımcı X1 çipi ile görüntüye müdahale eden seçenekde sunulmuş. Ben standart modda ama uygulamaya göre -kendi kamera yazılımlarında çalışan-  otomatik olarak Creator moda geçmesine izin verdim. X1 mobile yardımıyla renkler çok iyi, ekranın renk doygunluğu süper. Bu ayarlara ulaştığınız ekranın temeya uygun şekilde siyah arka planla açılmaması saçma bi durum ama. Sanki tema beyazmış gibi çalışıyor bu menü. TLC telefondabu şekilde ekran renklerine müdahaleyi aktif ettiğimde renklerde sapıtmalar oluyordu. Xperia 1 IV sorun yaşamadım. X1'in ekrana müdahaele etmesine izin vermeniz yararınıza olacaktır.

X1 mobile görüntü işlemcisi sayesinde görütüyü ekrana en uygun şekilde ayarlamayı çalışan SONY, telefonda kullandığı 10 bit paneli DCI-P3 renk uzayından fazla renk gösterebiliyor. Creator ekran modunu aktif ederseniz içeriğe göre BT.2020, BT.709 renk modları arasında telefon geçiş yapabilmekte. Ben kullanımım sırasında ekranı oto modda aldım. Renkler çok canlı, 4K HDR içerik izlerken telefon farkını gösteriyor. Kamera uygulamarında ise telefon ekranını Creator moduna geçirerek size gerçeğe en yakın renk deneyimi sunarak profesyonel içerik üretmeniz için birnevi teşvik ediyor. .

Telefonda en yüksek ve en düşük parlıklık seviyeleri oldukça iyi düzeyde bence ama isterseneiz kısayol çekmecesindeki 'Ekstra Dim' özelliğini açarsanız ekran parlaklığını karanlık sahneler için daha da düşürebilirsiniz. Sadece en düşük parlaklıkta izlediğim bir kaç içerikte eğer beyaz tonlar ekranın büyük bir çoğunlunu hakimse bu modda ekran parlaklığı sapıtıyor, sanki panel daha düzgün beyaz renk vermek için totalde bir parlaklık artışı yapıyor gibi.Buda hızlı sahnelerde sanki ekranda flaş patlıyor gibi olmakta. Ben ekstra Dim kapalı kullanıyorum.

Erkanın görüntü kalitesi çok iyi olsada teknoloji bakımında rakiplerinden geri kalmış. Aslında deneyim süper ama Xperia 1 IV ekran aktif alarak sadece 60Hz ile 120Hz akış gösterebilmekte.  Ben hep 120Hz modu açık kullandım -bu arada yüksek tazeleme hızını alıştığınızda düşüğü size kötü geliyor bu sebepten 90Hz sahip pixel 7'yi ekran deneyimi sebebiyle iade ettim- deneyim çok iyi ama rakipleri değişken tazeleme hızına sahip olduğundan pil ömrü ekstra avantaj sağlıyabiliyorlar. Birde panel maksimum parlaklık olarak rakiplerinin gerisinde ama ben kullanımımda bir dez avantajını görmedim. Yoğun güneş altında da sorun yaşamadım. Bu arada Sony marka kameraları Type-C üzerinden telefona bağlayarak telefonunun ekranını harici ekran olarak kullanabiliyorsunuz. Sony renk gösterimi konusunda iddialı bu ekranı kendi ekosistemi içerisinde verimli kullanmaya çalışıyor.

Telefonda sürekli açık ekran özelliği de bulunuyor ama bu ekranın özelliştirmesi çok yetersiz. Kullanılan saat formaları hoşuma pek gitmedi. Birde arama sırasında ekran kapalı ise bu sürekli açık ekran teması üzerine görüşme süresini ve mikrofon aktif oluğunda ekrana gelen yeşil noktayı daha parlak bir tonda basması kötü olmuş. Sony Always-On üzerinde daha çok çalışmalı. Ben telefonda sürekli açık ekran özelliğini telefonun hareketinize göre otomatik ekran açılacak şekilde ayarladım. Ama bazen ekran saçma bir şekilde cepte açılabiliyor. Bu yüzden cebimde spotify'da şarkının ileri yada geri alındığı oldu. Allways On ekranına ek eski modelelrdeki gibi bir LED bildirim ışığıda telefonda bulunmakta. Bu LED, renk çeşitliliği ve özelleştir bakımından çok yetersiz. Daha kullanışlı olmalıydı. Rahmetli BB 10 işletim sistemine sahip BB Q5'de çok güzel özelleştirerek bildirim ışığını verimli kullanabiliyordum. Xperiada ise sadece şarj ederken renk farkında yüzeysel bir şarj göstergesi yada gelen çağrı veya mesajlarda tipik yanma sönme ile uyarı işine yarıyor.

Sonuç olarak ekran süper. Renkler, çözünürlük, tepkisellik çok çok iyi. 21:9 ekran oranı sebebiyle çoğu yayında görüntüyü kırpmadan film izliyorsonuz. Ama ekranın en çok beğendiğim yanı delik veya çentik barındırmaması oldu, zaten telefonunu seçme sebeplerimden biride SONY ekran tasarımı tercihiydi. Aslında ekranın köşeleri tam dik açıda değil, bir kaç piksellik bir ovallik var ama çok rahatsız etmiyor. Ekranın düz olması sayesinde elde tutuş sırasında kullanımı kolay ama dar yapıda olduğudan türkçe klavyede ekstra karakterler sebebiyle yazışmalar zor olabiliyor. Etrafımdaki üst seviye Apple yada Samsung kullanıcılarının telefonumda tek çamur atamadıkları şey telefonun ekranı oluyor 😀

Kulaklık Çıkışı - Hoparlör

Yıllardır son tüketici ve profesyonel alana özel ses cihazları üreten Sony telefonda da ses konsunda iddiasını sürdürmekte. Ama telefondaki ilk deneyimimde benim için bir hayal kırıklığı oldu. Hoparlörün ses çıkış gücü segmenti için az. Kalitesi çok iyi ama telefondan ses çıkmıyor.

Xperia 1 IV'de size bakan, ekranın yanlarına konumlandırılmış çift hoparlör yer alıyor. 3.5mm ses çıkışına da sahip telefon Hi-Fi ses kalitesinde deneyim sunma iddiasında. Sony ayrıca kablosuz ses aktarımında da iddialı, kendi kablosuz ses kodeği LDAC'a ek #Snapdragon'un da ses teknolojilerini -aptX HD, adaptive vs.- destekliyor. Sony ses çıkışı konusunda elinde gelenin en iyisini ve geniş bir çeşitlilik sunmaya çalışmış. Bu arada telefonda uzamsal ses için 360 Reality Audio teknoljine ek DSEE Ultimate gibi Sony'nin kendi teknolojileri yer alıyor.

#DolbyAtmos ile Sony telefonda hem kulaklık hemde hoparlörde bir ses iyileştirilmesi amaçlanmış. Dolby Atmos çoğu telefonda var ama genelikle sadece kulaklık özelinde çalışmakta. Cinema ve Music ön tanımlı seçenekler ile deneyim arttırılmış, isterseniz kendinizde ekolayzırı(10 kanal) kurcalayarak kendinize uygun ayarları yapabilirsiniz. Ben telefonun hoparlörünü kulladığımda içeriği göre müzik ile sinema modu arasında elle geçiş yapıyorum. Ama kulaklık çıkışında ise kulaklığa göre kendi ses profili yada kulaklık yazılımı üzerinden sese müdahale etmekteyim. Hoparlörün yetersiz ses şiddeti Dolby Atmos ile biraz kotarılmakta. Bu arada hoparlörün ses kalitesi gerçekten çok iyi, ayrıntılar çok iyi. Ses zengin ve tok çıkıyor. Bazı telefonlardaki gibi yüksek seste kasanın arkasında boşluktan dolayı saçma bir titreme yada sesde bozulma, seste cızırtı yok. Ama hoparlör konusunda yetersiz bulduğumu tek nokta şiddeti oldu.

Birde Sony oyuncak diyebilceğim, sesteki belli frekanslara göre titreşim moturunu tetikleyen Dynamic Vibration teknoloji koymuş telefona. 3 kademeli şiddet ayarı var. Bana gereksiz geldi. Ekstra pil sarfiyatında başka bir şeye yaramıyor bence.

Ben gerek kablolu gerek kablosuz farklı kulaklıklar ile telefonu aktif kullanmaktayım. Kablosuz taraftaki desteklediği geniş codec seçenekeleri ve geleneksel 3.5mm ses çıkışı sayesinde telefon kulaklık kullanımı için kusursuz olmuş diyebilirim. Sadece ben kulaklık çıkışınında alt tarafta, şarj portuna yakın olmasını kullanım kolaylığı sağlaycağını düşünüyorum. Belirtiğim gibi haparlörün  ses çıkış güçü biraz daha iyi olsa ses konusunda da kendi açımdan kusursuz bir telefon diyebilecektim. Ekranı ile süper bir deneyim sunacaktı.

Bu arada telefonda ses konsunda kullandığım kulaklıklar sebebiyle olduğunu düşündüğüm, yaşadığım bir sorun var. Bu kadar çok ses teknolojisini barındıran telefonda farklı kulakları aktif olarak gün içerisinde kullanırken sanırım uygulamalarda çakışma oluyor. Kulaklığa ses vermiyor hatta video oynatımında da yavaşlama olup ses gelmiyor. Sanırım arka planda media sürücüsü çökmekte. Ses için Dolby yada DSEE seçeneğini hızlı bir şekilde açıp kapatınca bazen düzeldiği oluyor ama saçma bir durum. Yada en son seçenek telefonu açıp kapatmam gerekiyor. Bu sorunu daha çok Sony WH-1000XM4 kulaklıkta yaşıyorum. Bu kulaklık özelinde Londradaki bazı tren istasyonlarda da bağlatıda ara ara kopmalarda, sesde bozulmalar olmakta. Benzer şekilde LDAC ile telefona bağladıpım Huawei Freebuds 2 Pro'da ise böyle bir sorun hiç olmadı. Sesteki koplmalarda daha çok sıkıntı Sony kullaklarda anladığım kadarıyla.

Ahize- Mikrofon

Telefonda üst ve alt çerçevede olmak üzere toplamda 2 mikrofon bulunuyor. Diğer üst seviye telefonlar gibi arkada kamera adasının yakınına konumlandırılmış bir mikrofonun olmaması bana eksilik gibi geldi. (Hatta HTC, U Ultra modelinde ön kameranın yanına 4. mikrofonu konumlandırarak ön kamera ile kayıtlarda da çok iyi ses kaydı sağlıyordu.) Diğer üst seviye telefon üreticileri kamera adasındaki 3. mikrofonu oldukça efektif kullanabiliyor.

Telefonda alt ve üst kenara konumlandırılmış çift mikrofonlar sayesinde sağ, sol olamak üzeri çift kanal stereo kayıt yapabiliyor. Sony telefonda ön yüklü gelen Music Pro yazılımı ile profesyonel kalitede ses kaydı yapabilir ve kaydı düzenleye bilirsiniz.

Ses ayarları menüsünde yer alan dahili rüzgar sesi filtresini açtığınızda, yapay zeka yardımıyla üzerindeki mikrofonları kullanarak telefon görüşmelerinde dışarıdaki rüzgar sesini filitreleyen telefon, karşı tarafa sesinizin daha net bi şekilde iletmeye çalışıyor.

Telefonun mikrofon kalitesi gerek görüşme sırasında - hoparlör moduda dahil- gerekte kayıt sırasında çok iyi ve detaylı. Ama rakiplerinde kamera adasında yer alan ekstra mikrofon ile görüntüyü yaklaştırdığınızda ses kaydında da yapay müdehale ile yakışlaştırmanıza bağlı olarak ses kaynağının şiddetini ayarlayabiliyor. Bence bu tip teknolojiler Xperia 1 IV'de de olmalıydı. Hatta daha fazla mikrofon ile video sırasında ekstra filtreleme, gürültü engelleme yapılabilir. Telefonun bu eksikliği  telefonun beraberinde gelen kamera yazılımlarının harici mikrofon desteği sayesinde ek donanım kullarak giderebilirsiniz. Bu da kamera bölümünde de değineceğim gibi sıradan kullanıcı için pek pratik bir çözüm değil.

Kamera

Güncel tepe seviye telefonlardaki asıl rekabetin yaşandığı kemera teknolojilerine değinmek gerekirse bence Sony fena halde çuvallamış. Bunun sebibi telefonun kötü kameraya sahip olması değil, kullanıcı dostu olmaması. Aslında kamerada güzel teknolojiler var ama kullanmayı bilmek gerekiyor. Telefonun kamerası daha çok profesyonel fotoğrafcılar için tasarlanmış.

Xperia 1 IV modlinde ön kamerayıda sayarsak toplamda 4 tane 12MP kameraya ek arkada da  yardımcı ek sensörlerle - RGB renk sensörü, 3D Tof, Lazer AF- gelişmiş bir kamera sistemi yer almakta. Telefonun ana kemera sisteminindeki her sensörün 4K 120fps vide kayıt yapabilmesi ve 3.5x ile 5.2x değişken telekopik zoom kamerası ile Sony rakiplerinin arasından sıyrılmıya çalışmış. Profesyonelik iddiasındaki 3 faklı kamera yazılımı ile telefon farklı kayıt seçenekleri, ayar imkanı sunulmuş. Toplam paket kağıt üstünde çok güçlü, her işinizi görecek yapıda görünüyor ama kullanmasını bilirseniz.

Kamera sensörelerinin hepsi farklı model ve farklı lenslere sahip olduğundan farklı deneyim sunuyor, geçişlerde bu fark bariz göze batmakta. Kullanımım sırasında geniş açıya sahip asıl kamera çok iyi renkler ile kalite sunarken zoom kamerasında ise renkler daha açık tonlarda olması ve odaklanamaya bağlı netlik kaybı canımı sıktı. Ultra geniş açıya sahip kamerada ise görüntüde diğer kameralara göre elektronik gürültü olup, düşük ışıktan çok fazla etkileniyor. Bence kameraların renk karakteristliği daha yakın olmalıydı.

Telefonda görüntü kaydı için Photo Pro, Camera Pro ve Video Pro olmak üzere 3 adet kayıt programı yer alıyor. Asıl kamera yazılımı diyebileceğimiz Photo Pro içerisindeki Basic modda klasik bir android telefondaki gibi oldukça basit, temel ayarları ulaşabildiğiniz bir arayüz yer almakta. Basic mod, Google Lens desteğinede sahip. Ama bu yazlımın içerindeki ekstra modlara - bu geçiş gerçek kameralardaki gibi isimlendirmelere ve kamera tekeri çeviriyormuş gibi bir animasyona sahip- girdiğiniz aslında bir Sony Alpha kamera arayüzüne geçiyorsunuz. Bu ön tanıma sahip modlara ek manuel modda kendi kısayollarınızı ve ince ayarlarınızı yaparak profesyonel kayıtlar alabilir, Sony kameralardaki deneyimi bu telefonda yaşabilirsiniz. Bu arada Photo Pro yazılımında isimden anlaşılacağı gibi Basic modu harici video kayıt seçeneği yok. Ben genellikle telefonla otomotik modda resim çekiyorum. Bu modda da arayüz kameralar benzer şekilde, pozalamaya müdehale edebilir, sahneye uygun ayarlar yapabiliyorsunuz. Zaten telefon gelişmiş lenslere, göze odaklanma gibi yeteneklere sahip. Biraz zaman harcayarak gerçekten güzel kareler yakalayabilirsiniz. İnternette ayarları düzenleyerek çok güzel kareler kaydeden profesyonel fotoğraf paylaşan kullanıcılar var. Bilen için bu ayarların sunulması çok iyi ama beni aştı. Hızlaca kaliteli resim çekmek isteyenler için hantal kalıyor.

Video Pro yazılımı ile de kamaranın ayarlarına ince dokunuşlar yaparak profesyonel, kaliteli kayıtlar çekebilmesi amaçlanmış. Arayüz telefonlardan farklı bir şekilde daha çok video kamera deneyimi sunuyor. Cinema Pro ise daha çok ön tanımlı ayarlarınız ile farklı video sahneleri çekerek projenizi hazırlayıp daha sonra bilgisayar ortamında profesyonel düzenleme yazılımları ile görüntüyü işlemeniz düşünülmüş. Yani anlayacağınız işten anlayan kişi bu telefonla güzel bir kalitede video klip çekebilir. Esnek yapıdaki kamera sistemi işten anlayanların, profesyonellerin ilgisini çekecek tipte. Ama profesyonellerin zaten bu iş için olan özel bir fotoğraf makinesi yada video kamerası bulanacağından bilemedim, biraz oyuncak gibi. Son kullanıcı için gereksiz geldi.

Ama dediğim gibi bunlar benim için çözülmesi zor iş gibi, bir problem gibi geldiğinden gereksiz buldum. Daha doğrusu pratik değil. Bunlarla uğraşmak istesem gidip adam akıllı kamera alırım. Telefonu cebinizden çıkartıp anı ölümsüzleştirmek isediğinizde size üst düzey telefon hissayatı vermiyor. Hatta geceleyin resim çektiğinizdeki kötü kaliteli resimler, flu kareler sebebiyle telefonu kırmak istiyorsunuz. Taman bu seçenekler iyi ama tepe moellerdekine benzer, iyi bir otomatik modun yanında sunulsa daha kullanıcı dostu olurdu. Tam otamatik deneyimini rakiplerinin seviyesine getirmeden bu tip ekstra seçenekle Sony kendini kurtaramaz.

Sony zaten piyasadaki en büyük kamera sensörü üreticisi ve kamera konusunda iddialı olan telefonların öncelikli tedarikcisi konumunda. Ama sadece kullanılan kamera sensörünün çok iyi olması yetmiyor. Rakipleri kamera sisteminde kullanılan sensörlere ek kendi yazılımları ve algoritmalrı ile özelleşmeye çalışıyor. Sony aslen kamera konusunda profesyon kullanıcıları hedeflemiş. Sony kamera kullananlar için benzer deneyim ve ayar seçenekleri sunan bir telefon kamerası sistemi biçimlendirmiş. Bilmeyen fotoğraf çekmesin, video kaydetmesin demiş gibi. Keşke telefonla beraberinde bir kamera kursu verselerdide telefonun bu üstün yeteneklerinden yaralanabilseydik. Telefonla özetle kullanılan sensörlerin kalitesi sayesinde gündüz, iyi ışık altında güzel fotoğraf çekebilir yada video kaydı alabilirsiniz. Ama zorlu şartlarda ayarları kurcalamanız gerekiyor. Aslında genelde ayarları sahneye uygun kendiniz değiştirdiğinizde fark yaratıyorsunuz. Rakiplerindeki gibi yapay zeka ile sahneye en uygun kameranın kendini ayarlaması çok yetersiz  ve rakiplerindeki gibi geceyi gündüze çeviren yada ay çekimi için mod gibi oyuncaklar yok. Hatta düşük ışık çekimi oto modda çok kötü genelde flu resim çektim ben. Tabi bu birazda benim beceriksizliğima ama çok daha ucuz çinli telefonlar çok daha iyi gece performansı sunuyor.

Birde telefonda soğutma sorunu olduğu kesin. Bir müddet sonra ısınmaya bağlı olarak video kayıt sırasında size göntüyü düşük FPS'de, kare atlayarak gösteriyor. İlk aldığımda çok daha kötüydü, telefon video kayıt sırasında çok ısınıyordu ama sonra günceleme ile daha iyi olsada halen vide kayıt sırasında ön izlemde bir müddet sonra kasmakta. Halbuki telefon kaydı düzgün yapıyor ve bir zaman kısıtlaması ile karılaşmadım.

Kamera bence otommatik modunun rakiplerinde geri kalması ve rakipleri gibi geceyi gündüze çeviren -hatta normal modda gece kötü çekmesi- ön tanımlı modların olmaması sebebiyle beni tatmin etmedi. Bence Sony'nin ekstra bir kamera yazılımı ile sadece otomatik modda basit ayarlara izin veren ve rakipleri ile benzer deneyim sunan bir uygulamada sunmalı. Bu oyuncakları ön yüklü değilde isteyen için ekstra sunmalı. Birde bu kadar gelişmiş seçenekler sunan, çeşitli eksensörler ile desteklenen ana kamera sistemin çok cılız bir LED flaşın eşlik etmesi rezalet olmuş. Fener olarak telefonun ekranını kullansam çok daha iyi aydınlatır. LED flaşın parlaklık şiddeti rezalet, sanki var demek için konulmuş. Aslında bu telefona xenon flaş eşlik etmeliydi. Eskiden üst seviye, kamera konusunda iddialı telefonlarda - sanırım en son Lumia 1020'de gördük- ne güzel xenon flaş konulurdu. Bu arada fiziksel denklanşör butonun olması çok güzel, protik bir çözüm oluyor.

Performans - Isınma

Kısacası telefon yağ gibi akıyor, performans süper ama saçma şekilde normal kullanımda dahi ısınmakta. Aslında Snapdragon 8 Gen 1 termal açıdan vukatlı bir işlemci. Aynı platformu kullanan çoğu telefon termal açıdan pek başarılı değil ama Sony ekstra bir kötü. Yenilenmiş model Snapdragon Gen 1+ çok fazla bir performans artışı sağlamasada termal açıdan daha iyi performans sergilediğinden yenilenmiş yonga kullanan telefonlar daha iyi performans sergilemekte. Tamam Xperia 1 IV Sony yetiştirememiş olabilirsiniz ama Xperia 5 IV'de Gen1+ kullanılabilirdi. Belki bu bahane ve küçük yapısından dolayı telefonumu değiştirebilirdim.

Ben telefonu gündelik kullanımda ekranı otomatik parlaklıkta ve 120hz 4K modda -genelde yüksek oluyor ekran parlaklığı- kullanıyorum. Çift hat aktif , GPS, Bluetooth, 5G aktif şekilde de kullandığım gerek telefon ekran açıkken pilini su gibi harcanmakta. Telefonun birazda ısınmasına bence 4k 120hz ekran sebep oluyor. Rakipleri sonuçta daha düşük çözünürlükte ve daha yeni teknolojiler barındırıyor.

Telefonun performans testlerindeki sonuçları paylaştığım gibi. Telefon gerçekten çok hızlı, normal kullanımda ekran süresi arttıkça ve kamera ısındığını hissetseniz bile telefonda bir yavaşlama yaşamadım. İşin ilginci oyun oynarken telefon çok daha serin çalışmakta. Isınma daha çok işlemciye yüklenme durumu ve ekranın parlaklık düzeyi belirliyor.

Sony telefonuna oyun açıldığında ekstra bir simge yardımıyla açılan menü ile ekstra seçenekler ve telefon hakkında detayların sunulduğu bir yazılım entegre etmiş. Burada telefonun performansı belirleyen modlar arasına geciş yapabilir, ekran, ses ayarlarını değiştirebilir yada telefonun bildirilerini engelleyebilrisiniz. Hatta oyunun kaç FPS'de çalıştığı, telefonun pil, sıcaklık durumunu görebiliyorsunuz. Bu yazılımla video kaydı alabilir yada doğrudan canlı yayın yapabilirsiniz. Telefon geniş yapıdaki ekranı sayesinde ekrandaki kontrol tuşları daha az alan kapladığından oyun oynamak daha rahat. Birde Sony telefon için fan ile aktif soğutma sağlayan HDMI çıkışı, ethernet portu ile Type-C şarj portuna sahip bir kılıfta çıkarttı. Bu kılıf çok güzel  ve işlevsel görünsede yüksek fiyatı sebebiyle pahalı bir oyuncak durumunda. O paraya Nintendo Swich Oled alırım.

Xperia 1 V'de Gen 2 ile bendek telefondan daha stabil bir performans sunmayı başarsada incelemelerde gördüğüm kadarıyla Sony yinede termal açıdan rakiplerinin gerisinde, soğutma üzerinde ciddi bir şekilde çalışmalı.

Şebeke Bağlantısı / Wi-Fi  / Çekim Gücü

Qualcomm teknolojileri sayesinde telefon Snapdragon platformuna sahip olduğundan son nesil bağlantı seçeneklerine sahip. Öncelikle şunu berlirmeme gerekiyor, telefon Türkiye'de kullanıma uygun değil. Türk Telekom hattını taktığımda çok nadir 4G şebekeye bağlandı, genelde 3-3.5G şebeke bağlantısında çalıştı ve internet bağlantısı sıkıntılı oldu. Whatsapp ile sesli görşme bile yapamadım. Vodafone geçtiğimde ise telefon 4G şebekeye anca bağlana bildi - LTE değil- ama çekim gücü etrafımdaki telefonlardan çok daha kötüydü. (Örneğin benim telefon tek tel zar zor çekerken babamdaki Huawei Mate 9 telefonunda çekim şiddeti 3-4'dü.)

Telefon çift hatlı olsada tek fiziksel SIM kart yuvasına sahip. Kart yuvası tepsisi tırnakla rahatlıkla çıkartabilceğiniz yapıda ve MicroSD kart birleşik. Ben telefonu çift hat aktif şekilde kullanıyorum ve TR hattım burada Vodafona bağlanmakta. Çekim gücü çok iyi, 5G şebekede 600 megabit hızları teslerde görebildim.

Wi-Fi çekim kalitesi de çok iyi, bir sorun yaşamadım. Wi-Fi 6E gibi güncel standartları destekleyen telefon Wi-Fi Direct, DLNA özelliklerine sahip.

Bluetooth 5.2 sahip telefon tabloda da belirtiğim gibi güncel çoğu kaliteli kablosuz ses kodeklerini desteklemekte. Kendi Sony WH-1000XM4 ile metro duraklarında LDAC ile bağlandığımda sorun yaşasamda aynı şekilde bağlandığım Huawei Freebuds Pro 2'de bir kopma problemi yaşamadım. Sanrım Sony kulakların burada metro hatlarıdnaki telsiz frekanlarla çakışabiliyor. Telefonu Anker Souncore Motion+ model hoparlör ile aptX-HD ses kodeği ile kullanıyorum. Onda da bi sorun yaşamadım, ses kalitesi iyi, bağlantı mesafesi oldukca uzun.

Konum - GPS

Telefon GPS (L1+L5), GLONASS, BDS, GALILEO, QZSS konum tespiti sistemlerini desteklemekte. İlk konum tespiti yavaş ama genel olarak işinizi görüyor. Araç ile seyehatte navigasyon beni zora sokmadı. Ama bazen açık alan olmasına rağmen ormanda konum tam isabetli çalışmaması sizi zorluyor.

Güvenlik  - Ekran Kilidi Açma seçenekleri

Telefonda güç tuşuna entegre bir parmak izi okuyucusu yer alıyor. Parmak izi okuyucu telefonun yanında yer aldığından ilk başta alışmanız lazım. Dar yapısı sebebiyle bazen okumada sorun yaşanabiliyor. Ama sensör genel olarak ekran için parmak izi sensören sahip modellerden çok daha hızlı bir taramaya yapıyor. Ama güçtuşuna basarak sadece telefonu uyandırmak istediğiniz sensör tarama yaptığından ekran kilidi açılıyor. Ekranı çift tıklayak uyundırmak daha güvenli olacaktır. Bu arada hızlı şarj aleti telefonu şarj ettiğinizde parmak izi sensörü nedense çalışmıyor.

Ayrıca Google'ın sağladığı ön kamera ile yüz tanıma seçeneğide telefonda yer almakta. Ama ekstra bir sensör kullanmadığından, sadece kamera ile yaptığı için bana güvensiz  geliyor. Birde karanlıkta çalışmadığıdna boş bir heves gibi. Apple yada Huawei'nin kullandığı gibi bir tarama sistemi lazım.

Xperia 1 IV beklenildiği üzere dosyaları şifrelenmiş bir şekilde saklayabiliyor. Şuan da 1 Ekim güvenlik güncelemesinide aldı. Güncelemeler çok geçikemden gelmekte. Android işletim sisteminin eksikliğinden olduğunu düşündüğüm saçma bir durum var, PIN numaranızı ekrana gidiğiniz tuşlarda animasyon yanıp sönüyor. Saçma bi durum adam şifreyi görmese bile bu animasyondan dolayı şifreyi öğrenebilir. Sanırım sadece HTC arayüzünde şifre girdiinizde açılan sanal klavyede bu saçma durum yoktu.

Batarya Performansı  -  Şarj

Ekran parlaklığı maksimum, 5G, GPS ve Bluetooth aktif

Telefonda 5000 mAh kapasiye sahip bir batarya bulunuyor. Batarya performansı beklediğim gibi çıkmadı. Anladığım kadarıyla ekranı sebebiyle telefonda enerji sarfiyatı fazla, artık Xperia 1 ailesi daha büyük bir pil ile gelmeli bence.

Telefona pil koruma moddlarıda koymuş. Sony telefonun şarj etme alışkanlığını öğrenerek, cihazı uygun şarj hızını ayarlayıp pil kullanım ömrünü uzatmaya çalışıyor. İsterseniz pilin maksimum şarj kapasitesinide (%90 yada %80) sınırlayabiliyorsunuz. Sony bu sayede rakiplerde 2 yılda olan pil kapasitesi kaybını ekstra bir yıl geçiktirebildiğini belirtiyor.

USB PD şarj stanadartını destekleyen Xperia 1 IV ne yazık ki en fazla 30W kablolu şarj hızı desteğine sahip. Uyumlu 30W adaptör ile pilinin yarısını 30 dakikada doldurabilsede günümüz için Sony rakiplerinin çok gerisinde. Bu arada telefonla beraber ne adaptör ne de kablo gelmekte.

Qi kablosuz şarj teknolojisi desteğine sahip telefonu evinizdeki uyumlu şarj padleri ile şarj edebilir hatta ters şarjda destelediğinden telefonla uyumlu cihazlarınızıda -örneğin Qi destekli TWS kualklık-  kablosuz bir şekilde üstüne koyarak şarj edebilirsiniz.  Telefon kablosuz olarak maksimum 15W enerji akışını destekliyor.

#PCMark batarya testi resimdeki gibi felaket bir düzeyde. Ama bunun en büyük sorumlusu ekranın tğkettiği enerji.

Yazılım - Arayüz

Telefon #Android12 sürümü ile kutudan çıktı, çok geçmeden 13 güncellemesini aldı. Güvenlik güncelelemlerinide zamanında alıyor. Sony'nin güncelleme ekranın tasarımı çok eskide kalmış, ve yükleme süresi nedense bana çok yavaş geldi.

Sony telefonda android stock arayüzü üzerinde çok küçük değişiklikler yapmış. Farklı tema renkleri ve simgelerde değişik seçenekler sunmaya çalışsalarda Çin'li rakiplerinin çok gerisinde. Temanın sunduğu renk seçeneklerinde koyu tonlar yeterlive düzgün, ayarlardan telefonun temesını simsiyah yapabilir hatta ekranı siyah beyaz kullanabilirisiniz. OLED panel sebebiyle siyahın temaya hakim olması pil ömrü açısından yararınaza olacaktır.

Arayüz genel olarak sade ve bence güzel. Küçük yazı ayarının yeterliliği ve 5x8 ekran simge dizilimine izin vermesi çok hoşuma gitti. Çoğu telefon arayüzünde ekrana bu kadar çok simge koyamıyorsunuz. Ama 5x8 dizilimde bazı widgetlar sıkıntı yaratıyor, ekranda küçük kalıyor. Ben bu telefonda da androidi klasik tuş dizilimi yerine tek tuş olan 'hareketle gezinme'  seçeneğini aktif ettim. Bazen instagramda resim kaydıracakken geriye gittiğim oluyor ama düz ekran sayesinde kullanımı önceki telefonuma göre daha kolay. Ana ekranda parmağınızı yukarı kaydırarak uygulama çekmecesini yada aşağı çekerek kısayol sekmesini kolaylıkla erişebiliyorsunuz. Bu arada Google uygulamalarını isterseniz ana ekranda saklayabilirsiniz. Telefon gelen uygulamalar açısından oldukça temiz, ıvır zıvırla doldurulmamış.

Kısayol sekmeside stok androide çok benziyor. Sadece ekstradan ekran ve ses modlarına erişilen bir sekme/alan yer alıyor diyebilirim. Bu sekmede ekran veya ses modunu değiştirmeye çalıştığınızda sizi ilgili ayar pencersine yönlendiriyor. Biraz saçma olmuş çünkü video izlerken videoyuarka plana aldığından seyir yarıda kesiliyor. Birde kısayol penceresidne NFC tuşunun olmaması çok saçma. Google cüzdanı aktif kullandığımdan NFC açıp kapatmanın daha kolay olması işime gelirdi. Bluetooth tuşuna basılı tutup ilgili ayar pencerinde ekstra seçenekler altıdna NFC'ye erşiyorsunuz. Ayrıca Wi-Fi ile şebeke bağlantısınında birleşik olarak internet altında saklanması gereksiz bir girişim olmuş.

Sony arayüzde asıl mesaiyi çift uygulama çalıştırmaya harcmış gibi. Ekranın istediğiniz yerine yerleştirdiğiniz bir sanal tuş yardımı ile bu ekrana ulaşmaktasınız. Ekran dik kullanırken ortadan ikiye enlemsine keserek kareye yakın formatta 2 ekrana bölüyor. Çift pencere modunu destekleyen iki uygulamayı rahatlıkla çalıştırabiliyorsunuz. Telefonu yan çevirdiğinizde de telefon dikine ayarırak yan yana uygulamaları yerleştirmekte. Youtube veya Twich gibi platformlarda genelde yayınlar 16:9 olduğundan telefonu yan çevirdiğinizde sohbet penceresi ile yayın ekrana rahat sığmakta. Ayrıca ekranı bölmek yerine asıl uygulamayı tam ekranda çalıştırıp ekranın üzerine pencere modunda ekstra uygulama açabilirsiniz. Ama bana gerektiğin ekranı ikiye bölmek daha pratik geldi.

Oyun menüsüne performans bölümünde değinmiştim. Sony oyun konusuna hem yazılım hemde donanım olarak iyi çalışmış ama bu açılan ekranda göstediği FPS, güç tüketimi gibi değerleri bilgisayardaki Afterburner yazılımı gbi doğrudan ekrana bassa çok daha iyi olacakmış. Birde bu ekranın tasarımı PC yazılımlarından çok PS arayüzüne yakın olsaydı Sony ile daha özdeş olurdu.

Telefonun Artıları:

• Düz ve deliksiz kaliteli ekran
• Yüksek performans
• Ekranın yanıdna yer alan, ön tarafa konumlandırılmış hoparlör dizilimi
• 3.5mm ses çıkışı
• SIM tepsisinikolay çıkarılabilir olması
• Sade tasarım ve hafif yapısı

Telefonun Eksileri:

• Hoparlör şiddeti az
• Telefon yük altında hatta kamera kaydında ısınıyor
• Şarj hızı günümüz için yetersiz
• Kamera basit kullanım için iyi değil
• Kamereda karanlık modu yok

Sonuç olarak telefon -Gördüğüm kadarıyla 1 V'de benzer- kamera kullanım kolaylığı açısından saymazsak tepe seviye yaraşır bir cihaz. Genel tasarım ve ekrantecihi telefonun asıl alınma sebeplerinin başında yer almakta. Sony oto çekimin daha iyi olduğu ve diğer alanlarda da -hoparlör, ekran teknolojileri vb.- rakipleri ile arasındaki makası kapatırsa daha çok tercih edilebilir. Birde pil konusunda Sony eskiden rakiplerinin önünde iken artık gerisinde kalmış durumda. Sony pil sağlığı üzerinde gösterdiği titizliği şarj süresi ve kullanım süres üzerinde de göstermeli. Bu bapsettiğim çoğu eksikliği yeni jenerasyon modelde - 1V- giderebilmiş. Umrarım Sony kendi tasarım tarzında güzel telefonlar çıkartmaya devam eder. Eskiden Android telefonlar arasında güel farklılklar, bir biregöre farklı avntajlar olurdu. Şimdi ise telefonlar genel olarak aynı sadece tasarımsal ufak tefek farklardan dolayı tercih yapıyorsun gibi.